Η Γ.Α.Δ.Α. ΑΠΟΤΡΕΠΕΙ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΠΟΥ ΕΚΔΗΛΩΘΗΚΕ ΣΤΟ FACEBOOK ΑΙΡΟΝΤΑΣ ΤΟ ΑΠΟΡΡΗΤΟ

Πηγή: www.astynomia.gr

ΓΕΝΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

Αθήνα, 31 Αυγούστου 2010

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αποτροπή αυτοκτονίας εκδηλωθείσας μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ

Στo πλαίσιο της Διεθνούς Αστυνομικής Συνεργασίας το Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, της ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ενημερώθηκε από την αντίστοιχη Υπηρεσία Ηλεκτρονικού Εγκλήματος του Βελγίου, τις μεταμεσονύκτιες ώρες της 24-8-2010 ότι Βέλγος υπήκοος, ηλικίας 45 ετών, χρήστης του διαδικτύου εκδήλωσε πρόθεση αυτοκτονίας μέσα από διεθνή ιστοσελίδα επικοινωνίας ( facebook ).

O παραπάνω κοινοποιούσε μέσω του προσωπικού του προφίλ, που διατηρούσε στο facebook, την πρόθεση του να αυτοκτονήσει διότι αντιμετώπιζε προσωπικά προβλήματα.

Μεταμεσονύκτιες ώρες τις 24-08-10 ενημερώθηκε η Προϊσταμένη Εισαγγελίας Αθηνών κ. Ράικου Ελένη όπου με προσωπική της παρέμβαση παρήγγειλε στην εταιρεία παροχής υπηρεσιών Ιντερνετ την άμεση διενέργεια άρσης επί των ηλεκτρονικών ιχνών που είχαν διαβιβασθεί από την Δίωξη Ηλεκτρονικού εγκλήματος.

Μετά από μελέτη και αξιολόγηση των εν λόγω μηνυμάτων αλλά και των ηλεκτρονικών ιχνών που προέκυψαν από την ηλεκτρονική διερεύνηση του παραπάνω χρήστη του διαδικτύου, ο οποίος ήθελε να δώσει τέλος στην ζωή του, εντοπίσθηκε ψηφιακά η τοποθεσία στην οποία προσωρινά διέμενε.

Άμεσα ενημερώθηκαν από την ΔΙΩΞΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Αστυνομικοί του Αστυνομικού Τμήματος Ηρακλείου για τον εντοπισμό του εν λόγω ατόμου σε Ξενοδοχειακή μονάδα του Ηρακλείου Κρήτης όπου παραθέριζε και ψυχολόγοι από την Μ.Κ.Ο ΚΛΙΜΑΚΑ με σκοπό να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον προαναφερόμενο, ο οποίος παρουσίαζε ιδιαιτερότητες διότι πρόσφατα είχε νοσηλευθεί σε Νοσοκομείο του Βελγίου μετά από αποτυχημένη προσπάθεια αυτοκτονίας που είχε πραγματοποιήσει .

Μετά τις παραπάνω συντονισμένες ενέργειες εντοπίσθηκε σε δωμάτιο Ξενοδοχειακής Μονάδας του Ηρακλείου Κρήτης και οδηγήθηκε από αστυνομικούς στο δημόσιο ψυχιατρικό τμήμα του νοσοκομείου «Π.Α.Γ.Ν.Η», όπου και κρίθηκε επιβεβλημένη η παραμονή του.

Την 26/08/2010 ο αλλοδαπός υπήκοος συνοδεία Αστυνομικών αναχώρησε αεροπορικώς από την χώρα μας για το Βέλγιο.

‘De minimis non curat praetor’ principle in the Court’s practice (new admissibility criterion in cases adressed to the ECHR)

Republication from the project blog: www.strasbourgobservers.com of the article under the title ‘De minimis non curat praetor’ principle in the Court’s practice'
August 25, 2010
by Maris Burbergs

The Court has recently issued an inadmissibility decision in the case of Korolev v. Russia invoking the new admissibility criterion, introduced with the entry into force of Protocol No.14 to the Convention on 1 June 2010.

The new admissibility criterion provides that applications are inadmissible where “the applicant has not suffered a significant disadvantage, unless respect for human rights as defined in the Convention and the Protocols thereto requires an examination of the application on the merits and provided that no case may be rejected on this ground which has not been duly considered by a domestic tribunal” (Article 35 paragraph 3 (b)). The purpose of the new admissibility criterion is, in the long run, to enable more rapid disposal of unmeritorious cases so as to allow the Court to concentrate on its central mission of providing legal protection of human rights at the European level.[1] More recently, the High Contracting Parties invited the Court to give full effect to the new admissibility criterion and to consider other possibilities of applying the principle de minimis non curat praetor – not to be concerned with petty cases.[2]

In the present case, the applicant complained about the failure of the Russian authorities to pay him the 22.50 Roubles awarded by the domestic courts. He relied on Article 6 and on Article 1 of Protocol No. 1.

22.50 Roubles = 0.56 EUR. Understandably, the Court proceeded with applying the new admissibility criterion. The Court accepted that even a modest financial award might be significant for some people because of their personal circumstances or the economic situation of the country or region in which they lived. However, less than one euro was clearly of negligible value and of minimal significance for the applicant. Aware that a violation of the Convention might concern an important question of principle and thus cause a significant disadvantage without affecting pecuniary interest, the Court noted that the applicant had only complained of the failure to pay him less than a euro in dues.

To proceed further with the new admissibility criterion the Court had to respond to the security clauses that accompany the new criterion – respect for human rights might ask for examination on the merits of the case and duly consideration by a domestic tribunal is required.

The Court found that respect for human rights did not require an examination of Mr Korolev’s application on the merits. The Court recalled that it had decided on many previous occasions claims concerning the non-execution of domestic judicial decisions in Russia and the need for adoption of general measures to prevent future violations stemming from non-execution. An examination on the merits of Mr Korolev’s claim would not add anything new, and was consequently not necessary.

Concerning the duly consideration by a domestic tribunal, the Court noted that Mr Korolev’s case had been considered at two levels of domestic jurisdiction and his claims had been granted; his subsequent complaints having been rejected for non-compliance with domestic procedural requirements. Consequently, there had been due judicial consideration of his case at the national level.

Before the entry into force of Protocol No. 14, the Court has also faced cases similar to Korolov v. Russia. In Bock v. Germany, the applicant, a civil servant with a monthly salary of more than 4,500 EUR at the time, made a request for aid to his employer. He asked to be reimbursed for part of the cost, namely 7.99 EUR, he had paid for magnesium tablets prescribed by his physician. The case reached the Court concerning Art.6 – lengths of the proceedings the applicant initiated to receive the 7.99 EUR reimbursement.

In this case, the principle de minimis non curat praetor was invoked within the part of Article 35 that stated: “The Court shall declare inadmissible any individual application submitted under Article 34 which it considers … an abuse of the right of application.” Since there are no security clauses for this, the Court could use any information and argumentation it deemed relevant.

The Court had particular regard to the disproportion between the triviality of the facts, namely the pettiness of the amount involved and the fact that the proceedings concerned a dietary supplement, not a pharmaceutical product, and the extensive use of court proceedings – including the appeal to an international court – against the background of that Court’s overload and the fact that a large number of applications raising serious issues on human rights are pending. Furthermore, the Court observed that proceedings such as the one at issue in the instant case also contributed to the congestion of the courts at the domestic level and thus to one of the causes for excessive length of court proceedings. In the examination of the case, the Court further took into consideration the applicant’s comfortable financial situation as a government official and the fact that there was no question of principle involved as evidenced by the lack of an appeal after the first instance dismissal of the applicant’s claim. Finally, it also considered the nature and scope of the alleged Convention violation. In this respect, the Court noted that the issue of excessive length of court proceedings had been dealt with by the Court in numerous cases – in particular also against the respondent Government – in which the principles of the reasonable time requirement of Article 6 § 1 had been laid down. Accordingly, the Court found it appropriate to reject the applications as a whole as an abuse of the right of application.

Firstly, as one can see in the above-mentioned cases, there is not much difference in the Court’s assessment before and after the entry into force of the new criterion. This raises questions over the value of the new criterion. Since for the moment it has only been used in cases concerning petty sums of money (see also Adrian Mihai Ionescu v. Romania), the Court could have dealt with them, as demonstrated in Bock v. Germany, without the new criterion. Maybe in other cases it will prove its usefulness.

Secondly, it seems to be true that the new criterion will achieve its goal – to enable more rapid disposal of unmeritorious cases – in the long run. “More rapid disposal” will probably be achieved through further interpretation by the Court. It will then become handier. But, for now, the Court’s assessment of the facts as well as the reasoning in the decisions applying the new criterion are more elaborate than what can be seen in some Chamber judgments.
[1] See: Explanatory Report to Protocol No. 14, CETS No. 194.

[2] See: Action Plan adopted by the High Level Conference on the Future of the European Court of Human Rights, Interlaken, 19 February 2010, § 9(c).

Ικανοποίηση για τη ματαίωση λειτουργίας του σχολείου - γκέτο παιδιών Ρομά στη Βέροια

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ (ΕΟΔΜ)
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ (ΕΠΣΕ)
Τ.Θ. 60820, 15304 Γλυκά Νερά, Tηλ. 2103472259 Fax: 2106018760
email: office@greekhelsinki.gr ιστοσελίδα: http://cm.greekhelsinki.gr/

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

28 Αυγούστου 2010

Υπουργείο Παιδείας: Όχι στο σχολείο-γκέτο για Ρομά στη Βέροια!

Η Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) εκφράζουν την ικανοποίησή τους γιατί, στη συνέχεια εκκλήσεών τους και όπως προκύπτει από το ακόλουθο δελτίο τύπου του Υπουργείου Παιδείας, το τελευταίο με παρέμβασή του ματαίωσε τη λειτουργία σχολείου-γκέτο για τα παιδιά Ρομά του Εργοχωρίου Βέροιας τα οποία θα κατανεμηθούν στα τρία όμορα σχολεία (για το πρόβλημα υπάρχουν τα δύο δελτία τύπου http://cm.greekhelsinki.gr/index.php?sec=192&cid=3663 και http://cm.greekhelsinki.gr/index.php?sec=192&cid=3666). ΕΟΔΜ και ΕΠΣΕ καλούν το Υπουργείο Παιδείας να κάνει το ίδιο και σε 27 άλλους οικισμούς Ρομά όπου υπάρχει αποκλεισμός (σχετικό δελτίο τύπου http://cm.greekhelsinki.gr/index.php?sec=192&cid=3677).


26-08-10 Επίσκεψη της Ειδικής Γραμματέως του Υπουργείου Θάλειας Δραγώνα στη Βέροια
http://www.minedu.gov.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=1083%3A26-08-10-&catid=80%3A2010-02-17-11-16-29&Itemid=806&lang=el

Δελτίο Τύπου

Την Πέμπτη 26/8/2010 η Ειδική Γραμματέας του Υπουργείου ΠΔΒΜΘ, Θάλεια Δραγώνα, επισκέφτηκε τη Βέροια με στόχο την εγγραφή και φοίτηση των παιδιών Ρομά, και ειδικότερα της περιοχής Εργοχωρίου.

Στους χώρους του Δημαρχείου Βέροιας έγινε ευρεία σύσκεψη με την Δήμαρχο και στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, τους Διευθυντές Α/βάθμιας και Β/βάθμιας Εκπαίδευσης, τον Προϊστάμενο Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης, τον σχολικό σύμβουλο 4ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας νομού Ημαθίας, τους διευθυντές 4ου, 5ου και 8ου Δημοτικών σχολείων Βέροιας , τους εκπροσώπους γονέων και κηδεμόνων και άλλους υπηρεσιακούς παράγοντες. Επειδή οι εκπρόσωποι των Ρομά της περιοχής Εργοχωρίου δεν προσήλθαν η Ειδική Γραμματέας επισκέφθηκε τον οικισμό και συζήτησε μαζί τους.

Σε εναρμόνιση και με την πρόσφατη εγκύκλιο του ΥΠΔΒΜ Φ.3/960/102679/ΓΙ/20-8-2010 αποφασίστηκε ότι τα παιδιά Ρομά θα εγγραφούν στα όμορα δημόσια σχολεία και η Νομαρχία θα αναλάβει τη μεταφορά τους. Για την ένταξη των παιδιών στο εκπαιδευτικό σύστημα είναι πολύ χρήσιμη η προεργασία που έχει γίνει ήδη από τη δημοτική αρχή και τους τοπικούς εκπαιδευτικούς παράγοντες σχετικά με την καταγραφή των παιδιών, την έκδοση πιστοποιητικών γέννησης, τον εμβολιασμό και τις απαιτούμενες ιατρικές εξετάσεις.

Το κτήριο που εξασφάλισε η Δημοτική Αρχή πλησίον του καταυλισμού θα χρησιμοποιηθεί για την πρωινή προετοιμασία των παιδιών για το σχολείο και για απογευματινές υποστηρικτικές δράσεις των μαθητών σε συνεργασία με το Πρόγραμμα «Εκπαίδευσης των Παιδιών Ρομά».

Έκκληση για παρέμβαση Εισαγγελέα Α.Π. για την ισότιμη ένταξη των Ρομά στην εκπαίδευση

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΡΟΜΑ (ERRC)
1016 Budapest, Naphegy tér 8, Hungary Tel: +36-14132200 Fax: +36-14132201
email: rob.kushen@errc.org ιστοσελίδα: http://www.errc.org

ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΡΟΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΣΟΚΑΔΡΕ)
Τ.Θ. 60820, 15304 Γλυκά Νερά, Tηλ. 2103472259 Fax: 2106018760
email: office@greekhelsinki.gr ιστοσελίδα: http://cm.greekhelsinki.gr/

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

26 Αυγούστου 2010

Έκκληση για παρέμβαση Εισαγγελέα Αρείου Πάγου για ισότιμη ένταξη Ρομά σε εκπαίδευση

Κύριο Ιωάννη-Σπυρίδωνα Τέντε
Εισαγγελέα Αρείου Πάγου

Κοιν: 1. Κυρία Άννα Διαμαντοπούλου, Υπουργό Παιδείας
2. Κυρία Θάλεια Δραγώνα, Ειδική Γραμματέα Υπουργείου Παιδείας,
3. Επιτροπή ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων,
4. Ms. Gay McDougall - Ανεξάρτητη Εμπειρογνώμονας του ΟHE για Θέματα Μειονοτήτων,
5. ΕΔΔΑ (σχετικά: Υπόθεση Σαμπάνη και άλλων κατά Ελλάδας αρ. 59608/09 και Υπόθεση Λαβίδα και άλλων κατά Ελλάδας αρ. 7973/10),
6. Εκτέλεση Αποφάσεων ΕΔΔΑ - Γενική Διεύθυνση Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, Συμβούλιο Ευρώπης,
7. Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI),
8. Mr. Thomas Hammarberg - Επίτροπος στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα,
9. ΕΚΤ-Παρακολούθηση Εθνικών Πολιτικών, Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης - Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Θέμα: Έκκληση για κατεπείγουσα παρέμβαση εισαγγελέων για αποτροπή εκπαιδευτικού αποκλεισμού παιδιών Ρομά

25 Αυγούστου 2010

Κύριε Εισαγγελέα

Οι συνεργαζόμενες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις(ΜΚΟ) Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά (ERRC) και Συνεργαζόμενες Οργανώσεις και Κοινότητες για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ρομά στην Ελλάδα (ΣΟΚΑΔΡΕ) κάνουν έκκληση σε σας ως προϊστάμενο των εισαγγελικών αρχών της χώρας να ζητήσετε από τους κατά τόπους εισαγγελείς να κάνουν τις απαραίτητες ενέργειες ώστε να διασφαλιστεί φέτος, σε αντίθεση με τα προηγούμενα σχολικά έτη, η ανεμπόδιστη και χωρίς αποκλεισμούς ή διακρίσεις ισότιμη πρόσβαση των παιδιών Ρομά στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

Η συνημμένη εξαιρετική εγκύκλιος που εξέδωσε στις 20 Αυγούστου 2010 το Υπουργείο Παιδείας περιγράφει με λεπτομέρεια πώς πρέπει να εξασφαλίζεται το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα αυτό. Παράλληλα, για πρώτη φορά το Υπουργείο Παιδείας παραδέχεται με παρρησία πως τα παιδιά Ρομά, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, στερούνται αυτό το δικαίωμα. Αυτό συμβαίνει προφανώς γιατί ο νόμος και οι αναφερόμενες σε αυτή παλαιότερες εγκύκλιοι δεν εφαρμόστηκαν ποτέ αποτελεσματικά στο σύνολο της χώρας, συνήθως λόγω αντιδράσεων τοπικών κοινωνιών, δημάρχων ή μερικές φορές και εκπαιδευτικών, οι οποίες παρέμειναν δυστυχώς χωρίς κυρώσεις.

Η εγκύκλιος αυτή ακολούθησε τις συνημμένες δύο επιστολές μας που στείλαμε στις 10 Ιουνίου 2010 και 2 Αυγούστου 2010 στην Υπουργό Παιδείας στις οποίες καταγράφαμε τεκμηριωμένα το πρόβλημα εκπαιδευτικού αποκλεισμού σε 28 συγκεκριμένες κοινότητες Ρομά.

