ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟΥ ΑΣΥΛΟΥ

ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟΥ ΑΣΥΛΟΥ
Της Ηλέκτρας – Λήδας Κούτρα*

Ο πατέρας του άτυχου εφήβου που διαμελίστηκε από την έκρηξη βόμβας στα Πατήσια, Μοχάμεντ Αλί Νατζάφι, τέως διευθυντής δημοτικών σχολείων στο Αφγανιστάν (μια χώρα που δεν «καλοβλέπει» την εκπαίδευση), βρήκε τελικά στην Ελλάδα τη «βόμβα», από την οποίαν έτρεχε να γλιτώσει η οικογένειά του.
Έχει το θάρρος, όμως, και την κοινωνική ευαισθησία, σ’ αυτήν την τόσο δύσκολη στιγμή, να μας μιλήσει για τους πρόσφυγες και την τραγωδία που βιώνουν καθημερινά, να διακρίνει την «ευκαιρία» μέσα σ’ αυτόν τον θάνατο, ο οποίος, άλλωστε, είναι συνηθισμένο κεφάλαιο στο παραμύθι του ασύλου (σπάνια συναντά κανείς περιπτώσεις προσφύγων χωρίς τις λεγόμενες «παράπλευρες απώλειες» στο δρόμο για την ασφαλή Δύση)…
«Ο θάνατος του Χαμί πρέπει να γίνει η αφορμή να ακουστεί η φωνή των εκατομμυρίων προσφύγων. Να μάθει ο κόσμος σε τι κατάσταση βρισκόμαστε. . Δυστυχώς, στην Ελλάδα η παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες δεν είναι καν μηδενική. Είναι χειρότερη» λέει ο κ.Νατζάφι στα Νέα, ο οποίος σημειώνει πως τώρα πια έχει ακόμα ένα λόγο για να παραμείνει στην Ελλάδα, αφού ο γιος του θα είναι θαμμένος σε αυτήν.
Εντωμεταξύ, ο αρμόδιος Υπουργός δηλώνει ότι το «επικουρικό καθεστώς προστασίας» θα χορηγηθεί στη μητέρα και την 10χρονη αδελφή του θύματος και θα διασφαλίσει ό,τι χρειάζεται σε θέματα στέγασης, σίτισης, νοσηλείας και παιδείας.
Πώς οδηγήθηκαν, όμως, ως εδώ;
Έφτασαν στην Ελλάδα, με χίλιες δυσκολίες, το Σεπτέμβριο. Από το Νοέμβριο προσπαθούσαν να εισέλθουν στο «άβατο» της Πέτρου Ράλλη (ΑΥΑΑ), παρόλο που κράδαιναν στα χέρια τους έγγραφο του Ελληνικού Συμβουλίου Προσφύγων, που τους αναγνώριζε ως «ιδιαίτερη περίπτωση προσφύγων» και ζητούσε την διασφάλιση της πρόσβασής τους στις διαδικασίες ασύλου.
Ουδέποτε κατάφεραν να περάσουν μέσα, όπως, άλλωστε, οι περισσότεροι πρόσφυγες, που χρειάζεται πλέον να συλληφθούν για να μπορέσουν να ζητήσουν άσυλο (κάτι που έχει το «ελαφρύ» μειονέκτημα ότι θα κρατηθούν στη φυλακή όσο το αίτημά τους εξετάζεται), παρότι σαφώς ο νόμος και η στοιχειώδης λογική επιτάσσει ότι «κανείς δεν κρατείται για μόνο το λόγο ότι είναι αιτών άσυλο», παρότι ο νόμος προϋποθέτει ότι το πρόσωπο που αναζητά διεθνή προστασία θα πρέπει να έχει άμεση και ακώλυτη πρόσβαση στην υπηρεσία που είναι επιφορτισμένη να καταγράψει το αίτημά του.
Σήμερα, αντί για την αναγνώριση, στο πρόσωπό τους, της ιδιότητας των προσφύγων σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης, όπως οι ίδιοι , άλλωστε, αιτήθηκαν και όπως προκύπτει από το ιστορικό τους, τους αναγνωρίζεται το επικουρικό καθεστώς προστασίας.
Οι υπόλοιπες παροχές, που τόσο απλόχερα φαντάζει να δίνει στην άτυχη οικογένεια το αρμόδιο Υπουργείο (στέγαση, σίτιση, νοσηλεία, παιδεία) είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ για την Ελλάδα, βάσει της Οδηγίας Ε.Ε. για τις «ελάχιστες προδιαγραφές υποδοχής» των αιτούντων άσυλο σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, που έχει ενσωματωθεί στην ελληνική έννομη τάξη –εκπρόθεσμα,πάντως, και με πολλές ανεπίτρεπτες αποκλίσεις από το κοινοτικό κείμενο- με το π.δ. 220/ 2007.»
Το καλύτερο που μπόρεσε να κάνει το Ελληνικό Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ήταν να τους παράσχει κάτι λιγότερο από αυτό που βάσει νόμου δικαιούνται, ακόμα και υπό αυτές τις τραγικές (και με εκτεταμένη δημοσιότητα) συνθήκες. Οι ίδιοι ζήτησαν μόνο το αυτονόητο: τη δίκαια εξέταση του αιτήματος ασύλου τους. Αλλά αυτά, φαίνεται, είναι ψιλά γράμματα σε μια πολιτεία όπου το άσυλο ανήκει, για τη συντριπτική πλειοψηφία των προσφύγων, στη σφαίρα της φαντασίας…

*Η Ηλέκτρα – Λήδα Κούτρα είναι Δικηγόρος και Πρόεδρος
της ΜΚΟ «Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα