ΑΝΩΝΥΜΟΙ ΟΜΑΔΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΟΝ ΕΒΡΟ

Σε ένα χωράφι θάβονται όσοι πεθαίνουν προσπαθώντας να περάσουν τον Εβρο

Αναδημοσίευση από εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" (12/08/10)
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Στέλιος Βραδέλης

«Νεκροταφείο Λαθρομεταναστών. Μουφτεία Εβρου», γράφει η μικρή πινακίδα που είναι δεμένη πρόχειρα με ένα σκουριασμένο σύρμα σε ένα δέντρο και με δυσκολία πλέον διαβάζεται από τις πολλές σφαίρες που έχει δεχθεί... Στο χωράφι- νεκροταφείο φαίνονται πολύ μεγάλοι λάκκοι σκαμμένοι ξανά και ξανά
«Θα ήθελα πολύ να με βοηθήσετε να βρω τον άντρα μου. Εμαθα πως μπορεί να είναι θαμμένος εδώ. Σας παρακαλώ μαζί με τα παιδιά μου, που θέλουν να θάψουν κανονικά τον πατέρα τους και όχι να ξέρουν πως είναι θαμμένος κάπου σε ένα χωράφι».
«Ελπίζουμε να σταθούμε τυχεροί και να τον βρούμε γρήγορα κυρία», απαντούν οι νεκροθάφτες και αρχίζουν το σκάψιμο.
Εξω από το χωριό Σιδηρώ, σε μικρή απόσταση από το Σουφλί, υπάρχει ένα μεγάλο χωράφι. Οταν φτάσεις εκεί, μια ταμπέλα σού κινεί την περιέργεια. «Νεκροταφείο Λαθρομεταναστών. Μουφτεία Εβρου». Η μικρή πινακίδα, δεμένη πρόχειρα με ένα σκουριασμένο σύρμα σε ένα δέντρο, με δυσκολία πλέον διαβάζεται από τις πολλές σφαίρες που έχει δεχθεί. Αρκετοί τη χρησιμοποιούν για στόχο σε σκοποβολή. Το χωράφι φαίνεται φρεσκοσκαμμένο. Για την ακρίβεια πολύ μεγάλοι λάκκοι σκαμμένοι ξανά και ξανά. Κατά περιόδους στο χωράφι εμφανίζονται μαυροντυμένοι άντρες και γυναίκες, και περιμένουν να ανοιχθούν οι λάκκοι. Οπως πριν από μια εβδομάδα, όταν οι συγγενείς μιας 17χρονης αναζητούσαν ό,τι απέμεινε από την κόρη τους που πνίγηκε. Ο λάκκος ανοίγει και οι νεκροθάφτες προσπαθούν με βάση την ημερομηνία που σκοτώθηκε ο παράνομος μετανάστης, να δώσουν στους συγγενείς του ό,τι απέμεινε από αυτόν. «Ξέρετε αν πνίγηκε ή σκοτώθηκε σε ναρκοπέδιο και πότε περίπου συνέβη αυτό;», ρωτούν τη γυναίκα του Αρίφ. Το χωράφι- αυτοσχέδιο νεκροταφείο αποτελεί τη «χωματερή» της Ευρωπαϊκής Ενωσης για όσους πεθαίνουν προσπαθώντας να περάσουν παράνομα τα σύνορά της από τον Εβρο. Τα πιο «φρέσκα» πτώματα είναι στις πάνω σειρές. Και οι νεκροθάφτες μοιράζουν τον χώρο με βάση τις ημερομηνίες θανάτου. Σπάνια διαθέτουν άλλα στοιχεία για τους νεκρούς. Αν οι συγγενείς ξέρουν στο περίπου την ημερομηνία θανάτου, έχει καλώς. Διαφορετικά το ψάξιμο στους λάκκους είναι σχεδόν αδύνατο.
Η οικογένεια του Αρίφ βρισκόταν αρκετές εβδομάδες στην Τουρκία περιμένοντας να περάσει στην Ευρώπη. Πρώτος ξεκίνησε ο πατέρας στα τέλη Δεκεμβρίου. Θα περίμενε την υπόλοιπη οικογένειά του στην Αθήνα. Η γυναίκα και τα παιδιά έφτασαν εκεί, αλλά ο Αρίφ όχι. «Πνίγηκαν πολλοί δικοί μας στον Εβρο. Μάλλον ήταν και ο Αρίφ σε εκείνη τη βάρκα», της είπαν κάποιοι συμπατριώτες της. Για μέρες η θάλασσα ξέβραζε πτώματα στις παραλίες του Εβρου. Τον πραγματικό αριθμό των θυμάτων δεν τον έμαθε ποτέ κανείς. Υστερα από εβδομάδες αναζήτησης και με τη βοήθεια μη κυβερνητικών οργανώσεων, η γυναίκα του Αρίφ έμαθε για το «νεκροταφείο» στο Σιδηρώ.
Οι παράνομοι μετανάστες σχεδόν ποτέ δεν κουβαλούν μαζί τους τα προσωπικά τους έγγραφα. Τους τα παίρνουν οι δουλέμποροι. Ετσι όταν εντοπίζεται ένα πτώμα από την Αστυνομία, η διαδικασία που ακολουθείται είναι η λήψη DΝΑ ή αποτυπωμάτων αν αυτό είναι εφικτό. Αυτό γίνεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, όπου διενεργείται η ιατροδικαστική εξέταση. Αν υπάρχει βάση γενετικού υλικού στη χώρα απ΄ όπου προέρχεται ο παράνομος μετανάστης υπάρχει περίπτωση να βρεθούν τα στοιχεία του. «Πράγμα πάρα πολύ σπάνιο γιατί μιλάμε για χώρες υποανάπτυκτες», σημειώνουν οι καλά γνωρίζοντες την κατάσταση.

Ο μουφτής κάνει κουμάντο
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ του χωριού που διοικητικά ανήκει στον Δήμο Σουφλίου και οι περισσότεροι κάτοικοί του είναι έλληνες μουσουλμάνοι αποτελεί κοινό μυστικό αυτό που γίνεται τόσα χρόνια στα μέρη τους. Αρχικά η Αστυνομία έθαβε εκεί τους νεκρούς παράνομους μετανάστες. Στη συνέχεια η μουφτεία του Εβρου ζήτησε να τηρούνται οι κανόνες ταφής των μουσουλμάνων, που αποτελούν και την πλειονότητα των παράνομων μεταναστών. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε το «νεκροταφείο» στο Σιδηρώ. Υγειονομική άδεια δεν έλαβε ποτέ. Αλλωστε εκτός από την πινακίδα, τίποτα άλλο δεν θυμίζει νεκροταφείο. Τα τελευταία χρόνια η επίσημη Πολιτεία αποφάσισε να επιδοτήσει τη διαδικασία. Με διαγωνισμό ορίστηκε ανάδοχος του έργου γραφείο κηδειών. Κάθε πτώμα κοστολογείται προς 700 ευρώ. Σύμφωνα με τον νόμο τα πτώματα διατηρούνται σε ψυγεία για διάστημα 80 ημερών και αν δεν τα αναζητήσει κανείς, καταλήγουν στο νεκροταφείο- χωματερή.
Ο μουφτής Μεχμέτ Σερίφ Δαμάδογλου, που είναι και υπεύθυνος για τη λειτουργία του χώρου, υποστηρίζει πως όλα γίνονται κανονικά και τηρείται το μουσουλμανικό τυπικό. Σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις, σύμφωνα με τον μουφτή, οι συγγενείς δεν θέλουν να γίνει εκταφή.