Σήμερα, μόνο οι κατά τόπους εισαγγελικές αρχές μπορούν να εξασφαλίσουν την τήρηση της συνταγματικής επιταγής για ισότιμη πρόσβαση των παιδιών Ρομά στην υποχρεωτική εκπαίδευση ώστε να αποτραπούν νέες καταδίκες από το ΕΔΔΑ, όπου θα υποχρεωθούμε να προσφύγουμε αν δεν τηρηθούν οι νόμοι. Ο κάθε εισαγγελικός λειτουργός, τουλάχιστο στις περιοχές που αναφέρονται στο συνημμένο υπόμνημα, μπορεί να καλέσει το/τη δήμαρχο, το/τη διευθυντή/τρια του αντίστοιχου σχολείου και ίσως τους/τις υπεύθυνους/ες των αρμόδιων περιφερειακών διευθύνσεων εκπαίδευσης και να τους/τις καταστήσει υπεύθυνους/ες για την άμεση αναζήτηση και εγγραφή των παιδιών Ρομά στην προσχολική και βασική εκπαίδευση και την ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα από την έναρξη του νέου σχολικού έτους στις 13 Σεπτεμβρίου 2010.

Είμαστε στη διάθεση των εισαγγελικών αρχών για κάθε πρόσθετη πληροφορία ή άλλη συμβολή στο έργο αυτό. Παρακαλούμε επίσης να ενημερωθούμε για τις ενέργειες που θα γίνουν, ώστε να ενημερώσουμε με τη σειρά μας τους διεθνείς φορείς στους οποίους κοινοποιείται η επιστολή. Οι φορείς αυτοί με διάφορες διαδικασίες ελέγχουν αυτή την εποχή την Ελλάδα για το σεβασμό του δικαιώματος των παιδιών Ρομά στην ισότιμη πρόσβαση στη δημόσια υποχρεωτική εκπαίδευση.

Με τιμή

Για το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά (ERRC)




Rob Kushen
Διευθυντής

Για τις Συνεργαζόμενες Οργανώσεις και Κοινότητες
για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ρομά στην Ελλάδα (ΣΟΚΑΔΡΕ)





Ναυσικά Παπανικολάτου
Εκπρόσωπος ΕΟΔΜ και ΣΟΚΑΔΡΕ





Παναγιώτης Δημητράς
Εκπρόσωπος ΕΠΣΕ και ΣΟΚΑΔΡΕ




ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
-----
ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠPΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ A΄
-----
Ταχ. Δ/νση: Α. Παπανδρέου 37
Τ.Κ.-Πόλη: 151 80 Μαρούσι
Ιστοσελίδα: http://www.ypepth.gr
Πληροφορίες: Κ. Παπαχρήστος
Ρ. Γεωργακόπουλος
Τηλέφωνα: 210 - 34.43.605
210 - 34.42. 243



Να διατηρηθεί μέχρι
Βαθμός ασφαλείας

Μαρούσι, 20 - 08 - 2010
Αριθ. Πρωτ. Βαθμός Προτερ.
Φ.3 / 960 / 102679 / Γ1

ΠΡΟΣ:
Περιφερειακούς Δ/ντές
Π.Ε & Δ.Ε της χώρας
(Έδρες τους)

Προϊσταμένους Επιστημονικής &
Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Π.Ε.
της χώρας
(Έδρες τους)

Σχολικούς Συμβούλους Δ.Ε, Π.Α, Ε.Α.Ε
ΠΕ 05, ΠΕ 06, ΠΕ 07, ΠΕ 11 & ΠΕ 16
(μέσω των Δ/νσεων ΠΕ της χώρας)

Διευθυντές Εκ/σης Π.Ε &
Προϊσταμένους Γραφείων Π.Ε
της χώρας
(Έδρες τους)

Διευθυντές & διδακτικό
προσωπικό των σχολικών μονάδων
της χώρας
( μέσω των Δ/νσεων & Γραφείων Π.Ε)
ΘΕΜΑ : Εγγραφή και σχολική παρακολούθηση των παιδιών Ρομά 2010-2011
http://www.minedu.gov.gr/publications/docs/dt_kai_egkyklios_roma_100824.zip
Η πρόσβαση της νέας γενιάς Ρομά στην εκπαίδευση αποτελεί αναμφίβολα το βασικότερο μηχανισμό άρσης του κοινωνικού αποκλεισμού της εν λόγω πληθυσμιακής ομάδας και απαρέγκλιτη προϋπόθεση για την ισότιμη συμμετοχή της στην οικονομική, πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας.
Η σχολική φοίτηση των παιδιών Ρομά, παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί τα τελευταία χρόνια, χαρακτηρίζεται από απουσία ή περιορισμένη παρακολούθηση στην προσχολική εκπαίδευση, μικρό ποσοστό εγγραφής στο δημοτικό σχολείο, καθυστερημένη συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία σε προχωρημένη ηλικία, πρόωρη διακοπή πριν την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και χαμηλή επίδοση σε σχέση με τον υπόλοιπο μαθητικό πληθυσμό.
Δεδομένων των ανωτέρω, υπενθυμίζουμε την υποχρέωση των Προϊσταμένων και των Διευθυντών των σχολικών μονάδων να:
• εγγράφουν τους μαθητές Ρομά σύμφωνα με όσα προβλέπονται στα Π.Δ 200/1998 και Π.Δ 201/1998, στη με αριθμ. Φ.4/155/Γ1/1237/11-9-1996 (ΦΕΚ 893, τ. Β΄) Υπουργική Απόφαση, καθώς και στη με αριθμ. 116184/Γ1/10-9-2008 Εγκύκλιο του Υπ. ΠΔΒΜΘ και να
• συνεργάζονται με τους Περιφερειακούς Διευθυντές Π.Ε. & Δ.Ε., τους Προϊσταμένους Επιστημονικής & Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Π.Ε., τους Σχολικούς Συμβούλους, τους Διευθυντές Π.Ε και τους Προϊσταμένους των Γραφείων Π.Ε. για την επίλυση τυχόν προβλημάτων που εμφανίζονται κατά την εγγραφή.

Σε ό,τι αφορά την προσχολική εκπαίδευση, υπενθυμίζουμε αφενός ότι η φοίτηση των νηπίων που συμπληρώνουν ηλικία πέντε ετών την 31η Δεκεμβρίου του έτους εγγραφής τους στο Νηπιαγωγείο είναι υποχρεωτική (άρθρο 73 του Ν. 3518/2006, ΦΕΚ 272 τ. Α’) και ως εκ τούτου όλες οι αιτήσεις εγγραφής των παραπάνω νηπίων ικανοποιούνται και αφετέρου ότι η συμμετοχή των παιδιών Ρομά στην προσχολική εκπαίδευση είναι ιδιαίτερα σημαντική για την εξοικείωσή τους με τον εκπαιδευτικό θεσμό, την ομαλή εκπαιδευτική τους ένταξη και την μετέπειτα σχολική τους πορεία.
Συνεπώς, σύμφωνα και με την Εγκύκλιο Φ4/350/Γ1/1028/22-8-1995, καθίσταται επιτακτικό να καταβληθούν συντονισμένες προσπάθειες από όλους τους φορείς που εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία (Περιφερειακοί Δ/ντές Π.Ε & Δ.Ε, Προϊστάμενοι Επιστ.& Παιδαγ. Καθοδήγησης, Σχολικοί Σύμβουλοι, Δ/ντές Δ/νσεων και Προϊστάμενοι Γραφείων Π.Ε. κλπ.), ώστε να ενταχθούν όλα τα παιδιά Ρομά στην προσχολική εκπαίδευση και να εξασφαλιστεί η παροχή ίσων ευκαιριών σε όλα τα παιδιά που διαβιούν στην επικράτεια.
Με κύριο στόχο την εγγραφή και απρόσκοπτη φοίτηση όλων των παιδιών Ρομά που διαμένουν στην Ελλάδα και έχουν τη νόμιμη ηλικία στην υποχρεωτική εκπαίδευση, και σε συνέχεια προηγούμενων σχετικών Εγκυκλίων του Υπουργείου Παιδείας, υπενθυμίζουμε τις κατωτέρω υποχρεώσεις όλων των εκπαιδευτικών αρχών και του διδακτικού προσωπικού και επισημαίνουμε τα ακόλουθα:
1. Οι Προϊστάμενοι και οι Δ/ντές των Σχολικών Μονάδων όχι μόνο ενθαρρύνουν την προσέλευση των μαθητών Ρομά στο σχολείο, αλλά και αναζητούν τα παιδιά Ρομά που μένουν στην περιοχή τους και φροντίζουν για την εγγραφή και τη φοίτησή τους, όπως προβλέπουν οι σχετικές διατάξεις για την υποχρεωτική φοίτηση.
2. Τόσο στο νηπιαγωγείο όσο και στο δημοτικό σχολείο, τα παιδιά Ρομά γίνονται δεκτά ανεξάρτητα από το εάν είναι γραμμένα σε μητρώα ή δημοτολόγια. Για την εγγραφή τους σε αυτά θα φροντίσουν οι Προϊστάμενοι και οι Δ/ντές των Σχολικών Μονάδων, σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 6 του Π.Δ. 200/1998 (ΦΕΚ 161 τ. Α’) και το άρθρο 7 παρ. 10 και 11 του Π.Δ. 201/1998 (ΦΕΚ 161 τ. Α’).
3. Όταν υπάρχει αδυναμία εγγραφής λόγω μη εμβολιασμού, κρίνεται απαραίτητη η συνεργασία με τοπικούς φορείς, την τοπική αυτοδιοίκηση, Ιατροκοινωνικά Κέντρα (όπου υπάρχουν), Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας, ΠΙΚΠΑ, Νοσοκομεία, Ιατρικά Κέντρα καθώς και Φορείς Κοινωνικής Στήριξης. Όσον αφορά τις επιμέρους υποχρεώσεις των Δ/ντών και των Προϊσταμένων των Σχολικών Μονάδων και τις λοιπές λεπτομέρειες για τον εμβολιασμό των παιδιών που δεν έχουν εμβολιασθεί, ισχύουν τα προβλεπόμενα στην Εγκύκλιο 116184/Γ1/10-9-2008. Αντίστοιχα πρέπει να εφαρμόζονται και για τη διενέργεια των απαιτούμενων ιατρικών εξετάσεων.
4. Δεδομένου ότι οι πληθυσμοί Ρομά συχνά ζουν σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλης ή είναι μετακινούμενοι, παρακαλούνται οι Προϊστάμενοι και οι Δ/ντές των Σχολικών Μονάδων να μην παρακωλύουν την εγγραφή παιδιών Ρομά λόγω έλλειψης πιστοποιητικού μόνιμης κατοικίας και να αποδέχονται οποιοδήποτε στοιχείο από το οποίο, κατά την κρίση τους, φαίνεται η διεύθυνση κατοικίας του μαθητή (άρθρο 7 παρ. 2 περ. γ’ του Π.Δ. 200/1998, άρθρο 7 παρ. 3 περ. δ’ του Π.Δ. 201/1998) εφαρμόζοντας την αρχή της επιείκειας.
5. Στις περιπτώσεις μαθητών που φοιτούν σε τάξη μικρότερη από τη χρονολογική τους ηλικία, το άρθρο 9 του Π.Δ. 201/1998 προβλέπει τη δυνατότητα διενέργειας κατατακτήριων εξετάσεων.
6. Σύμφωνα με την πάγια πολιτική και βούληση του Υπουργείου Παιδείας κανένα παιδί που προσέρχεται για φοίτηση στο δημοτικό σχολείο δεν πρέπει να απομακρύνεται με το αιτιολογικό ότι είναι μεγάλης ηλικίας ή για άλλους λόγους, αλλά να ευρίσκονται τρόποι με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και τη δέουσα ευαισθησία, ώστε όλοι οι μαθητές που η ηλικία τους είναι μικρότερη από το όριο της υποχρεωτικής φοίτησης και δεν έχουν ολοκληρώσει φοίτηση έξι (6) τάξεων σε σχολείο να εντάσσονται στο εκπαιδευτικό σύστημα και να αποκτούν τίτλο δημοτικού σχολείου. Είναι ευνόητο ότι η αναφορά στη νόμιμη ηλικία που γίνεται στο άρθρο 7 παρ. 5 του Π.Δ. 201/1998 δεν αφορά την περίπτωση φοίτησης μαθητή σε τάξη μικρότερη της ηλικίας του, αλλά την απαγόρευση φοίτησης σε τάξη μεγαλύτερη της ηλικίας του, όπως αυτό διευκρινίζεται στην αμέσως επόμενη παράγραφο του ίδιου άρθρου (άρθρο 7 παρ. 6 του Π.Δ. 201/1998 και στη με αριθμ. Φ.6/53/Γ1/226/6-3-2000 Εγκύκλιο του Υπ. ΠΔΒΜΘ).
7. Οι υποχρεώσεις της σχολικής μονάδας για την φοίτηση των παιδιών Ρομά δεν εξαντλούνται στην εγγραφή, αλλά επεκτείνονται και στην παρακολούθηση και συντονισμένη προσπάθεια όλης της εκπαιδευτικής κοινότητας, σε συνεργασία με φορείς όπως τα Ιατροκοινωνικά Κέντρα, τις Κοινωνικές Υπηρεσίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κλπ., προκειμένου να εξασφαλισθεί η συνέχιση της φοίτησης και η απρόσκοπτη παρακολούθηση των παιδιών Ρομά καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους.
8. Όσον αφορά τη μεταφορά των παιδιών Ρομά ισχύουν οι γενικές διατάξεις, αλλά λαμβάνεται μέριμνα προκειμένου να παρέχονται σε αυτά πρόσθετες διευκολύνσεις με μέτρα που λαμβάνονται κατά περίπτωση από τις κατά τόπους αρχές. Επισημαίνουμε ότι μεταφορά δικαιούνται και τα νήπια.
9. Υπενθυμίζεται ότι η σχολική φοίτηση των μαθητών Ρομά υποστηρίζεται από τους προβλεπόμενους αντισταθμιστικούς θεσμούς. Για τους εν λόγω αντισταθμιστικούς θεσμούς παραπέμπουμε στην Εγκύκλιο Φ.1.Τ.Υ/1073/117052/Γ1/23-9-2009, όπου γίνεται εκτενής αναφορά.
10. Με τη με αριθμ. Φ.4/155/Γ1/1237/11-9-1996 (ΦΕΚ 893, τ. Β΄) Υπουργική Απόφαση έχει καθιερωθεί η κάρτα φοίτησης. Η κάρτα αυτή συνοδεύει τους μαθητές Ρομά ώστε να γίνονται δεκτοί για φοίτηση στα σχολεία χωρίς την τυπική διαδικασία της μετεγγραφής, εφόσον κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους αλλάξουν σχολεία, εξαιτίας της μετακίνησής τους σε άλλο τόπο κατοικίας.
11. Το σχολικό έτος 2010-2011 θα αρχίσει η υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση Προγραμμάτων με τον τίτλο «Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά», και παρακαλούνται οι Προϊστάμενοι και οι Δ/ντες των Σχολικών Μονάδων, οι Εκπαιδευτικοί, οι Σχολικοί Σύμβουλοι, οι Δ/ντές Διευθύνσεων και οι Προϊστάμενοι Γραφείων για την απρόσκοπτη και στενή συνεργασία τους με τους φορείς υλοποίησης και συνεργάτες των Προγραμμάτων προκειμένου να καταστούν αποτελεσματικές οι εκπαιδευτικές μας παρεμβάσεις στον χώρο της φοίτησης των παιδιών Ρομά.
12. Υπενθυμίζεται ότι αποτελεί πάγια βούληση και επιδίωξη του Υπουργείου Παιδείας η ένταξη των παιδιών Ρομά στις κανονικές τάξεις, ενώ ο αποκλεισμός και/ή διαχωρισμός τους από τους λοιπούς μαθητές και η περιθωριοποίησή τους αντίκειται στο ελληνικό Σύνταγμα, στον Ν. 3304/2005 (ΦΕΚ 16 τ. Α΄) που απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής στην εκπαίδευση και σε πλήθος διεθνών κειμένων που δεσμεύουν την χώρα και έχουν υπερνομοθετική ισχύ. (Ενδεικτική αναφορά γίνεται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού).

Εσωτ. Διανομή Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
- Γραφείο κ. Υπουργού
-Γραφείο κ. Υφυπουργού
- Γραφείο κ. Γενικού Γραμματέα
-Γραφείο κ. Ειδικού Γραμματέα ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ
- Γραφείο κ. Ειδικής Γραμματέως
- Γενικό Διευθυντή Διοίκησης
Προσωπικού Π.Ε & Δ.Ε
- Διεύθυνση Προσωπικού Π.Ε.
- Διεύθυνση Ξένων και Μειονοτικών Σχολείων
- Διεύθυνση ΙΠΟΔΕ
- Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής
- Διεύθυνση Φυσικής Αγωγής
- Διεύθυνση Ιδιωτικής Εκπαίδευσης
- Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Τμ. Π.Ε )
- Διεύθυνση ΣΕΠΕΔ
- Διεύθυνση Σπουδών Δ.Ε.
-Διεύθυνση Σπουδών Π.Ε



ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΡΟΜΑ (ERRC)
1016 Budapest, Naphegy tér 8, Hungary Tel: +36-14132200 Fax: +36-14132201
email: rob.kushen@errc.org ιστοσελίδα: http://www.errc.org

ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΡΟΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΣΟΚΑΔΡΕ)
Τ.Θ. 60820, 15304 Γλυκά Νερά, Tηλ. 2103472259 Fax: 2106018760
email: office@greekhelsinki.gr ιστοσελίδα: http://cm.greekhelsinki.gr/

Σήμερα 2 Αυγούστου 2010 είναι η Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ρομά (Porajmos). Στις 2 και 3 Αυγούστου 1944 εξοντώθηκαν σε θαλάμους αερίων όλοι οι Ρομά που είχαν απομείνει στο Άουσβιτς (πληροφορίες διαθέσιμες σε ιστοσελίδες όπως http://en.wikipedia.org/wiki/Porajmos και http://history1900s.about.com/library/holocaust/aa021099a.htm).

Κυρία Άννα Διαμαντοπούλου
Υπουργό Παιδείας
Τηλ.: 2103442779 - Fax: 2103442887

Κοιν: 1. Κυρία Θάλεια Δραγώνα, Ειδική Γραμματέα Υπουργείου Παιδείας,
2. Επιτροπή ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων,
3. Ms. Gay McDougall - Ανεξάρτητη Εμπειρογνώμονας του ΟHE για Θέματα Μειονοτήτων,
4. ΕΔΔΑ (σχετικά: Υπόθεση Σαμπάνη και άλλων κατά Ελλάδας αρ. 59608/09 και Υπόθεση Λαβίδα και άλλων κατά Ελλάδας αρ. 7973/10),
5. Εκτέλεση Αποφάσεων ΕΔΔΑ - Γενική Διεύθυνση Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, Συμβούλιο Ευρώπης,
6. Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI),
7. Mr. Thomas Hammarberg - Επίτροπος στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα,
8. ΕΚΤ-Παρακολούθηση Εθνικών Πολιτικών, Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης - Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Θέμα: Γενικευμένος εκπαιδευτικός αποκλεισμός παιδιών Ρομά με κυβερνητική ανοχή;

[αρ. πρωτ. 8380/10-8-10] 2 Αυγούστου 2010

Κυρία Υπουργέ

Μέχρι σήμερα δεν πήραμε απάντηση στη συνημμένη επιστολή που σας στείλαμε στις 10 Ιουνίου 2010 και πήρατε στις 11 Ιουνίου 2010.

Όπως γνωρίζετε, με βάση τα ισχύοντα στο ελληνικό κράτος δικαίου, αίτημα προς τη διοίκηση που μένει αναπάντητο πάνω από 50 ημέρες τεκμαίρεται πως απορρίφθηκε σιωπηρά, δηλαδή χωρίς αιτιολογία.

Όπως επίσης γνωρίζετε, στην Υπόθεση Σαμπάνη και άλλων κατά Ελλάδας (αρ. 32526/05), το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) δέχθηκε πως η ενημέρωση των αρμόδιων αρχών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, χωρίς αυτές να δώσουν συνέχεια στην υπόθεση εκείνη, αποτελούσε ουσιαστική εξάντληση των εγχώριων ένδικων μέσων και έκανε τυπικά αποδεκτή την προσφυγή και στη συνέχεια αποφάσισε την καταδίκη της Ελλάδας για τον εκπαιδευτικό αποκλεισμό των μαθητών Ρομά στο Ψάρι Ασπροπύργου.

Κατόπιν όλων αυτών, για τα παιδιά των κοινοτήτων Ρομά που περιλαμβάνονται στο συνημμένο επικαιροποιημένο πίνακα και υπήρξαν μέχρι σήμερα αντικείμενο εκπαιδευτικού αποκλεισμού, αν δεν υπάρξει αποτελεσματική ένταξή τους κατά το νέο σχολικό έτος, με βάση τις πρόνοιες των σχετικών εγκυκλίων του Υπουργείου, θα θεωρηθεί πως η συνέχιση του αποκλεισμού αποτελεί συνειδητή επιλογή της πολιτείας κατά της οποίας θα στραφούμε με σειρά προσφυγών στο ΕΔΔΑ.

Παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε πιθανά αναγκαία διευκρίνιση αλλά και ενδεχόμενη συνεργασία για την ένταξη των παιδιών αυτών στην εκπαίδευση αν αυτή αποφασιστεί.

Με τιμή

Για το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά (ERRC)



Rob Kushen
Διευθυντής




Για τις Συνεργαζόμενες Οργανώσεις και Κοινότητες
για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ρομά στην Ελλάδα (ΣΟΚΑΔΡΕ)



Ναυσικά Παπανικολάτου
Εκπρόσωπος ΕΟΔΜ και ΣΟΚΑΔΡΕ




Παναγιώτης Δημητράς
Εκπρόσωπος ΕΠΣΕ και ΣΟΚΑΔΡΕ

Κοινότητες Ρομά – μέλη ΣΟΚΑΔΡΕ με εκπαιδευτικό διαχωρισμό/αποκλεισμό παιδιών Ρομά

Επικαιροποιημένος κατάλογος της 2 Αυγούστου 2010

Ι. Αποκλεισμός Ρομά από νηπιαγωγεία

Με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα παιδιά Ρομά των κοινοτήτων που επισκεφθήκαμε δεν πηγαίνουν σε νηπιαγωγεία (ακόμα και σε κοινότητες όπου υπάρχει έστω και ελλιπής πρόσβαση σε δημοτικά σχολεία). Οι γονείς Ρομά φαίνεται να αγνοούν πως η υποχρεωτική παιδεία περιλαμβάνει πλέον και το νηπιαγωγείο.

ΙΙ. Δημοτικά σχολεία που λειτουργούν αποκλειστικά με μαθητές Ρομά

1. 12ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου (διαχωρισμός το 2005 των παιδιών Ρομά από το πλησιέστερο στον καταυλισμό 10ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου – υπάρχει δυνατότητα επιμερισμού τους και στο επίσης πλησιέστερο στον καταυλισμό 9ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου) - (παράλληλα μη Ρομά παιδιά που ζουν πλησιέστερα στο 12ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου φοιτούν στο 10ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου) - (τέλος παιδιά Ρομά του παρακείμενου Δήμου Ελευσίνας –καταυλισμός Λεωφόρου ΝΑΤΟ- παρακολουθούν και αυτά μαθήματα στο 12ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου).

2. 4ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων (φοίτηση όλων των παιδιών Ρομά τόσο του παρακείμενου καταυλισμού όσο και του απομακρυσμένου νέου οικισμού που είναι πλησιέστερα στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων) - (μη Ρομά παιδιά που ζουν πλησιέστερα στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων φοιτούν στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων).

3. Μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο Καστέλλας Ψαχνών (διαχωρισμός των παιδιών Ρομά από το 3ο Δημοτικό Σχολείο Καστέλλας όπου δεν τους ήθελαν με τη δημιουργία «παραρτήματος» δίπλα στις οικίες των Ρομά το οποίο στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο Καστέλλας τη λειτουργία του οποίου κατήγγειλε ως απαράδεκτη κατά την πρόσφατη συζήτηση για τους Ρομά στην Επιτροπή Ισότητας της Βουλής η βουλευτής του ΛΑΟΣ Ουρανία Παπανδρέου).

4. Δημοτικό Σχολείο Γαστούνης (Παλαιά ΕΟ Πάτρας – Πύργου – συνοικία Χελιμοδού – σχολείο δίπλα σε αγελαδοτροφείο μόνο για Ρομά του παρακείμενου οικισμού).

5. 12ο Δημοτικό Σχολείο Κομοτηνής (διαχωρισμός το 2008 των παιδιών Ρομά από το 7ο Δημοτικό Σχολείο Κομοτηνής και το 9ο Δημοτικό Σχολείο Κομοτηνής όπου παρακολουθούσαν μαθήματα σε τάξεις ένταξης μεταξύ 2005-2007 και δημιουργία του 12ου Δημοτικού Σχολείου Κομοτηνής μόνο για παιδιά Ρομά).

6. 3ο Δημοτικό Σχολείο Ζεφυρίου (παρακολουθούν μαθήματα μόνο παιδιά Ρομά αφού πριν πολλά χρόνια οι γονείς των παιδιών μη Ρομά τα απέσυραν και τα μετέφεραν σε άλλα σχολεία και ας κατοικούν μέσα στα όρια της σχολικής περιφέρειας του σχολείου αυτού - ενώ παιδιά Ρομά του παρακείμενου Δήμου Αχαρνών παρακολουθούν και αυτά μαθήματα στο 3ο Δημοτικό Σχολείο Ζεφυρίου).

7. Παράρτημα Δημοτικού Σχολείου στον καταυλισμό Εργοχωρίου Βέροιας (κατασκευάστηκε το 2007 ως «εθελοντικό» ειδικά για τα παιδιά Ρομά του καταυλισμού που δεν είναι αποδεκτά στο 4ο ή στο 8ο Δημοτικά Σχολεία Βέροιας τα οποία βρίσκονται σε απόσταση 1-1,5 χμ από τον καταυλισμό και ανακοινώθηκε πως εντάχθηκε στο εκπαιδευτικό σύστημα τον Ιούνιο 2010).


ΙΙΙ. Κοινότητες Ρομά χωρίς πρόσβαση σε σχολείο λόγω άρνησης σχολείου

8. Ελευσίνα – καταυλισμός Λεωφόρου ΝΑΤΟ (άρνηση πρόσβασης σε σχολείο δήμου – μερικά παιδιά παρακολουθούν μαθήματα στο 12ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου).

9. Λαμία – καταυλισμός Νταμάρια/Ξηριά (περίπου 60-70 παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου – δεν γίνονται δεκτά στα παρακείμενα σχολεία).

10. Ανθήλη Φθιώτιδας (περίπου 20 οικογένειες Ρομά κατοικούν σε κατοικίες που απέκτησαν και χάρη στα ειδικά στεγαστικά δάνεια –εγκαταλείποντας τον καταυλισμό της Λαμίας- τα παιδιά τους δεν γίνονται δεκτά στο Δημοτικό Σχολείο Ανθήλης)

11. Αταλάντη Φθιώτιδας (περίπου 25 οικογένειες Ρομά κατοικούν σε καταυλισμό σε οικόπεδο του ΟΕΚ – περίπου 30 παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου – παρακείμενο 1ο Δημοτικό Σχολείο Αταλάντης αρνείται να τα δεχθεί – προσωρινά κατά το 2009-2010 το 2ο Δημοτικό Σχολείο Αταλάντης στην άλλη άκρη της πόλης τα δέχθηκε αλλά το λεωφορείο που τα μετέφερε σταμάτησε μετά από 1-2 μήνες).

12. Σπάρτη – καταυλισμός Ναού Αρτέμιδας (5-6 οικογένειες Ρομά – περίπου 7-10 παιδιά δεν γίνονται δεκτά σε παρακείμενο 5ο Δημοτικό Σχολείο Σπάρτης)

13. Σπάρτη – καταυλισμός Ευρώτα (4-5 οικογένειες Ρομά – περίπου 10 παιδιά δεν γίνονται δεκτά σε παρακείμενο 5ο Δημοτικό Σχολείο Σπάρτης)

14. Πάτρα – καταυλισμός Ριγανόκαμπου (20-25 οικογένειες Ρομά – περίπου 20-30 παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου – δεν γίνονται δεκτά σε παρακείμενο 41ο Δημοτικό Σχολείο Εγλυκάδας)

15. Περαία Δήμου Θερμαϊκού Θεσσαλονίκης (70-80 οικογένειες Ρομά – περίπου 100 παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου – όποτε πήγαν σε παρακείμενα δημοτικά σχολεία αντιμετωπίστηκαν με ρατσιστικό τρόπο με την ανοχή των εκπαιδευτικών που οδήγησε στην αποχώρησή τους, ενώ ο Δήμος Θερμαϊκού έχει υιοθετήσει συνειδητή πολιτική διακρίσεων και αποκλεισμού των Ρομά από τα δημοτολόγια, την εκπαίδευση και την αξιοπρεπή στέγαση).

ΙV. Κοινότητες Ρομά χωρίς πρόσβαση σε σχολείο λόγω απουσίας μεταφορικού μέσου

16. Νέα Τίρυνθα Αργολίδας – καταυλισμός Καρκαλά (πρόσβαση σε σχολείο εξαρτάται από αξιοπρόσεκτη αλλά όχι συνεχή διαθεσιμότητα γονέων – δεν διατίθεται μεταφορικό μέσο – απόσταση σχολείου περίπου 5 χμ)

17. Νέα Τίρυνθα Αργολίδας – καταυλισμός Ανάβαλου – Αργολικού (δεν υπάρχει πρόσβαση σε σχολείο γιατί δεν διατίθεται μεταφορικό μέσο – απόσταση σχολείου περίπου 5 χμ)

18. Νέα Τίρυνθα Αργολίδας – καταυλισμός Γλυκιάς (δεν υπάρχει πρόσβαση σε σχολείο γιατί δεν διατίθεται μεταφορικό μέσο – απόσταση σχολείου περίπου 5 χμ)

19. Νέα Τίρυνθα Αργολίδας – οικισμός Κοκκινιάς (δεν υπάρχει πρόσβαση σε σχολείο γιατί δεν διατίθεται μεταφορικό μέσο – απόσταση σχολείου περίπου 2 χμ)

20. Σκάλα Λακωνίας (καταυλισμός μεταφέρθηκε από Δήμο Σκάλας από την εθνική οδό σε εσωτερικό μέρος – λεωφορείο που έπαιρνε τα παιδιά για το σχολείο στην παλαιά τοποθεσία δεν πηγαίνει πια στη νέα τοποθεσία και έτσι διακόπηκε η φοίτηση – υπάρχουν 20-30 παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου).

21. Τραπεζοντή Λακωνίας (πρόσβαση σε σχολείο εξαρτάται από αξιοπρόσεκτη αλλά όχι συνεχή διαθεσιμότητα δύο γονέων για τα δικά τους παιδιά που πάνε και σε νηπιαγωγείο – δεν διατίθεται μεταφορικό μέσο και άρα λοιπά παιδιά δεν πηγαίνουν σχολείο – απόσταση Δημοτικού Σχολείου Ξηροκαμπίου περίπου 10 χμ)

22. Μελιγαλάς Μεσσηνίας (καταυλισμός μεταφέρθηκε από Δήμο Μελιγαλά από το κέντρο σε απόμακρο σημείο – δεν διατίθεται μεταφορικό μέσο και άρα τα παιδιά δεν πηγαίνουν στο Δημοτικό Σχολείο Μελιγαλά και έτσι διακόπηκε η φοίτηση – υπάρχουν 15-20 παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου).

23. Κορωπί – καταυλισμός Αττικής Οδού (δεν υπάρχει πρόσβαση σε σχολείο γιατί δεν διατίθεται μεταφορικό μέσο – υπάρχουν περίπου 70 οικογένειες Ελλήνων και Αλβανών Ρομά)

24. Χαλάνδρι (δεν υπάρχει πρόσβαση σε σχολείο γιατί δεν διατίθεται μεταφορικό μέσο – υπάρχουν περίπου 60 οικογένειες Ρομά και περίπου 30 παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου)

25. Νέα Αλικαρνασσός Κρήτης (περίπου 130 οικογένειες – εκτίμηση 150 παιδιών ηλικίας δημοτικού σχολείου – γράφονται στην αρχή περί τα 80 παιδιά – δεν συνεχίζουν γιατί το λεωφορείο περνάει στις 6:45 πμ και αφήνει τα παιδιά στο 3ο και 4ο Δημοτικά Σχολεία Νέας Αλικαρνασσού περί τις 7:10 πμ ενώ οι πόρτες των σχολείων ανοίγουν στις 7:30 πμ και τα μαθήματα αρχίζουν μετά τις 8πμ).

26. Δήμος Ελευθέριου Βενιζέλου Χανίων – καταυλισμός Νερουκούρου (περίπου 7 οικογένειες – παιδιά πήγαιναν σε Δημοτικό Σχολείο Σούδας αλλά λόγω έλλειψης μεταφορικού μέσου σταμάτησαν).

27. Ασπρόπυργος – νέος καταυλισμός πάνω από την Αττική Οδό στην περιοχή Ρουπακίου (μετακομίζουν εκεί από τον καταυλισμό στο Ψάρι Ασπροπύργου περί τις 10 οικογένειες Ρομά με παιδιά δημοτικού σχολείου που μέχρι τώρα πήγαιναν στο διαχωρισμένο 12ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου – βλπ. 1 παραπάνω – πρέπει να ενταχθούν στο παρακείμενο 11ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου και όχι να δημιουργηθεί νέο διαχωρισμένο σχολείο όπως φέρεται να τους δήλωσε ο Δήμος Ασπροπύργου)

28. Αθήνα – καταυλισμός Βοτανικού (κυμαινόμενος αριθμός πολλών δεκάδων οικογενειών Αλβανών Ρομά στην οδό Ορφέως που ποτέ δεν πήγαν σχολείο)

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΡΟΜΑ (ERRC)
1016 Budapest, Naphegy tér 8, Hungary Tel: +36-14132200 Fax: +36-14132201
email: rob.kushen@errc.org ιστοσελίδα: http://www.errc.org

ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΡΟΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΣΟΚΑΔΡΕ)
Τ.Θ. 60820, 15304 Γλυκά Νερά, Tηλ. 2103472259 Fax: 2106018760
email: office@greekhelsinki.gr ιστοσελίδα: http://cm.greekhelsinki.gr/

Κυρία Άννα Διαμαντοπούλου
Υπουργό Παιδείας
Τηλ.: 2103442779 - Fax: 2103442887
Κοιν: Κυρία Θάλεια Δραγώνα, Ειδική Γραμματέα Υπουργείου Παιδείας

10 Ιουνίου 2010

Κυρία Υπουργέ

Στις 20 Μαΐου 2010, ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης Thomas Hammarberg δημοσίευσε το κείμενο: «Segregated schools marginalise Roma children – the decisions of the Strasbourg Court must be implemented» (http://commissioner.cws.coe.int/tiki-view_blog_post.php?postId=39). Σε αυτό ο Επίτροπος ανέφερε πως «ο σχολικός διαχωρισμός και η υποβαθμισμένη εκπαίδευση αποτελούν πραγματικότητα για παιδιά Ρομά σε πολλές χώρες της Ευρώπης». Υπογράμμιζε πως «οι συνέπειες του διαχωρισμού είναι καταστροφικές και δεν αφήνουν καμιά ευκαιρία σε αυτά τα παιδιά να ξεφύγουν από τη φτώχεια και την περιθωριοποίηση στη μετέπειτα ζωή τους». Πρόσθετε πως «ο διαχωρισμός των παιδιών Ρομά στην εκπαίδευση παίρνει πολλές μορφές: μπορεί να τοποθετηθούν (…) σε χωριστές τάξεις ή απλά να τους αρνηθούν την εγγραφή στο σχολείο». Τέλος, υπενθύμιζε πως «το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), σε τρεις αποφάσεις για υποθέσεις στην Τσεχία, στην Κροατία και στην Ελλάδα επαναβεβαίωσε το δικαίωμα των παιδιών Ρομά σε εκπαίδευση χωρίς διακρίσεις».

Το ERRC και το μέλος του ΣΟΚΑΔΡΕ Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) υπήρξαν οι προσφεύγοντες ή/και παρεμβαίνοντες στις τρεις υποθέσεις ενώπιον του ΕΔΔΑ (βλπ. http://cm.greekhelsinki.gr/index.php?sec=192&cid=3621). Στη συνέχεια ενημερώνουν την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για την εκτέλεση των αποφάσεων αυτών. Ειδικότερα η Ελλάδα έχει δεσμευθεί για την άρση του διαχωρισμού με την ένταξη των παιδιών Ρομά του Ασπροπύργου σε σχολείο όπου φοιτούν και παιδιά μη Ρομά και για τη γενικότερη ένταξη χωρίς διακρίσεις των παιδιών Ρομά στα σχολεία σε όλη τη χώρα. Στα πλαίσια αυτά, στις 20 Ιουλίου 2009, το ΕΠΣΕ μαζί με ένα άλλο μέλος του ΣΟΚΑΔΡΕ, την Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ), στα πλαίσια ενός προγράμματος της ΕΕ που υλοποιούσε το ERRC σε συνεργασία με την ΕΟΔΜ και το ΕΠΣΕ, έστειλαν την ακόλουθη επιστολή στον προκάτοχό σας Υπουργό Παιδείας Άρη Σπηλιωτόπουλο για τα προβλήματα αποκλεισμού από την εκπαίδευση των παιδιών των κοινοτήτων Ρομά Ασπροπύργου, Εχεδώρου, Σοφάδων και Σπάτων, οι οποίες είναι μέλη του ΣΟΚΑΔΡΕ. Δυστυχώς ούτε απάντηση υπήρξε, ούτε αντιμετωπίσθηκαν τα προβλήματα. Μοναδική εξαίρεση υπήρξε το Δημοτικό Σχολείο Σπάτων, χάρη όμως μόνο στην πρωτοβουλία του Διευθυντή του. Έτσι, και κατά το 2009-2010, συνεχίσθηκε η λειτουργία του 4ου Δημοτικού Σχολείου Σοφάδων και του 12ου Δημοτικού Σχολείου Ασπροπύργου μόνο με μαθητές Ρομά. Για αυτό, ως εξουσιοδοτημένοι εκπρόσωποι γονέων από τις δύο αυτές κοινότητες-μέλη του ΣΟΚΑΔΡΕ υποβάλαμε δύο προσφυγές στο ΕΔΔΑ. Παράλληλα, στα πλαίσια αυτεπάγγελτης δικογραφίας που σχηματίσθηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών με βάση δελτίο τύπου με την επιστολή καταθέσαμε για την παράνομη λειτουργία του 12ου Δημοτικού Σχολείου Ασπροπύργου (http://cm.greekhelsinki.gr/index.php?sec=192&cid=3633). Για όλα αυτά ενημερώθηκε η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Το Μάιο 2010, ERRC και ΣΟΚΑΔΡΕ (με συντονισμό από τις ΜΚΟ-μέλη του ΕΠΣΕ και ΕΟΔΜ) ξεκίνησαν συγκέντρωση πληροφοριών και επισκέψεις σε κοινότητες Ρομά στην Ελλάδα και μέλη του ΣΟΚΑΔΡΕ για την καταγραφή τυχόν προβλημάτων στην ισότιμη πρόσβαση των παιδιών Ρομά στην εκπαίδευση. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει επισκέψεις σε 35 κοινότητες στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα (περιλαμβανόμενης της Κρήτης) και έχουν συγκεντρωθεί πληροφορίες για άλλες 10 κοινότητες στη Θεσσαλία και Βόρεια Ελλάδα. Με την παρούσα, και εκ μέρους των γονέων των θιγόμενων παιδιών Ρομά των κοινοτήτων μελών του ΣΟΚΑΔΡΕ που εκπροσωπούμε, παρακαλούμε για την άμεση παρέμβασή σας για την άρση από το Σεπτέμβριο 2010 του εκπαιδευτικού αποκλεισμού ή διαχωρισμού των παιδιών Ρομά στις κοινότητες που αναφέρονται στο συνημμένο κατάλογο. Όταν ολοκληρώσουμε τις επισκέψεις μας θα σας ενημερώσουμε συμπληρωματικά. Επίσης θα αναφέρουμε και μερικές, δυστυχώς λίγες, καλές πρακτικές, καθώς και την εμπειρία μας από τη συχνά χαμηλή ποιότητα της προσφερόμενης εκπαίδευσης στα παιδιά Ρομά.

Παρακαλούμε να μας απαντήσετε το ταχύτερο δυνατό και οπωσδήποτε μέχρι τέλη Ιουλίου 2010 ώστε να ενημερώσουμε τις αναφερόμενες κοινότητες και να διευκολύνουμε την ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση ή, αν και όπου τυχόν χρειαστεί, την προσφυγή σε άλλες ενέργειες για τη διασφάλιση της πρόσβασης των παιδιών Ρομά στην εκπαίδευση που είναι υποχρεωτική όχι μόνο για τους γονείς αλλά και κυρίως για την πολιτεία.

Με τιμή

Για το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά (ERRC)



Rob Kushen
Διευθυντής




Για τις Συνεργαζόμενες Οργανώσεις και Κοινότητες
για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ρομά στην Ελλάδα (ΣΟΚΑΔΡΕ)



Ναυσικά Παπανικολάτου
Εκπρόσωπος ΕΟΔΜ και ΣΟΚΑΔΡΕ




Παναγιώτης Δημητράς
Εκπρόσωπος ΕΠΣΕ και ΣΟΚΑΔΡΕ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ (ΕΟΔΜ)
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ (ΕΠΣΕ)
Τ.Θ. 60820, 15304 Γλυκά Νερά, Tηλ. 2103472259 Fax: 2106018760
email: office@greekhelsinki.gr ιστοσελίδα: http://cm.greekhelsinki.gr/

Κύριο Άρη Σπηλιωτόπουλο
Υπουργό Παιδείας
Τηλ.: 2103442779 - Fax: 2103442887

Κοιν: Επιτροπή ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων,
Ms. Gay McDougall - Ανεξάρτητη Εμπειρογνώμονας του ΟHE για Θέματα Μειονοτήτων,
ΕΔΔΑ (σχετικό: Υπόθεση Σπύρου Σαμπάνη κ.λ.π. κατά της Ελλάδος αρ. 32526/05),
Εκτέλεση Αποφάσεων ΕΔΔΑ - Γενική Διεύθυνση Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, Συμβούλιο Ευρώπης,
Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI),
Mr. Thomas Hammarberg - Επίτροπος στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα,
ΕΚΤ-Παρακολούθηση Εθνικών Πολιτικών, Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης - Ευρωπαϊκή Επιτροπή

[αρ. πρωτ. 6480/21-7-09] 20 Ιουλίου 2009

Κύριε Υπουργέ

Όπως ίσως γνωρίζετε, η Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ), συχνά σε συνεργασία μεταξύ τους, ασχολούνται με θέματα δικαιωμάτων των Ρομά στην Ελλάδα από το 1996.

Κατά την τρέχουσα περίοδο, η ΕΟΔΜ έχει αναλάβει για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη διεξαγωγή στην Ελλάδα της έρευνας για τις δράσεις που στοχεύουν στη βελτίωση της επίδρασης των πολιτικών και των προγραμμάτων για την κοινωνική ένταξη των Ρομά και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Επίσης, κατά την τρέχουσα περίοδο, το ΕΠΣΕ ενημερώνει τη Γενική Διεύθυνση Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης για την εκτέλεση της απόφασης του ΕΔΔΑ στην Υπόθεση Σπύρου Σαμπάνη κ.λ.π. κατά της Ελλάδος (παραβίαση των άρθρων 14 -διακριτική μεταχείριση- σε συνδυασμό με το άρθρο 2 του Πρωτοκόλλου 1 -δικαίωμα στην εκπαίδευση- και 13 -απουσία δυνατότητας πραγματικής προσφυγής- των παιδιών Ρομά Ψαριού Ασπροπύργου τους γονείς των οποίων εκπροσωπεί). Παράλληλα, εκπροσωπεί Ρομά σε τρεις υποθέσεις καταγγελλόμενων ως παράνομων εξώσεων στα Χανιά (Ιούλιος 2006), στην Πάτρα (Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2006) και στο Βοτανικό (Ιούνιος 2007) που εξετάζονται αυτή την εποχή από το ΕΔΔΑ ή την Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στον ΟΗΕ. Συνεργάζεται δε και με τη διεθνή ΜΚΟ Interights στη συλλογική προσφυγή κατά της Ελλάδας για καταγγελλόμενες παραβιάσεις των δικαιωμάτων στέγασης των Ρομά που εξετάζεται αυτή την εποχή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων.

Τέλος, ΕΟΔΜ και ΕΠΣΕ ενημερώνουν από κοινού την Επιτροπή του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων, που θα εξετάσει την εφαρμογή της αντίστοιχης Σύμβασης ICERD από την Ελλάδα στις 10-11 Αυγούστου 2009, τη Gay McDougall - Ανεξάρτητη Εμπειρογνώμονα του ΟHE για Θέματα Μειονοτήτων και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI) που επισκέφθηκαν την Ελλάδα το Σεπτέμβριο 2009 και συνέταξαν εκθέσεις και για τα θέματα των Ρομά, καθώς και τον Thomas Hammarberg - Επίτροπο στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που έχει αποστείλει δύο επιστολές στις ελληνικές αρχές, το Δεκέμβριο 2006 και το Δεκέμβριο 2007, για διαφαινόμενες παραβιάσεις δικαιωμάτων των Ρομά της Πάτρας, του Ναυπλίου και του Βοτανικού.

Στα πλαίσια των δράσεων αυτών, στις 30 Μαΐου 2009, η ΕΟΔΜ έστειλε τη συνημμένη επιστολή στον Ειδικό Γραμματέα Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Υπουργείου Παιδείας Στέφανο Βλαστό για σοβαρές παραβιάσεις του δικαιώματος στην εκπαίδευση παιδιών Ρομά από τον Εχέδωρο, τους Σοφάδες, τον Ασπρόπυργο και τα Σπάτα είτε με αποκλεισμό από τη δημόσια εκπαίδευση είτε με ένταξη «σε αμιγή σχολεία για τσιγγάνους μαθητές», όπως τα αποκαλεί το ΥπΕΠΘ (http://isocrates.gr/content_by_cat.asp?contentid=461&catid=165&how=&keywords=). Δυστυχώς δεν δόθηκε καμιά απάντηση μέχρι χθες που συμπληρώθηκε η 50ήμερη προθεσμία. Για αυτό απευθυνόμαστε σε σας με ανοικτή επιστολή, που κοινοποιείται στους προαναφερθέντες διεθνείς φορείς για ενημέρωσή τους. Επισυνάπτουμε δε ενδεικτικά από μια εξουσιοδότηση γονέα από τις κοινότητες Ρομά των Σοφάδων, του Ασπρόπυργου (του Σπύρου Σαμπάνη της φερώνυμης απόφασης) και των Σπάτων τους οποίους εκπροσωπούμε επίσημα και νόμιμα για την υπεράσπιση των σχετικών δικαιωμάτων τους ενώπιον κάθε αρχής περιλαμβανομένου και του ΕΔΔΑ.

Τα παιδιά Ρομά των κοινοτήτων αυτών έχουν το δικαίωμα να πηγαίνουν στο σχολείο που είναι πλησιέστερο στον τόπο διαμονής τους και όχι «σε αμιγή σχολεία για τσιγγάνους μαθητές». Στην τελευταία κατηγορία ανήκουν το 4ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων και το 12ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου, που είναι μακρύτερα είναι από τον τόπο κατοικίας των Ρομά από ότι το 1ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων και το 10ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου. Επίσης, η εκπαίδευση σε αυτά τα «αμιγή σχολεία» είναι είτε υποβαθμισμένη είτε ανύπαρκτη. Η δε υποχρεωτική εκπαίδευση είναι υποχρέωση όχι μόνο για τους γονείς αλλά και για την πολιτεία, η οποία οφείλει να την εξασφαλίζει ακόμα και αν ολιγωρούν οι γονείς και να παρέχει την απαιτούμενη επιμόρφωση και στήριξη των εκπαιδευτικών και των γονέων. Οι οργανώσεις μας γνωρίζουν πως υπάρχει απαραίτητη γνώση και εμπειρία από ανάλογη ιδιαίτερη επιτυχημένη δράση του προγράμματος «Ένταξη μουσουλμανοπαίδων στην Εκπαίδευση 2005-2007» με τίτλο «Ενέργειες υποστήριξης μειονοτικού μαθητικού πληθυσμού με ιδιαίτερα προβλήματα» στους οικισμούς: Ήφαιστο και Αλάν Κουγιού Δήμου Κομοτηνής (Ν. Ροδόπης), Μελέτη Δήμου Αιγείρου (Ν. Ροδόπης), «Μαχαλά» και Βέλκιο Δήμου Σαπών (Ν. Ροδόπης), Δροσερό Δήμου Ξάνθης (Ν. Ξάνθης) και «Μαχαλά Άβαντο» Δήμου Αλεξανδρούπολης (Ν. Έβρου). Δικαίωμα άμεσης πρόσβασης από το Σεπτέμβριο 2009 σε παρόμοια προγράμματα θεωρούμε πως έχουν και οι Χριστιανοί Ρομά από τον Εχέδωρο, τους Σοφάδες, τον Ασπρόπυργο και τα Σπάτα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η διαρροή, παράλληλα με την ένταξή τους στα από το νόμο προβλεπόμενα εγγύτερα σχολεία που δεν θα είναι «αμιγή σχολεία για τσιγγάνους μαθητές», κάτι που παραβιάζει την απόφαση Σπύρου Σαμπάνης κ.λ.π. κατά της Ελλάδος.

Παρακαλούμε για μια συνάντησή μας μαζί σας ή με αρμόδιο στέλεχος του Υπουργείου ή γραπτή απάντηση μέχρι τέλη Ιουλίου 2009 για να μας γνωρίσετε υπεύθυνα και οριστικά τι θα πράξει η πολιτεία για την ισότιμη πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση των παιδιών Ρομά από τις τέσσερις κοινότητες. Την ενημέρωση αυτή θα συμπεριλάβουμε στην έκθεση που θα υποβάλουμε στην Επιτροπή του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων στις 3 Αυγούστου 2009 και στην ενημέρωση της Επιτροπής που θα κάνουμε στις 10 Αυγούστου 2009 πριν την εξέταση της Ελλάδας. Επίσης, θα κρίνουμε αν θα υποβληθούν προσφυγές στο ΕΔΔΑ για τις κοινότητες αυτές.

Με εκτίμηση




Ναυσικά Παπανικολάτου Παναγιώτης Δημητράς
Εκπρόσωπος ΕΟΔΜ Εκπρόσωπος ΕΠΣΕ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ (ΕΟΔΜ)
Τ.Θ. 60820, 15304 Γλυκά Νερά, Tηλ. 2103472259 Fax: 2106018760
email: nafsika@greekhelsinki.gr ιστοσελίδα: http://cm.greekhelsinki.gr/

ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΣΤΟΧΕΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΡΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

30 Μαΐου 2009

Κύριο Στέφανο Βλαστό
Ειδικό Γραμματέα Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Υπουργείου Παιδείας

Αξιότιμε Κύριε Ειδικέ Γραμματέα

Όπως ήδη γνωρίζετε, κάνουμε μια έρευνα για τις δράσεις που στοχεύουν στη βελτίωση της επίδρασης των πολιτικών και των προγραμμάτων για την κοινωνική ένταξη των Ρομά και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η έρευνα (περιγραφή στα αγγλικά: http://www.errc.org/db/03/B3/m000003B3.pdf) διεξάγεται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά (ERRC) για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε 18 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) έχει αναλάβει τη διεξαγωγή της έρευνας στην Ελλάδα. Αφού ολοκληρωθεί η έρευνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συντάξει εκθέσεις οι οποίες θα δημοσιευτούν. Περιμένουμε να μας στείλετε το συμπληρωμένο ερωτηματολόγιο με τις απαντήσεις του Υπουργείου Εσωτερικών που έπρεπε να είχε σταλεί μέχρι χθες.

Στο μεταξύ, κατά την πρόσφατη επίσκεψη σε κοινότητες Ρομά στα πλαίσια της έρευνας, μας δημιουργήθηκαν μερικές συγκεκριμένες απορίες για τις οποίες θα εκτιμούσαμε να είχαμε την υπεύθυνη θέση του Υπουργείου Παιδείας:

1. Στο θεωρούμενο από την πολιτεία αλλά και κάθε άλλο φορέα πρότυπο Νέο Οικισμό Σοφάδων, όπου κτίσθηκαν για τους Ρομά σπίτια 140 τ.μ., τα παιδιά δεν πηγαίνουν στο κατά νόμο πλησιέστερο 1ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων, αλλά στο ευρισκόμενο στον Παλαιό Οικισμό Ρομά 4ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων που λειτουργεί αποκλειστικά με μαθητές και μαθήτριες Ρομά, ενώ μη Ρομά παιδιά που μένουν πιο κοντά στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων πηγαίνουν στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Σοφάδων. Υπάρχει δηλαδή συνειδητός εθνοτικός διαχωρισμός των παιδιών κατά παράβαση τόσο της ελληνικής νομοθεσίας όσο και των διεθνών συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ειδικότερα της ΕΣΔΑ όπως αυτή ερμηνεύεται στην Υπόθεση Σαμπάνης κατά Ελλάδας (http://www.nsk.gr/edad/ee494.pdf).

2. Σε ότι δε αφορά τα παιδιά Ρομά στα οποία αναφέρεται η Υπόθεση Σαμπάνης κατά Ελλάδας, αυτά, παρά την απόφαση αυτή, συνεχίζουν να υποχρεούνται να φοιτούν στο αποκλειστικά για αυτά σχολικό παράρτημα (που μετονομάσθηκε σε 12ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου). Το σχολείο αυτό είναι μακρύτερα από τον καταυλισμό από ότι το 10ο Δημοτικό Σχολείο (για τη μεταφορά των παιδιά Ρομά υπήρχε λεωφορείο) ενώ κανένα παιδί μη Ρομ που μένει κοντά –ακόμα και δίπλα- στο σχολείο αυτό δεν φοιτά εκεί. Τα 54-60 παιδιά Ρομά που ξεκίνησαν έχουν παύσει να φοιτούν στο σχολείο αυτό αφού φαίνεται πως, μεταξύ των άλλων, εκτός του διευθύνοντα οι άλλοι εκπαιδευτικοί (νεοδιορισμένοι αναπληρωτές χωρίς καμιά επιμόρφωση) αδυνατούσαν να διδάξουν αποτελεσματικά στις προπαρασκευαστικές τάξεις και μεταχειρίστηκαν συχνά τα παιδιά με τρόπο που θεωρήθηκε από αυτά και τους γονείς τους ως τουλάχιστο μειωτικός. Η απουσία υποστήριξης από κοινωνικούς λειτουργούς, ΜΚΟ ή διαμεσολαβητές κατέστησε την αποχή από το σχολείο μόνιμη. Παράλληλα, υπήρξαν και επεισόδια με μη Ρομά παιδιά, μεταξύ των άλλων καθώς το σχολικό δεν είχε πρόσβαση στο σχολείο, αλλά τα άφηνε μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά από το σχολείο, σε μια συνοικία παλιννοστούντων. Μετά από αυτά, οι γονείς Ρομά αποκλείουν να ξαναπάνε τα παιδιά τους στο απομακρυσμένο σχολείο και ζητούν εύλογα να φοιτήσουν στο 10ο Δημοτικό ή –κατανοητό για αυτούς- σε σχολείο που να υπάρχει μέσα ή δίπλα στον καταυλισμό ώστε να το αισθάνονται οικείο και ασφαλές.

3. Σε ότι αφορά τα 18-19 παιδιά Ρομά του οικισμού των Σπάτων που πήγαν στο 3ο Δημοτικό Σχολείο, για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια και μετά από παρέμβαση της Ανεξάρτητης Εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ για Μειονοτικά Θέματα Gay McDougall που επισκέφθηκε τον οικισμό στις 10 Σεπτεμβρίου 2008, και πάλι, παρά τις συστηματικές προσπάθειες του διευθυντή να ενταχθούν τα παιδιά, η μοναδική νεοδιορισμένη αναπληρώτρια εκπαιδευτικός χωρίς καμιά επιμόρφωση αδυνατούσε να διδάξει αποτελεσματικά στη μοναδική προπαρασκευαστική τάξη για όλα τα παιδιά 6-13 ετών και σιγά-σιγά τα απομάκρυνε λόγω ατίθασης συμπεριφοράς ή απουσιών, με αποτέλεσμα να ολοκληρώνουν τη σχολική χρονιά μόνο 3-4 παιδιά και να μην υπάρχει καμιά προοπτική συνέχισης κατά την επόμενη χρονιά. Και εδώ, η απουσία υποστήριξης από κοινωνικούς λειτουργούς, ΜΚΟ ή διαμεσολαβητές κατέστησε την αποχή από το σχολείο μόνιμη.

4. Τέλος, ελάχιστα από τα εκατοντάδες παιδιά του οικισμού Ρομά Εχεδώρου (που εγκαινιάστηκε πανηγυρικά το Νοέμβριο 2000 από τον τότε πρωθυπουργό επειδή είχε θεωρηθεί πρότυπος) πήγαιναν και πηγαίνουν σχολείο καθώς, μεταξύ άλλων, η πολιτεία τα έχει μοιράσει από την αρχή σε πολλά σχολεία και όχι στο κατά νόμο πλησιέστερο δημοτικό, διασπορά που λειτουργεί αποτρεπτικά για την ένταξή τους.

Είμαστε στη διάθεσή σας για την παροχή πρόσθετων στοιχείων και ανταλλαγή απόψεων για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.

Παρακαλούμε να έχουμε την απάντησή σας στα ερωτήματα αυτά μέχρι τις 15 Ιουνίου 2009 ώστε να την περιλάβουμε στην έκθεσή μας.

Με εκτίμηση





Ναυσικά Παπανικολάτου
Εκπρόσωπος Ελληνικής Ομάδας για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων

"Σοκαρισμένος" ο Κουσνέρ από τις δηλώσεις Σαρκοζί

Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Μπερνάρ Κουσνέρ δήλωσε χθες «σοκαρισμένος» από ορισμένες πτυχές της πολιτικής ασφάλειας που αφορά τους Γάλλους με αλλοδαπή καταγωγή, επαναλαμβάνοντας ωστόσο πως δεν τίθεται, κατά τον ίδιο, ζήτημα στιγματισμού τους.

Ερωτηθείς σχετικά με τις πρόσφατες δηλώσεις του Σαρκοζί περί των Γάλλων «αλλοδαπής καταγωγής», από τους οποίους θα πρέπει να αφαιρείται η γαλλική υπηκοότητα εάν βλάψουν τη ζωή κάποιου αστυνομικού, χωροφύλακα, ή άλλου λειτουργού των σωμάτων ασφαλείας, ο Κουσνέρ εξέφρασε τη δυσφορία του.

«Δεν είναι η καλύτερη φράση που θα εντόπιζα στον λόγο του. Κατά τα λοιπά δεν στιγμάτισε κάποιον και επιπλέον ήταν κάπως ασαφής. Αλλά, ναι το παραδέχομαι αυτό με σοκάρισε», είπε ο Κουσνέρ στο τηλεοπτικό δίκτυο France 5. «Ευελπιστώ πως αυτό θα περιορισθεί για περιπτώσεις πραγματικά εξαιρετικές και εξαιρετέες. Το ελπίζω, το ελπίζω, το ελπίζω», πρόσθεσε ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, ο οποίος είχε πει τη Δευτέρα πως είχε εξετάσει το ακόμα ενδεχόμενο να παραιτηθεί εξαιτίας των απελάσεων.

Σήμερα, και η υφυπουργός Οικιστικής Πολιτικής Φαντελά Αμαρά επέκρινε την κυβερνητική πολιτική των απελάσεων των Ρομά που είναι γεννημένοι στο εξωτερικό, συντασσόμενη με τους Μπερνάρ Κουσνέρ και Ερβέ Μορέν που έχουν εκφράσει αμφιβολίες για την πολιτική αυτή. «Είμαι εναντίον των απελάσεων», τόνισε η κα Αμαρά στο ραδιοσταθμό RTL: «Πάντα αγωνίσθηκα εναντίον των απελάσεων».

Η Αμαρά, η οποία είχε διατελέσει επικεφαλής οργάνωσης για τα δικαιώματα των γυναικών, δήλωσε πως οι Ρομά είναι θύματα διακρίσεων και κακομεταχείρισης στις χώρες καταγωγής τους.» Είναι λοιπόν καιρός να αποκτήσουμε μια πολιτική υποδοχής και ένταξης αυτού του πληθυσμού» τόνισε η υφυπουργός.

«Είμαι πεπεισμένη ότι δεν υπάρχει σχέση ανάμεσα στο έγκλημα και τη μετανάστευση», δήλωσε η Αμαρά. «Η ανασφάλεια δεν είναι θέμα χρώματος του δέρματος». Η υφυπουργός καταφέρθηκε επίσης εναντίον του «αρχιτέκτονα» της πολιτικής των απελάσεων των Ρομά, του υπουργού Εσωτερικών Μπρις Ορτφέ, κατηγορώντας τον για εντυπωσιοθηρία στο πρόβλημα του νόμου και τάξης. Μόλις χθες, ο κ. ο Ορτφέ δήλωνε πως οι Ρομά διαπράττουν μία στις πέντε κλοπές που γίνονται στο Παρίσι.

Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί πρόκειται εντός των προσεχών ημερών να αποφασίσει για την στέρηση της γαλλικής υπηκοότητας, ένα μέτρο αμφιλεγόμενο που θα εφαρμόζεται για περιπτώσεις πολυγαμίας και για εγκληματίες αλλοδαπής καταγωγής.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Liberation, ο υπουργός Εσωτερικών Μπρις Ορτφέ έχει ετοιμάσει δύο τροποποιήσεις του νόμου για την αφαίρεση της γαλλικής υπηκοότητας για τους καταδικασθέντες για εγκλήματα. Μία από αυτές αναφέρεται σε όσους (κυρίως μουσουλμάνους) χάριν της πολυγαμίας επωφελούνται από τα κοινωνικά επιδόματα και η δεύτερη αφορά εγκλήματα κατά της ζωής δημόσιων λειτουργών της ασφάλειας

Η θητεία του κ. Καμίνη στο Συνήγορο του Πολίτη

http://elawyer.blogspot.com του άρθρου με τίτλο "Η θητεία του κ. Καμίνη στον Συνήγορο του Πολίτη" της Κυριακής 29/8/2010

Με την ανακοίνωση της επικείμενης παραίτησής του από τη θέση του Συνηγόρου του Πολίτη, ο κ. Καμίνης έκλεισε έναν πολυετή κύκλο (1998-2010) στην εν λόγω ανεξάρτητη αρχή, ο οποίος διατρέχει τα χρόνια από την ίδρυσή της έως σήμερα. Αξίζει λοιπόν να σταθούμε στα έγγραφα και τις πληροφορίες που υπάρχουν ώστε να αποτιμηθεί η συμβολή του δεύτερου προσώπου που υπηρέτησε ως Συνήγορος του Πολίτη και να εντοπιστούν τα θεμέλια στα οποία χτίστηκε ο νεοπαγής θεσμός, αλλά και να αποφευχθούν οι κακοτοπιές από την νέα διοίκηση που κατ' ανάγκη θα πρέπει να σηματοδοτήσει και μια νέα εποχή για τον Συνήγορο στα δημόσια πράγματα.


Α' περίοδος: Βοηθός Συνήγορος για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου


Τον Οκτώβριο του 1998 ξεκίνησε τη λειτουργία της μια νέα ανεξάρτητη αρχή, η οποία αποτελεί την ελληνική εκδοχή του θεσμού του Ombudsman, του Διαμεσολαβητή ανάμεσα σε πολίτη και κράτος για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών. Η ίδρυση του Συνηγόρου του Πολίτη αποτέλεσε πολιτική απόφαση της κυβέρνησης Σημίτη, χωρίς να υπάρχει κοινοτική εντολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για υποχρεωτική οργάνωση της ανεξάρτητης αρχής (σε αντίθεση λ.χ. με την υποχρέωση της χώρας να έχει Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων λόγω της Οδηγίας 95/46). Η ανεξάρτητη αρχή ονομάζεται "Συνήγορος του Πολίτη" και είναι μονομελής. Ως πρώτος Συνήγορος επιλέγεται ο καθηγητής πολιτικής επιστήμης κ. Νικηφόρος Διαμαντούρος, ο οποίος με τη σειρά του επιλέγει και τους τέσσερις Βοηθούς Συνηγόρους, ένας για κάθε "Κύκλο" λειτουργίας της νέας δημόσιας υπηρεσίας (κύκλος δικαιωμάτων του ανθρώπου, κύκλος σχέσεων κράτους πολίτη, κύκλος ποιότητας ζωής, κύκλος κοινωνικής προστασίας). Ο κ. Καμίνης διορίζεται Βοηθός Συνήγορος, υπεύθυνος του Κύκλου για τα δικαιώματα του Ανθρώπου. Οι Βοηθοί Συνήγοροι δεν είναι μέλη της Αρχής, αλλά διευθυντές των τεσσάρων Κύκλων, που αποτελούν τμήματα ειδίκευσης στην επεξεργασία των αναφορών που υποβάλλουν οι πολίτες.


Ο Κύκλος δικαιωμάτων του ανθρώπου χειρίζεται ορισμένα από τα πιο δύσκολα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο Συνήγορος του Πολίτη, σχετιζόμενα με την απόκτηση ιθαγένειας, την κατάσταση των μεταναστών, των φυλακισθέντων, των μαθητών, των στρατιωτών και γενικά των πολιτών που τα δικαιώματά τους συνήθως παραβιάζονται από το κράτος. Ο κ. Καμίνης το 1998 διοικεί έναν Κύκλο που αποτελείται από επιστημονικό και βοητικό προσωπικό συνολικά δεκαοκτώ ατόμων, ανάμεσα στους οποίους και ο κ. Τάκης, μετέπειτα Βοηθός Συνήγορος Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και σημερινός Γενικός Γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής. (Βλ. Ετήσια Έκθεση ΣτΠ 1998). Η πρώτη δημοσιευμένη Ειδική Έκθεση που υποβάλλει ο κ. Καμίνης ως Βοηθός Συνήγορος, το 1999, αφορά τον θεσμό της Εναλλακτικής - Κοινωνικής Υπηρεσίας και περιέχει προτάσεις για την αναμόρφωση του (βλ. εδώ). Τον Αύγουστο του ίδιου έτους, ο κ. Καμίνης μαζί με δύο στελέχη του Κύκλου διενεργούν αυτοψία για τις συνθήκες κράτησης στο Αστυνομικό Τμήμα Ομονοίας (βλ. εδώ την Έκθεση Αυτοψίας). Στη συνέχεια, ο Συνήγορος κ. Διαμαντούρος περιέλαβε τα ευρήματα της Έκθεσης σε μια επιστολή του προς τον Υπουργό Δημοσίας Τάξεως κ. Χρυσοχοϊδη.


Μέχρι το 2002, ο Κύκλος Δικαιωμάτων του Ανθρώπου επέδειξε ιδιαίτερο δυναμισμό, προσφεύγοντας αρκετά συχνά στη διενέργεια αυτοψίας, η οποία αποτελεί ένα άκρως ενεργητικό μέσο συλλογής πληροφοριών. Αυτοψίες διενεργήθηκαν κατά την ανέγερση ιερού ναού μαρτύρων του Ιεχωβά, σε δικαστικές φυλακές, σε καταυλισμούς Ρομά κλπ. Το πιο σημαντικό όμως επίτευμα κατά την περίοδο αυτή, είναι η αναλυτική εξέταση από πλευράς συνταγματικού δικαίου διαφόρων διοικητικών πρακτικών που μέχρι τότε θεωρούνταν δεδομένες, ιδίως σε σχέση με την θρησκευτική ελευθερία (βλ. λ.χ. Πόρισμα για την λειτουργία εκτηρίου οίκου χωρίς ειδική άδεια), με τα δικαιώματα των αλλοδαπών (βλ. λ.χ. Πόρισμα για την διαγραφή από τον κατάλογο ανεπιθύμητων), καθώς και για την λειτουργία της κοινωνίας των πολιτών, την πρόσβαση των εκπροσώπων μη κυβερνητικών οργανώσεων και των δικηγόρων σε χώρους κράτησης (βλ. λ.χ. Πρόσβαση δικηγόρων σε χώρους κράτησης αλλοδαπών).


Β' περίοδος: πρώτη θητεία ως Συνήγορος του Πολίτη


Στις αρχές του 2003 ο κ. Διαμαντούρος εκλέγεται Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής και δημιουργείται κενό για τη θέση του Έλληνα Συνήγορου του Πολίτη. Όταν ο κ. Διαμαντούρος ερωτάται ποιος θα τον διαδεχθεί, απαντά ότι "δεν μπορεί να έχει άποψη επ' αυτού", αφού είναι θέμα απόφασης της Βουλής (βλ. in.gr, 28/1/2003). Σε πρόσφατο άρθρο του Η.Κανέλλη όμως, αναγράφεται ότι όταν ο κ. Διαμαντούρος εξελέγη Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής "συνηγόρησε χωρίς επιφυλάξεις υπέρ του Καμίνη" (βλ. ΤΑ ΝΕΑ, 28/8/2010).


H εκλογή του κ. Καμίνη έγινε με το νέο σύστημα της ομόφωνης ψήφου της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, όπως επέβαλε το αναθεωρημένο Σύνταγμα στο άρθρο 101Α. (Αρχικά η Ν.Δ. είχε προτείνει για τη θέση του Συνηγόρου τον καθηγητή κ. Μακρυδημήτρη, όνομα που ακούστηκε και πάλι όταν έληξε η πρώτη θητεία του κ. Καμίνη). Μάλιστα, ο τότε πρόεδρος της Βουλής κ. Απόστολος Κακλαμάνης ανέφερε ότι ο κ. Καμίνης υπήρξε "επί δεκαπενταετία στέλεχος της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής" (βλ. in.gr, 3/4/2003). Στον πρόλογο της Ετήσιας Έκθεσης του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2003, ο κ. Καμίνης αναφέρει: "Το γεγονός μάλιστα ότι η επιλογή αυτή έγινε με ομόφωνη απόφαση της Εθνικής Αντιπροσωπείας, ακόμη και των ανεξάρτητων βουλευτών, αποτελεί και μια κατά κάποιο τρόπο πανηγυρική επισφράγιση της ανεξαρτησίας της Αρχής, απτά δείγματα της οποίας είχε δώσει εγκαίρως, ήδη από τις πρώτες ημέρες λειτουργίας της."


Κατά την πρώτη θητεία του ως Συνήγορος του Πολίτη, ο κ. Καμίνης είχε να αντιμετωπίσει διάφορες πολιτικές πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων για την δημιουργία νέων "Συνηγόρων". Επειδή ο Συνήγορος του Πολίτη είχε κριθεί από την κοινή γνώμη ως ένας πετυχημένος θεσμός, διάφοροι υπουργοί άρχισαν να εισηγούνται την δημιουργία "Συνηγόρου της Υγείας", "Συνηγόρου του Παιδιού", "Συνηγόρου του Καταναλωτή" κλπ. Ακολουθώντας τηνγραμμή Διαμαντούρου, ότι ένας είναι ο Συνήγορος, ο κ. Καμίνης αφιέρωσε αρκετή ενέργεια στην υπεράσπιση της αποκλειστικότητας του θεσμού. Ο Συνήγορος του Παιδιού οργανώθηκε τελικά ως ένας εσωτερικός "Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού", με τον διορισμό ενός ακόμη Βοηθού Συνηγόρου και στελέχωση με ειδικό προσωπικό. Ο Συνήγορος της Υγείας οργανώθηκε επίσης ως επέκταση των αρμοδιοτήτων του ήδη υπάρχοντος Κύκλου κοινωνικής προστασίας, με την πρόσληψη τριών ακόμη ειδικών επιστημόνων και την προσθήκη της αρμοδιότητας του Συνηγόρου του Πολίτη να λειτουργεί και ως "Συνήγορος της Υγείας και της Κοινωνικής Αλληλεγγύης" (Ν.3293/2004).


Ο κ. Καμίνης δεν κατάφερε να αποτρέψει όμως την δημιουργία ενός χωριστού Συνηγόρου του Καταναλωτή, μολονότι σε επιστολή του προς την Βουλή επιχειρηματολόγησε σθεναρά κατά της ίδρυσης νέας υπηρεσίας ως ανεξάρτητης αρχής: "(...) ενδεχόμενες ενστάσεις για το γενικότερο φαινόμενο της διάχυσης του όρου "Συνήγορος..." στο οποίο θα μπορούσε να καταλογισθεί κίνδυνος σύγχυσης της κοινής γνώμης ή ακόμη και απαξίωσης του όρου για της πληθωριστικής χρήσης αυτού, ανάγονται, ασφαλώς στο πεδίο της πολιτικής, κατά τούτο δε αρκεί η επισήμανση ότι, νομοτεχνικά, ο όρος "Διαμεσολαβητής του Καταναλωτή" θα ήταν καταφανώς ακριβέστερος. Και τούτο διότι το υπό κρίση όργανο πράγματι "διαμεσολαβεί", καθώς αποτελεί όργανο "συναινετικής" επίλυσης καταναλωτικών διαφορών, ενώ ο "Συνήγορος" κατά κανόνα διενεργεί έλεγχο νομιμότητας επί πράξεων δημόσιων υπηρεσιών (...)" (Γ. Καμίνης, ΣτΠ, Έγγραφο προς τον Υφυπουργό Ανάπτυξης 15.6.2004).


Το 2005, με την ψήφιση του Ν.3304 ο Συνήγορος ανέλαβε και την αρμοδιότητα του φορέα προώθησης της ίσης μεταχείρισης, σε εκτέλεση κοινοτικών Οδηγιών. Η αρμοδιότητα αυτή κατανεμήθηκε οριζόντια στους υπάρχοντες Κύκλους. Το 2006 όμως, με την ψήφιση του Ν.3488 για την "εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, στην επαγγελματική εκπαίδευση και ανέλιξη στους όρους και συνθήκες της εργασίας", έπρεπε να δημιουργηθεί ένας νέος Κύκλος Ισότητας των Φύλων, με τον διορισμό ακόμη ενός Βοηθού Συνηγόρου. Η υλοποίηση αυτών των διατάξεων προχώρησε το 2008, κατά τη δεύτερη θητεία του κ. Καμίνη, με το διορισμό της Βοηθού Συνηγόρου κας Σταματίνας Γιαννακούρου.


Το μοντέλο διοίκησης της υπηρεσίας του Συνηγόρου του Πολίτη από τον κ. Καμίνη κατά την πρώτη τετραετία του έμοιαζε με αυτό του κ. Διαμαντούρου: ανάθεση της διεκπεραίωσης των υποθέσεων στους Βοηθούς Συνηγόρους και το επιστημονικό προσωπικό και διαχείριση των εξωτερικών σχέσεων της ανεξάρτητης αρχής από τον ίδιο τον Συνήγορο του Πολίτη. 'Ετσι το πρόσωπο του Συνηγόρου ήταν γνωστό σε όσους μετείχαν σε συνέδρια, συναντήσεις κορυφής με υπουργούς και άλλους παράγοντες της δημόσιας ζωής, καθώς και όσους παρακολουθούσαν την ιστοσελίδα της Αρχής, αλλά λιγότερο γνωστό στους ίδιους τους αναφερόμενους πολίτες, οι οποίοι έρχονταν σε επικοινωνία με το προσωπικό του Συνηγόρου. Κεντρικό μέλημα του ίδιου του κ. Καμίνη φαινόταν η προάσπιση της ανεξαρτησίας της αρχής και η προστασία του υψηλού της κύρους με τη δημιουργία ενός "πολιτικά ορθού" προφίλ, το οποίο θα δημιουργούσε εντάσεις μόνον εφόσον απειλείτο η θέση του στο θεσμικό τοπίο. Οι εντάσεις με τις δημόσιες υπηρεσίες που δεν να τηρούσαν τις υποχρεώσεις τους έναντι των πολιτών θα έπρεπε να αποφεύγονται και η δημοσιότητα στις όποιες προστριβές θα έπρεπε να δίνεται μόνον εφόσον αφορούσαν έναν κύκλο ζητημάτων στα οποία είχε δοθεί προτεραιότητα, όπως λ.χ. τα ζητήματα θρησκευτικής ελευθερίας. Ιδίως μετά την "απαγόρευση" εισόδου του Συνηγόρου στις φυλακές για αυτοψίες, με ευθύνη της κυβέρνησης της Ν.Δ., το σοκ που προκλήθηκε στην Αρχή ήταν ιδιαίτερα ισχυρό και μάλλον οδήγησε σε επανεξέταση των μεθόδων προσέγγισης προς την κατεύθυνση χαμηλότερων τόνων.


Στο τέλος της πρώτης θητείας του, το 2007, ο κ. Καμίνης πήρε μέρος σε ένα συνέδριο με τίτλο "Οι ανεξάρτητες αρχές στη σύγχρονη δημοκρατία" (Megaron Plus), όπου φιλοξενήθηκαν οι επικεφαλής όλων των συνταγματικά κατοχυρωμένων ανεξάρτητων αρχών καθώς και ορισμένων αρχών από άλλες χώρες. Σε αυτό ο κ. Καμίνης ανέφερε ότι την "ανεξαρτησία των αρχών, ο συντακτικός νομοθέτης την κατοχυρώνει πρωτίστως ως ανεξαρτησία από τα πολιτικά κόμματα, επιβάλλοντας την ανάδειξή τους από ένα κοινοβουλευτικό όργανο, τη Διάσκεψη των Προέδρων, στην οποία εκπροσωπούνται όλες οι κοινοβουλευτικές ομάδες." Σε αυτή την ομιλία, ο Συνήγορος ανέφερε ότι "για την κατοχύρωση της ανεξαρτησίας, η απουσία κομματικής εξάρτησης αποτελεί συνθήκη αναγκαία όχι όμως και ικανή, καθώς η ανεξαρτησία των αρχών διακυβεύεται και σε άλλα επίπεδα", όπως το οικονομικό και η ανάγκη αποδέσμευσης του προϋπολογισμού του Συνηγόρου από το Υπουργείο Οικονομικών. Ο κ. Καμίνης τάχθηκε κατά της ρύθμισης περί αορίστου σύμβασης εργασίας του προσωπικού του Συνηγόρου του Πολίτη και υπέρ της παλαιότερης διάταξης περί πενταετούς, ανανεώσιμης σύμβασης. Η δήλωση αυτή προκάλεσε κάποια ένταση στο χώρο του συνεδρίου, από εργαζομένους στην ανεξάρτητη αρχή. Ενδεχομένως η ένταση αυτή απηχούσε ορισμένους τριγμούς για την σχέση του κ. Καμίνη με το επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό του Συνηγόρου του Πολίτη, το οποίο κατά το 2007 αριθμούσε 175 άτομα (βλ. Παράρτημα Ετήσιας Έκθεσης).


Γ' περίοδος: δεύτερη θητεία ως Συνήγορος του Πολίτη


Η πρώτη θητεία του κ. Καμίνη ως Συνηγόρου του Πολίτη έληξε το 2007, όμως η απόφαση της Βουλής για την επιλογή των προσώπων που στελεχώνουν τις συνταγματικά κατοχυρωμένες ανεξάρτητες αρχές ελήφθη τον Φεβρουάριο του 2008. Καθ' όλο αυτό το διάστημα, ο κ. Καμίνης υπηρετούσε κατ' αυτοδίκαιη παράταση της πρώτης θητείας του, σύμφωνα με τους ορισμούς του ν.3051/2002. Η πρόθεση του κ. Καμίνη να παραμείνει στην ανεξάρτητη αρχή δεν είχε γνωστοποιηθεί παρά μόνο όταν ολοκληρώθηκαν οι σχετικές διαβουλεύσεις τον Φεβρουάριο. Ενδιαμέσως είχε ακουστεί και το όνομα του κ. Μακρυδημήτρη, ο οποίος όμως ήταν σύμβουλος του πρωθυπουργού και στο ΒΗΜΑ είχε ήδη διατυπωθεί ενστάσεις για το κατά πόσον θα υπήρχε ηθικό κώλυμα στον διορισμό του στη θέση του Συνηγόρου του Πολίτη (βλ. Ο "ανεξάρτητος" σύμβουλος του Πρωθυπουργού).


΄Εχοντας παρακολουθήσει την πορεία του Συνηγόρου του Πολίτη από την αρχή της λειτουργίας του, επ' αφορμή της λήξης της θητείας του κ. Καμίνη τον Οκτώβρη του 2007 ανάρτησα στο elawyer ένα κείμενο με τίτλο "Οκτώ προτάσεις για τον νέο Συνήγορο του Πολίτη". Με την ανανέωση της εντολής της Βουλής για άλλη μία τετραετία, έστειλα στον κ. Καμίνη ένα μήνυμα συγχαρητηρίων επισυνάπτοντας τις Οκτώ Προτάσεις. Ο κ. Καμίνης απάντησε με ένα ευχαριστήριο γράμμα, αλλά οι προτάσεις αυτές παραμένουν επίκαιρες και θεωρώ ότι αφορούν και τον επόμενο Συνήγορο του Πολίτη.


Αυτό που ενοχλεί περισσότερο από όλα στην δεύτερη θητεία του κ. Καμίνη, η οποία ήδη διακόπηκε με την παραίτησή του στα 2,5 χρόνια ύστερα από την εμπλοκή του ονόματός του ως πολιτική πρόταση για τις δημοτικές εκλογές στο Δήμο Αθηναίων, είναι ότι πλέον ο Συνήγορος δεν εξαντλεί τις θεσμικές δυνατότητες για παρέμβασή του. Το χειρότερο απ' όλα είναι ότι αποφεύγει ακόμα και τη δημοσιοποίηση των πορισμάτων που αποστέλλει στα Υπουργεία ύστερα από την άρνηση των δημόσιων υπηρεσιών να ανταπεξέλθουν στις συστάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη. Ενώ δηλαδή η μόνη δυνατότητα "πίεσης" που διαθέτει ο Συνήγορος για να διαμεσολαβήσει υπέρ των δικαιωμάτων του πολίτη είναι η δημοσιότητα, τελικά δεν προβαίνει ούτε σε απλή ανάρτηση ΟΛΩΝ των πορισμάτων περί μη συμμόρφωσης της Διοίκησης στην ιστοσελίδα του. Επίσης ο Συνήγορος του Πολίτη με εξαιρετική φειδώ στέλνει πια δικογραφίες στην εισαγγελία, ενώ αδρανής παραμένει και η αρμοδιότητά του για σύνταξη έκθεσης σχετικά με το ποινικό αδίκημα της μη συνεργασίας δημοσίου υπαλλήλου με την ανεξάρτητη αρχή. Αυτά έχουν επισημανθεί στο κείμενο "Ο Συνήγορος πρέπει να πιέσει περισσότερο για την ίση μεταχείριση". Αποτέλεσμα της μη εξάντλησης των θεσμικών δυνατοτήτων του Συνηγόρου είναι η μη συμμόρφωση των ελεγχομένων υπηρεσιών προς τις νομικές τους υποχρεώσεις. Η ανικανότητα του Συνηγόρου να πείσει μια υπηρεσία να χορηγήσει αντίγραφα ενός φακέλου στον δικαιούχο του, σε μια περίπτωση οδήγησε την Ελλάδα σε καταδίκη ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (βλ. ΕΔΔΑ: καταδίκη Ελλάδας επειδή δεν δόθηκε σε πατέρα έγγραφο που αφορά το παιδί του). Αν ο Συνήγορος είχε εξαντλήσει όλα τα μέσα που έχει, η καταδίκη θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί.


Ένα μεγάλο ζήτημα επίσης είναι το "θάψιμο" αναφορών στο αρχείο, όταν δεν έχει εξαντληθεί το περιθώριο διαμεσολάβησης, αλλά ακόμα και όταν η διοίκηση δίνει ορισμένες αόριστες διαβεβαιώσεις για μελλοντική συμμόρφωσή της σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις στις οποίες αναφορές έχουν απορριφθεί για λόγους που δεν βασίζονται στον Ν.3094/2003, όπως η γνωστή ιστορία με την "διαβούλευση" του ΟΠΙ, στην οποία ο Κύκλος Δικαιωμάτων προσπάθησε με κάθε τρόπο να αποκλείσει την δυνατότητα ελέγχου κακοδιοίκησης όσον αφορά το θεσμό της δημόσιας διαβούλευσης, θεωρώντας ότι οι σχετικές πράξεις της διοίκησης δεν απηχούν ενάσκηση δημόσιας εξουσίας, μολονότι τέτοια προϋπόθεση δεν απαντάται στον νόμο για την διερεύνηση διοικητικών πράξεων από τον Συνήγορο (βλ. Οι αρμοδιότητες του Συνηγόρου του Πολίτη).


Μια περίεργη διάσταση απόψεων ανάμεσα στον κ. Καμίνη και το επιστημονικό προσωπικό του Συνηγόρου διαπιστώθηκε και στο θέμα του αποκλεισμού ομόφυλων ζευγαριών από το δικαίωμα σύναψης συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης. Ενώ στα μέσα ενημέρωσης ο ίδιος ο κ. Καμίνης τάχθηκε κατά κάθε αποκλεισμού για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες (βλ. in.gr, 1/4/2008), η απάντηση των υπηρεσιών του Συνηγόρου σε σχετικό ερώτημα ήταν ότι ο αποκλεισμός δεν παραβιάζει το ευρωπαϊκό δίκαιο (βλ. Σύμφωνο συμβίωσης: ο Συνήγορος του Πολίτη αγνοεί την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου). Να ένα παράδειγμα προβληματικής λειτουργίας του δυαδιστικού μοντέλου διοίκησης του Συνηγόρου του Πολίτη, κατά το οποίο ο Συνήγορος "απλώς προεδρεύει", εκπροσωπώντας - αλλά όχι ενσωματώνοντας- την ανεξάρτητη αρχή και τελικά οι ειδικοί επιστήμονες αποκλίνουν από τις δημόσιες δηλώσεις του ή έστω από την πρόσληψη του πολίτη σχετικά με τα λεγόμενα του φυσικού φορέα της ανεξάρτητης αρχής.


Όταν ο Βοηθός Συνήγορος για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου κ. Τάκης παραιτήθηκε, προκειμένου να λάβει τη θέση του Γενικού Γραμματέα Μεταναστευτικής Πολιτικής, μέχρι τον διορισμό του νέου Βοηθού κι αρκετούς μήνες μετά, ο συγκεκριμένος Κύκλος υπολειτουργούσε. Για μία περίοδο τα έγγραφα του Κύκλου υπέγραφε ο ίδιος ο κ. Καμίνης. Μετά την παραίτηση του κ. Καμίνη υπάρχει ο κίνδυνος η Αρχή να αργήσει αρκετούς μήνες μέχρι να ξαναβρεί τον βηματισμό της. (βλ. επ' αυτού H παραίτηση του Συνηγόρου του Πολίτη και η ανάγκη προστασίας του θεσμού από πρόωρες παραιτήσεις).


Η παρουσία του Συνηγόρου του Πολίτη στο Υπουργικό Συμβούλιο αποτέλεσε μία άκρως αμφιλεγόμενη ενέργεια, η οποία γνώρισε πολλούς υποστηρικτές, αλλά και επικρίσεις (βλ. Ο Συνήγορος του Πολίτη δεν έχει θέση στο υπουργικό συμβούλιο). Ήταν μία κίνηση που έλαβε χώρα κατά το τελευταίο έτος της θητείας του κ. Καμίνη και η ιστορική απόφαση του να λάβει μέρος στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο βρίσκεται σίγουρα σε αντίθεση με την ιστορική στιγμή της ίδρυσης του Συνηγόρου του Πολίτη, όταν ο κ. Σημίτης ως πρωθυπουργός είχε προσέλθει στα γραφεία της τότε νεοσύστατης αρχής, αναφέροντας ότι η δουλειά της είναι να ελέγξει την εξουσία.




Ο κ. Καμίνης έχει εργαστεί σκληρά στον Συνήγορο του Πολίτη κατά τη διάρκεια των 12 ετών από την έναρξη της λειτουργίας του και κάθε προσπάθεια αποδόμησης της προσφοράς του θα έπεφτε στο κενό. Ωστόσο, οι παραπάνω παρατηρήσεις που αφορούν άστοχες στρατηγικές και δυνατότητες μεταβολής του μοντέλου εκπλήρωσης της αποστολής της Αρχής θεωρώ ότι διατηρούν την δυναμική τους και θα απασχολήσουν τους επόμενους φυσικούς φορούς ενός άκρως ενδιαφέροντος κι ελπιδοφόρου δημόσιου θεσμού.

ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΕΓΓΡΑΦΟΥΝ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

Η Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα υπενθυμίζει στους υπηκόους τρίτων χωρών που βρίσκονται στην Ελλάδα ότι τα παιδιά τους δικαιούνται να πάνε στο σχολείο, ακόμα κι αν δεν συγκεντρώνουν όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (αποδεικτικό ταυτότητας, πιστοποιητικό γένησης κλπ.), ακόμα και αν η διαμονή των γονέων τους δεν είναι νόμιμη. Προσκαλούνται οι γονείς που συναντούν προβλήματα να επικοινωνήσουν με τα γραφεία μας, ιδιαίτερα σε περίπτωση που συναντούν άρνηση της διοίκησης σχετικά με την εγγραφή των παιδιών τους στο σχολείο.
Όπως έχει διευκρινιστικά συστήσει στο Υπουργείο Παιδείας ο Συνήγορος του Πολίτη, στην παρέμβασή του με τίτλο "Πρόσβαση υπηκόων τρίτων χωρών στην εκπαίδευση" (διαθέσιμη στην ιστοσελίδα www.synigoros.gr), προκειμένου να ενημερώσει σχετικά το Υπουργείο τις υπηρεσίες του και να αποσαφηνισθεί το καθεστώς πρόσβασης των υπηκόων τρίτων χωρών στην εκπαίδευση, όπως αυτό απορρέει από τις διατάξεις του ν. 3386/05, ως ισχύει:
"Με τις διατάξεις του άρθρου 72 του ανωτέρω νόμου καθορίζονται οι προϋποθέσεις πρόσβασης των ανήλικων υπηκόων τρίτων χωρών στην εκπαίδευση. Ειδικότερα ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι οι ανήλικοι υπήκοοι τρίτων χωρών, που διαμένουν στην Ελληνική Επικράτεια, υπάγονται στην υποχρεωτική σχολική φοίτηση, όπως και οι ημεδαποί και έχουν, χωρίς περιορισμούς, πρόσβαση στις δραστηριότητες της σχολικής ή εκπαιδευτικής κοινότητας. Ειδικότερα για αυτούς που έχουν αποφοιτήσει από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα ορίζεται, σαφώς,
ότι έχουν πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, υπό τους αυτούς όρους και προϋποθέσεις, όπως και οι ημεδαποί. Για την εγγραφή ανήλικων υπηκόων τρίτων χωρών στα δημόσια σχολεία απαιτούνται τα αντίστοιχα με τα προβλεπόμενα για τους ημεδαπούς δικαιολογητικά. Κατ' εξαίρεση, με ελλιπή δικαιολογητικά μπορεί να εγγράφονται στα δημόσια σχολεία και τέκνα υπηκόων τρίτων χωρών, εφόσον:
α. Προστατεύονται από το ελληνικό κράτος με την ιδιότητα του πρόσφυγα και όσων τελούν υπό την προστασία της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών.
β. Προέρχονται από περιοχές, στις οποίες επικρατεί έκρυθμη κατάσταση.
γ. Έχουν υποβάλει αίτηση για τη χορήγηση ασύλου.
δ. Είναι υπήκοοι τρίτων χωρών που διαμένουν στην Ελλάδα, ακόμη και αν δεν έχει ρυθμισθεί η νόμιμη διαμονή τους σε αυτήν.
Εν όψει των ανωτέρω είναι σαφές ότι οι ανήλικοι υπήκοοι τρίτων χωρών, οι οποίοι διαμένουν στην Ελλάδα, ακόμη και αν δεν έχει ρυθμισθεί η νόμιμη διαμονή τους, έχουν ακώλυτη πρόσβαση στην εκπαίδευση, υπό τους αυτούς όρους και προϋποθέσεις, όπως και οι ημεδαποί και συνεπώς οι αρμόδιες υπηρεσίες είναι υποχρεωμένες να δεχτούν τις σχετικές αιτήσεις και να επιτρέψουν την συμμετοχή των συγκεκριμένων στις εξετάσεις.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑ: ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΤΥΠΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ ΑΣΥΛΟ (ΠΗΓΗ:WWW.AMNESTY.ORG):
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η Διεθνής Αμνηστία διατυπώνει τις ακόλουθες συστάσεις προς τις ελληνικές αρχές οι οποίες, αν υλοποιηθούν, θα βελτιώσουν την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών που βρίσκονται υπό κράτηση στην Ελλάδα:

Σχετικά με την κράτηση των μεταναστών γενικά:

- Να διασφαλιστεί ότι η κράτηση των παράτυπων μεταναστών συμβαίνει μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις, για λόγους που προβλέπονται από το διεθνές δίκαιο και σύμφωνα με τις αρχές της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας.

- Να διασφαλιστεί ότι το τεκμήριο κατά της κράτησης προβλέπεται με νόμο.

- Να διασφαλιστεί ότι πάντα εξετάζονται πρώτα άλλες λιγότερο περιοριστικές εναλλακτικές λύσεις αντί της κράτησης και προτιμούνται πριν από την προσφυγή στην κράτηση.

- Σε καταστάσεις όπου η κράτηση είναι αναπόφευκτη, και έχει αποδειχθεί ότι είναι αναγκαία στη βάση μιας ατομικής αξιολόγησης κάθε περίπτωσης, να διασφαλιστεί ότι οι αιτούντες άσυλο και οι παράτυποι μετανάστες κρατούνται σε κατάλληλες συνθήκες και έχουν πρόσβαση σε όλα τα διαδικαστικά δικαιώματα όπως ορίζεται από το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή πρότυπα.

- Να διασφαλιστεί ότι μια σειρά εναλλακτικών, μη περιοριστικών της ελευθερίας μέτρων είναι διαθέσιμα και προσβάσιμα στην πράξη από το νόμο και εξετάζονται πλήρως πριν από την προσφυγή στην κράτηση, στην οποία γίνεται προσφυγή μόνο όταν αποδεδειγμένα δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές που να είναι αποτελεσματικές για την επίτευξη του νόμιμου σκοπού.

- Να απελευθερωθούν αμέσως αυτοί που δεν μπορεί να απελαθούν.

- Να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση των πρακτικών κράτησης των παράτυπων μεταναστών με την εφαρμογή της απόφασης του ΕΔΑΔ στην υπόθεση Tabesh εναντίον Ελλάδας.

Σχετικά με την κράτηση προσφύγων και αιτούντων άσυλο

- Να τερματιστεί η κράτηση των αιτούντων άσυλο για μεταναστευτικούς σκοπούς στο νόμο και στην πράξη, σε εναρμόνιση με τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ορίζουν ότι η κράτηση αυτή χρησιμοποιείται μόνο στις πιο εξαιρετικές περιστάσεις.

- Να εξασφαλιστεί ότι οι αιτούντες άσυλο και οι πρόσφυγες δεν τιμωρούνται για παράτυπη είσοδο ή διαμονή, συμπεριλαμβανομένης της μη επιβολής ποινών ή κράτησης.

- Να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση της εθνικής νομοθεσίας και των πρακτικών κράτησης των αιτούντων άσυλο με την απόφαση του ΕΔΑΔ στην υπόθεση S.D. εναντίον Ελλάδας.

Σχετικά με τις ευάλωτες ομάδες

- Να εισαχθεί στο νόμο η απαγόρευση κράτησης ευάλωτων ατόμων συμπεριλαμβανομένων όσων έχουν επιζήσει μετά από βασανιστήρια, των εγκύων, αυτών που έχουν σοβαρά ιατρικά και ψυχολογικά προβλήματα, και των ηλικιωμένων.

Σχετικά με τα ασυνόδευτα παιδιά

- Να τερματιστεί αμέσως η πρακτική της κράτησης ασυνόδευτων παιδιών και να απαγορευτεί με νόμο η κράτηση ασυνόδευτων αιτούντων άσυλο και μεταναστών παιδιών.

- Να διασφαλιστεί ότι το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού αποτελεί πρωταρχικό μέλημα σε όλες τις αποφάσεις που αφορούν παιδιά αιτούντες άσυλο και μετανάστες κατά τη διάρκεια κάθε φάσης της παραμονής τους στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από το μεταναστευτικό καθεστώς στο οποίο βρίσκονται αυτά ή οι γονείς ή οι κηδεμόνες τους.

- Να ληφθούν μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι τα ασυνόδευτα παιδιά αναγνωρίζονται αμέσως με την άφιξή τους, μέσα από διαδικασίες που έχουν ως στόχο την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους και είναι επικεντρωμένες στην ορθή ενημέρωση σχετικά με τα δικαιώματά τους, έτσι ώστε να αποφεύγεται η κράτηση, η απέλαση, η κακομεταχείριση ή η εκμετάλλευσή τους.

- Να υιοθετηθούν επίσημες διαδικασίες εκτίμησης της ηλικίας.

- Να διασφαλιστεί ότι το προνόμιο της αμφιβολίας δίνεται στα νεαρά άτομα των οποίων η ηλικία είναι υπό εκτίμηση, ακόμα και όταν δεν υπάρχουν διαθέσιμα έγγραφα. Αυτό περιλαμβάνει να λαμβάνεται υπόψη όχι μόνο η σωματική εμφάνιση του παιδιού αλλά και το επίπεδο της ψυχολογικής του ωριμότητας/ανωριμότητας. Οι υπεύθυνοι πρέπει να αποφεύγουν τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την εκτίμηση της ηλικίας των νεαρών ατόμων με βάση μόνο την ιατροδικαστική.

- Να διασφαλιστεί ότι τα ασυνόδευτα παιδιά έχουν άμεση πρόσβαση σε κατάλληλες εναλλακτικές δομές υποδοχής.

- Να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά διαχωρίζονται από τους ενήλικες, εκτός από τα μέλη της οικογένειάς τους, καθώς και ότι οι εγκαταστάσεις στις οποίες βρίσκονται και οι χώροι στους οποίους κυκλοφορούν είναι σαφώς διαχωρισμένοι.

- Να δημιουργηθούν περισσότερα ειδικά κέντρα υποδοχής για ασυνόδευτους ανήλικους αιτούντες άσυλο και μετανάστες.

- Να δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικό σύστημα επιτροπείας που να μπορεί να προστατεύει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των ασυνόδευτων μεταναστών και αιτούντων άσυλο παιδιών, διασφαλίζοντας ότι υπάρχει επαρκής αριθμός επιτρόπων με την απαραίτητη εξειδίκευση για τη διαφύλαξη του υπέρτατου συμφέροντος του παιδιού. Πιο συγκεκριμένα, αυτοί που διορίζονται ως επίτροποι θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι νομικές, κοινωνικές, ιατρικές, ψυχολογικές, υλικές και εκπαιδευτικές ανάγκες του παιδιού καλύπτονται επαρκώς.

- Να διασφαλιστεί ότι εκτός από τον διορισμό επιτρόπου, στα ασυνόδευτα παιδιά που εμπλέκονται σε διαδικασίες ασύλου ή διοικητικές ή δικαστικές διαδικασίες παρέχεται δωρεάν νομική εκπροσώπηση.


Σχετικά με την ποινικοποίηση της παράτυπης εισόδου ή εξόδου από τη χώρα

- Να καταργηθεί η νομοθεσία που επιβάλει ποινικές κυρώσεις για την παράτυπη είσοδο και διαμονή, τα οποία θα πρέπει να παραμένουν διοικητικά παραπτώματα.

- Να καταργηθεί η επιβολή ποινικών κυρώσεων για τις λεγόμενες παράτυπες εξόδους.

- Να διασφαλιστεί ότι οι αιτούντες άσυλο δεν υπόκεινται σε ποινικές κυρώσεις ή σε οποιαδήποτε άλλη τιμωρία για τη χρήση πλαστών εγγράφων ή για παράτυπη είσοδο.

Σχετικά με την απόφαση για κράτηση και τη διάρκεια της κράτησης

- Να διασφαλιστεί ότι εάν λαμβάνει χώρα κράτηση, η απόφαση για κράτηση θα στηρίζεται σε εξατομικευμένη εκτίμηση, που θα περιλαμβάνει την προσωπική ιστορία, και τον κίνδυνο διαφυγής του ατόμου. Η κράτηση θα είναι νόμιμη μόνο όταν οι αρχές μπορούν να αποδείξουν ξεχωριστά σε κάθε ατομική περίπτωση ότι καμία εναλλακτική δεν θα είναι αποτελεσματική και ότι αυτή είναι αναγκαία και αναλογική προς την επίτευξη του θεμιτού σκοπού.

- Να διασφαλιστεί ότι η απόφαση για κράτηση θα επανεξετάζεται αυτόματα και περιοδικά με βάση σαφή νομικά κριτήρια, συμπεριλαμβανομένου όταν κάποιος υποβάλει αίτηση για άσυλο.

- Να διασφαλιστεί ότι οι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο που στερούνται της ελευθερίας τους ενημερώνονται σε γλώσσα που κατανοούν, εάν είναι δυνατόν γραπτώς, για τους λόγους στέρησης της ελευθερίας τους, τους διαθέσιμους μηχανισμούς προσφυγής και τους κανονισμούς της εγκατάστασης όπου κρατούνται. Οι κρατούμενοι μετανάστες πρέπει επίσης να ενημερώνονται με ακρίβεια για την κατάσταση της υπόθεσής τους και το δικαίωμά τους να επικοινωνήσουν με εκπρόσωπο του προξενείου ή της πρεσβείας τους και με τα μέλη της οικογένειάς τους.

- Να διασφαλιστεί ότι όλοι οι μετανάστες και αιτούντες άσυλο που στερούνται της ελευθερίας τους έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν σε δικαστήριο και να αμφισβητήσουν αποτελεσματικά τη νομιμότητα της κράτησής τους, και να τους παρέχεται δωρεάν βοήθεια διερμηνέα και νομικού συμβούλου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Για τον σκοπό αυτό η κυβέρνηση πρέπει να τροποποιήσει τη νομοθεσία προκειμένου να συμμορφωθεί με την απόφαση του ΕΔΑΔ στην υπόθεση SD εναντίον Ελλάδας, για να εξασφαλιστεί ότι η νομιμότητα της αποφάσεως για την κράτηση μπορεί να προσβληθεί στα δικαστήρια.

- Να διασφαλιστεί ότι θα παρέχεται σε όλους τους μετανάστες και αιτούντες άσυλο αποτελεσματική πρόσβαση σε ένδικα μέσα κατά των αποφάσεων διοικητικής κράτησης και απέλασης, συμπεριλαμβανομένης της παροχής δωρεάν νομικής βοήθειας και επαρκούς διερμηνείας όπου χρειάζεται.

- Να διευκολύνεται η άσκηση των δικαιωμάτων των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο, μεταξύ άλλων παρέχοντάς τους καταλόγους δικηγόρων που προσφέρουν δωρεάν υπηρεσίες, τηλέφωνα προξενείων και οργανισμών που παρέχουν βοήθεια σε κρατούμενους και λαμβάνοντας μέτρα για να διασφαλιστεί ότι είναι επαρκώς ενημερωμένοι για την κατάσταση της υπόθεσή τους.

- Να εισαχθεί στην ελληνική νομοθεσία ένας αποτελεσματικός μηχανισμός με τον οποίο οι αιτούντες άσυλο και οι παράτυποι μετανάστες θα μπορούν να αναφέρουν παράπονα για τις συνθήκες κράτησης ενώπιον ενός ανεξάρτητου και αμερόληπτου οργάνου.

- Να διασφαλιστεί ότι η κράτηση λαμβάνει χώρα πάντα για το μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα.

- Να διασφαλιστεί ότι η μέγιστη διάρκεια της κράτησης που προβλέπεται από το νόμο είναι εύλογη.

Σχετικά με την πρόσβαση στην πληροφόρηση

- Να διασφαλιστεί η άμεση και αποτελεσματική πρόσβαση σε πιστοποιημένους διερμηνείς στα κέντρα κράτησης μεταναστών, στα συνοριακά και αστυνομικά τμήματα και στα σχεδιαζόμενα κέντρα καταγραφής και διαχείρισης.

- Να διασφαλιστεί ότι υπάρχουν ενημερωτικά φυλλάδια για την απέλαση, την κράτηση και τις διαδικασίες ασύλου που είναι ενημερωμένα, διαθέσιμα και προσβάσιμα σε διάφορες γλώσσες στους κρατούμενους αιτούντες άσυλο και παράτυπους μετανάστες.

- Να διασφαλιστεί ότι οι παράτυποι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο που μεταφέρονται από ένα κέντρο σε άλλο, θα ενημερώνονται για το λόγο της μεταφοράς τους και τον προορισμό τους γραπτώς και σε γλώσσα που κατανοούν.

Σχετικά με την επικοινωνία με τον έξω κόσμο

- Να διασφαλιστεί ότι, κατά τη διάρκεια της κράτησής τους, οι αιτούντες άσυλο και οι παράτυποι μετανάστες μπορούν να επικοινωνούν ελεύθερα και σε καθεστώς πλήρους εχεμύθειας με άτομα που επισκέπτονται τους χώρους κράτησης και ότι έχουν επαρκή δυνατότητα να επικοινωνήσουν με τον έξω κόσμο, υπό εύλογους όρους ώστε να τηρείται η ασφάλεια και η έννομη τάξη.

- Να διασφαλιστεί ότι οι κρατούμενοι αιτούντες άσυλο και παράτυποι μετανάστες μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους για πρόσβαση σε νομικό σύμβουλο, διερμηνείς, γιατρούς, οργανώσεις που βοηθούν πρόσφυγες και μετανάστες, μέλη της οικογένειάς τους, φίλους, θρησκευτική και κοινωνική βοήθεια καθώς και στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, και ότι το δικαίωμα αυτό δεν παρεμποδίζεται στην πράξη.

Σχετικά με τη διαφάνεια και την πρόληψη καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων

- Να διασφαλιστεί ότι, σε εναρμόνιση με τα διεθνή πρότυπα, ένα ανεξάρτητο σώμα παρατηρητών και επιθεωρητών διενεργεί τακτικές, απεριόριστες και αιφνιδιαστικές επισκέψεις σε κάθε εγκατάσταση όπου κρατούνται παράτυποι μετανάστες και αιτούντες άσυλο, και περιλαμβάνει συγκεκριμένη ευθύνη για τα δικαιώματα μεταναστών και αιτούντων άσυλο παιδιών.

- Να διασφαλιστεί ότι πληροφόρηση σχετική με τις πρακτικές κράτησης, συμπεριλαμβανομένης και της κράτησης αιτούντων άσυλο και μεταναστών παιδιών, είναι διαθέσιμη στο κοινό μέσω δημοσίευσης πλήρων και λεπτομερών στοιχείων που αφορούν:

- την εισδοχή και παρουσία συνοδευόμενων και ασυνόδευτων αιτούντων άσυλο και μεταναστών παιδιών,

– στατιστικές ανά φύλο.

Σχετικά με το καθεστώς των κέντρων κράτησης μεταναστών και των κέντρων καταγραφής και διαχείρισης

- Να διασφαλιστεί ότι όλα τα κέντρα κράτησης μεταναστών και τα σχεδιαζόμενα κέντρα καταγραφής και διαχείρισης λειτουργούν βάσει νομοθετικού πλαισίου και εσωτερικών κανονισμών που παρέχουν επαρκείς εγγυήσεις στους κρατούμενους συμπεριλαμβανομένων και κάποιων εύλογων προτύπων ασφάλειας και υγιεινής.

Σχετικά με τις συνθήκες κράτησης

- Να εξασφαλιστεί ότι οι συνθήκες κράτησης μεταναστών και αιτούντων άσυλο που κρατούνται σε κέντρα κράτησης μεταναστών εναρμονίζονται με τα διεθνή και περιφερειακά πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως είναι το Σώμα Αρχών του ΟΗΕ για την προστασία όλων των ατόμων που βρίσκονται υπό οποιασδήποτε μορφής κράτησης και οι Πρότυποι Ελάχιστοι Κανόνες του ΟΗΕ για τη Μεταχείριση των Φυλακισμένων και συγκεκριμένα:

- Να εξασφαλιστεί ότι οι παράτυποι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο που κρατούνται για μεταναστευτικούς σκοπούς κρατούνται σε εγκαταστάσεις χτισμένες για τον σκοπό αυτό, οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν είναι τιμωρητικής φύσης.

- Να εξασφαλιστεί η παροχή κατάλληλης ιατρικής εξέτασης όσο το δυνατόν συντομότερα και η ιατρική θεραπεία και φροντίδα οποτεδήποτε χρειαστεί και δωρεάν.

- Να εξασφαλιστεί ότι οι κρατούμενοι έχουν πρόσβαση σε κατάλληλο εκπαιδευτικό, πολιτιστικό και πληροφοριακό υλικό.

- Να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε επαρκή ιατρική φροντίδα και ψυχολογική βοήθεια για τους κρατουμένους, συμπεριλαμβανομένης και ψυχολογικού συμβούλου όπου χρειάζεται.

- Να εξασφαλιστεί ότι οι κρατούμενοι μετανάστες και αιτούντες άσυλο έχουν πρόσβαση σε διερμηνείς στην επικοινωνία τους με γιατρούς ή όταν ζητούν ιατρική φροντίδα.

- Να εξασφαλιστεί ότι οι κρατούμενοι για μεταναστευτικούς σκοπούς διαχωρίζονται από τους ποινικούς κρατούμενους και οι γυναίκες διαχωρίζονται από τους άντρες, εκτός αν είναι συγγενείς στενού οικογενειακού κύκλου.

- Να εξασφαλιστεί το δικαίωμα επικοινωνίας των κρατουμένων με μέλη των οικογενειών τους, φίλους, νομικούς εκπροσώπους, θρησκευτικούς εκπροσώπους, μέλη της κοινωνίας των πολιτών, προξενικές αρχές όπου ζητείται και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

- Να εξασφαλιστεί ότι σε κάθε κρατούμενο παρέχεται ένα ξεχωριστό κρεβάτι με καθαρά κλινοσκεπάσματα και προϊόντα προσωπικής υγιεινής και τουλάχιστον μια ώρα εξωτερικού προαυλισμού καθημερινά.

- Να εξασφαλιστεί ότι οι μεταφορές προς και από χώρους κράτησης παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο δεν είναι άσκοπες ή περιττές και πραγματοποιούνται σε συνθήκες σεβασμού που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα αυτών που μεταφέρονται.

- Να παρέχεται εκπαίδευση στις αρμόδιες για το μεταναστευτικό εκτελεστικές αρχές όχι μόνο για τους εθνικούς μεταναστευτικούς νόμους και κανονισμούς, αλλά και για τα σχετικά διεθνή πρότυπα. Το προσωπικό στα κέντρα κράτησης πρέπει να λαμβάνει επαρκή εκπαίδευση για τις ψυχολογικές πλευρές που σχετίζονται με την κράτηση, την πολιτισμική ευαισθησία και τις διαδικασίες ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όλο το προσωπικό που ασχολείται με μετανάστες και αιτούντες άσυλου πρέπει να λαμβάνει ειδική εκπαίδευση σε θέματα φύλου, πέρα από τη γενική ευαισθητοποίηση για προσωπικό που ασχολείται με μεταναστευτικά θέματα γενικώς.

- Να εξασφαλιστεί ότι η εκπαίδευση των οργάνων επιβολής του νόμου αντιμετωπίζει τον ρατσισμό και τις διακρίσεις και περιλαμβάνει εκπαίδευση στη χρήση βίας.

Σχετικά με τους ισχυρισμούς περί κακομεταχείρισης

- Να διεξάγονται άμεσες, αμερόληπτες και πλήρεις έρευνες για όλους τους ισχυρισμούς περί κακομεταχείρισης και βασανιστηρίων προσφύγων, αιτούντων ασύλου και παράτυπων μεταναστών από τα όργανα επιβολής του νόμου.

- Να διασφαλίζεται η ύπαρξη εχέμυθων μηχανισμών που να επιτρέπουν στους κρατούμενους μετανάστες να υποβάλουν αίτημα ή καταγγελία όσον αφορά την μεταχείρισή τους, ειδικά σε περίπτωση σωματικής και ψυχολογικής κακοποίησης, στις αρμόδιες αρχές για την διοίκηση του χώρου κράτησης και σε πιο υψηλόβαθμες αρχές, και, όταν είναι απαραίτητο, σε δικαστικές αρχές.

Σχετικά με τις διαδικασίες καθορισμού της υπηκοότητας

- Να εξασφαλιστεί σαφήνεια στο νομικό πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των ελληνικών αρχών και της Frontex έτσι ώστε οι διοικητικές αποφάσεις που λαμβάνονται σε αυτό το πλαίσιο να μπορούν να υπόκεινται σε αναθεώρηση.

Σχετικά με την απέλαση

- Να καταργηθεί το Άρθρο 76(1)(γ) του Νόμου 3386/2005 που προβλέπει την διοικητική απέλαση αλλοδαπών υπηκόων απλώς και μόνο αν τους έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για αδίκημα που τιμωρείται τουλάχιστον με ποινή φυλάκισης τριών μηνών.

- Να διασφαλιστεί ότι οι παράτυποι μετανάστες που αντιμετωπίζουν απέλαση ενημερώνονται σε γλώσσα που κατανοούν για το περιεχόμενο των αστυνομικών σημειωμάτων που τους διατάζουν να φύγουν από την χώρα μέσα σε 30 ημέρες από τη στιγμή παράδοσης των σημειωμάτων αυτών.

- Να διασφαλιστεί ότι οι διαδικασίες απέλασης περιέχουν επαρκείς διαδικαστικές εγγυήσεις, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας ατομικής προσφυγής κατά της απόφασης απέλασης, πρόσβασης σε αρμόδιες υπηρεσίες διερμηνείας και νομικής στήριξης, και δυνατότητας επανεξέτασης, ιδανικά δικαστικής επανεξέτασης, μιας αρνητικής απόφασης.

- Να σταματήσει αμέσως και να διερευνηθεί η πρακτική του να δίνονται σε παράτυπους μετανάστες προχρονολογημένα υπηρεσιακά σημειώματα, με προγενέστερη ημερομηνία απελευθέρωσης
Πηγή: kathimerini.gr (27/07/10)
Την αλλαγή συμπεριφοράς της Ελλάδας στους αιτούντες άσυλο ζητά μέσα από τη νέα έκθεσή της η Διεθνής Αμνηστία.
Οι ελληνικές αρχές πρέπει να αναθεωρήσουν αμέσως την πολιτική τους να φυλακίζουν παράτυπους μετανάστες και αιτούντες άσυλο, περιλαμβανομένων πολλών ασυνόδευτων παιδιών, υποστήριξε η Διεθνής Αμνηστία με νέα έκθεσή της.

Η έκθεση «Ελλάδα: Συστηματική κράτηση παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο σε υποτυπώδεις συνθήκες» τεκμηριώνει τη μεταχείριση μεταναστών και αιτούντων άσυλο, πολλοί εκ των οποίων κρατούνται σε ακατάλληλες συνθήκες, σε σταθμούς συνοριακής φύλαξης και κέντρα κράτησης μεταναστών, με ανύπαρκτη ή περιορισμένη πρόσβαση σε νομική, κοινωνική και ιατρική βοήθεια.



«Οι αιτούντες άσυλο και οι παράτυποι μετανάστες δεν είναι εγκληματίες. Ωστόσο, οι ελληνικές αρχές τους μεταχειρίζονται σαν να ήταν, παραβλέποντας τα δικαιώματά τους με βάση το διεθνές δίκαιο. Επί του παρόντος, οι μετανάστες τίθενται αυτομάτως υπό κράτηση, χωρίς να εξετάζεται αν αυτό το μέτρο είναι αναγκαίο. Η κράτηση αιτούντων άσυλο και μεταναστών βάσει του παράτυπου καθεστώτος τους θα έπρεπε πάντα να αποτελεί έσχατο μέτρο», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουορθ, Διευθύντρια Προγράμματος Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας.

Στην Ελλάδα, η κράτηση πριν την απέλαση μπορεί να διαρκέσει έως έξι μήνες για αιτούντες άσυλο και παράτυπους μετανάστες. Επίσης, η ελληνική νομοθεσία καθιστά την παράνομη είσοδο και έξοδο από τη χώρα ποινικό αδίκημα.

Κάθε χρόνο, φθάνουν στην Ελλάδα δεκάδες χιλιάδες παράτυποι μετανάστες και αιτούντες άσυλο. Η συντριπτική πλειονότητα αιτούντων άσυλο και ατόμων που διαφεύγουν από χώρες που μαστίζονται από πόλεμο φθάνουν στη χώρα μέσω των ελληνοτουρκικών χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων. Είναι κυρίως Αφγανοί, Σομαλοί, Παλαιστίνιοι, Ιρακινοί και Ερυθραίοι.

«Έπειτα από ένα συχνά επικίνδυνο ταξίδι, οι μετανάστες καταλήγουν σε κέντρα κράτησης χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρο, διερμηνείς ή κοινωνικούς λειτουργούς. Ως αποτέλεσμα, η κατάστασή τους δεν αξιολογείται σωστά και πολλοί που χρήζουν διεθνούς προστασίας ενδέχεται να αποστέλλονται πίσω στα μέρη από τα οποία διέφυγαν, ενώ άλλοι ενδέχεται να στερούνται κατάλληλη περίθαλψη και υποστήριξη», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουορθ.

Οι παράτυποι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο δεν ενημερώνονται για τη διάρκεια της κράτησής τους ή για το μέλλον τους. Μπορεί να κρατούνται επί παρατεταμένες χρονικές περιόδους σε εγκαταστάσεις όπου επικρατεί συνωστισμός και όπου ασυνόδευτοι ανήλικοι κρατούνται μαζί με ενήλικες. Εκείνοι που κρατούνται έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη και είδη υγιεινής.

Λίγοι αιτούντες άσυλο αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες από τις ελληνικές αρχές. Από τις περισσότερες από 30.000 αιτήσεις ασύλου που εξετάστηκαν το 2009, μόνο 36 έλαβαν καθεστώς προσφυγικής προστασίας, ενώ 128 έλαβαν καθεστώς επικουρικής προστασίας.

Στη συντριπτική πλειονότητα των κέντρων κράτησης που επισκέφθηκαν εκπρόσωποι της Διεθνούς Αμνηστίας, οι συνθήκες κυμαίνονταν από ανεπαρκείς έως κακές. Οι κρατούμενοι μίλησαν στη Διεθνή Αμνηστία για περιπτώσεις κακομεταχείρισης από λιμενοφύλακες και αστυνομικούς.

Η διάρκεια και οι ακατάλληλες συνθήκες κράτησης προκάλεσαν τη διαμαρτυρία παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο στη Βέννα, στη βορειοανατολική Ελλάδα, τον Φεβρουάριο του 2010. Ομοίως, τον Απρίλιο του 2010, παράτυποι μετανάστες προχώρησαν σε απεργία πείνας στο νησί της Σάμου, για να διαμαρτυρηθούν για τη διάρκεια κράτησής τους.

«Η κράτηση δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως εργαλείο για τον έλεγχο της μετανάστευσης. Οι αρχές οφείλουν να καταδείξουν σε κάθε ατομική περίπτωση ότι μια τέτοια κράτηση είναι αναγκαία και ανάλογη προς το στόχο που πρόκειται να επιτευχθεί και ότι τα εναλλακτικά μέτρα δεν θα είναι αποτελεσματικά», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουορθ.

Η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει ότι τα σχέδια που καταρτίζονται από τις ελληνικές αρχές για την ίδρυση κέντρων υποδοχής και καταγραφής πρέπει να περιλαμβάνουν εναλλακτικές προσεγγίσεις, όπως τη λειτουργία ανοιχτών ή ημι-ανοιχτών κέντρων για εκείνους που φθάνουν στη χώρα.

Οι αρχές χρειάζεται να διασφαλίσουν ότι οι παράτυποι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο που φθάνουν σε εκείνα τα κέντρα έχουν πρόσβαση σε δωρεάν νομική βοήθεια, σε διερμηνεία από γλώσσες που κατανοούν, καθώς και σε ιατρική περίθαλψη.

www.kathimerini.gr