source: Reuters
REYKJAVIK, Iceland — Icelandic Prime Minister Johanna Sigurdardottir has married her long-term partner, her office said on Monday, making her the world's first national leader with a same-sex spouse.
Sigurdardottir, 67, married writer Jonina Leosdottir on Sunday, the day a new law took effect defining marriage as a union between two consenting adults regardless of sex.
The two had had a civil union for years and changed this into a marriage under the new law, which was approved by parliament earlier this month.
The new law was celebrated at a church service on Sunday, which was also the international day for homosexual rights.
The prime minister's office said Sigurdardottir had sent a message to the gathering saying the new law was a cause for celebration for all Icelanders and adding: "I have today taken advantage of this new legislation."
The Lutheran State Church has long been split on the issue of same-sex marriage and the church congress in April did not unanimously support the new legislation. The bishop of Iceland has urged parish ministers to comply with the law.
Sigurdardottir, who has children from a previous heterosexual marriage, is the world's only openly gay prime minister but her sexuality has never been an issue in Iceland, which, like the other Nordic states, has a history of tolerance.
Δευτέρα 28 Ιουνίου 2010
Σάββατο 26 Ιουνίου 2010
Προς έναν Κώδικα Χρηματοπιστωτικής Δεοντολογίας;"
Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική» του Σαββάτου 26/6/2010 του άρθρου με τίτλο «Επιστολή Γ. Παπανδρέου στους ηγέτες του G20»
Κοινοποεί ψήφισμα της Σοσιαλιστικής Διεθνούς για την παγκόσμια οικονομία
http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=1835930
Επιστολή με την οποία τους κοινοποιεί ψήφισμα του Συμβουλίου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, για την παγκόσμια οικονομία και την οικονομική μεταρρύθμιση, απέστειλε στους ηγέτες των κρατών - μελών του G20 ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, Γιώργος Α. Παπανδρέου.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Παπανδρέου αναφέρεται στις προτάσεις της Σοσιαλιστικής Διεθνούς για την απαιτούμενη στρατηγική εξόδου από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Στις προτάσεις αυτές περιλαμβάνεται η φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, ώστε, όπως αναφέρει, να μη χρειαστεί ποτέ πια να διασώσουν οι φορολογούμενοι τις τράπεζες, η καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων και η διασφάλιση ότι όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι διαφανή και ρυθμίζονται σωστά, αλλά και ο στενότερος συντονισμός και περισσότερο εναρμονισμένες πολιτικές για τη στήριξη της παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης.
Αναλυτικά το κείμενο της επιστολής:
«Απευθύνομαι σε σας με την ιδιότητα του Προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, μιας παγκόσμιας οργάνωσης 160 σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών και εργατικών κομμάτων από όλο τον κόσμο. Στις 21 και 22 Ιουνίου 2010, το Συμβούλιο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς συνεδρίασε στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, στη Νέα Υόρκη.
Οι 350 συμμετέχοντες - αρχηγοί κομμάτων και ανώτεροι εκπρόσωποι από όλο τον κόσμο - συμμετείχαν σε μια ουσιαστική συζήτηση, με σκοπό τη διαμόρφωση κοινών θέσεων απέναντι στις οικονομικές και χρηματοπιστωτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
Υπήρξε ευρεία συναίνεση για την απαιτούμενη στρατηγική εξόδου από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Επισυνάπτω το ψήφισμα για το οποίο συμφωνήσαμε, με την ελπίδα ότι θα συμβάλει στις αποφάσεις σας κατά την επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής του G-20, στο Τορόντο.
Παρά το γεγονός ότι οι χώρες του G-20 αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα του πληθυσμού του πλανήτη, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ακουστούν και οι φωνές των χωρών που δεν εκπροσωπούνται στο G-20.
Το ψήφισμα μας περιλαμβάνει μια σειρά από απτά μέσα πολιτικής που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα. Θέλω να επιστήσω την προσοχή σας στις συγκεκριμένες προτάσεις μας για τη φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Η πρόταση αυτή εξασφαλίζει ότι, δεν θα χρειαστεί ποτέ πια να διασώσουν οι φορολογούμενοι τις τράπεζες. Ο φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών θα συμβάλλει επίσης στον περιορισμό της φτώχιας στον κόσμο, επιτρέποντας τη χρηματοδότηση έργων, την κατάρτιση και τις υποδομές, που θα μας οδηγήσουν στην πράσινη οικονομία, ενώ θα δημιουργήσουν νέες, ποιοτικές θέσεις εργασίας, χωρίς να χρειάζεται να εξαρτώνται από τους συρρικνωμένους προϋπολογισμούς μας. Η καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων και η διασφάλιση ότι όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι διαφανή και ρυθμίζονται σωστά, αποτελούν επίσης επιτακτικές προτεραιότητες.
Οι προτάσεις αυτές δεν είναι μόνον εφικτές, αλλά και δίκαιες.
Στενότερος συντονισμός και περισσότερο εναρμονισμένες πολιτικές για τη στήριξη της παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την επιτυχία οποιασδήποτε νέας χρηματοπιστωτικής δομής. Αναμένουμε από το G-20 να αποδείξει ότι, στις κρίσιμες αυτές στιγμές, οι παγκόσμιοι ηγέτες μπορούν να λάβουν αποφασιστική και συλλογική δράση που θα εξασφαλίσει ότι η παγκόσμια οικονομία μας είναι βιώσιμη.
Παραμένω στη διάθεση σας για οποιαδήποτε περαιτέρω συνεργασία για το θέμα αυτό».
Το ψήφισμα της Σοσιαλιστικής Διεθνούς
ΨΗΦΙΣΜΑ
ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Απαιτείται συντονισμένη πολιτική
Η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση η οποία άρχισε στα τέλη του 2008 δεν έχει ακόμη τελειώσει. Υπάρχουν σοβαρές ανισότητες στην παγκόσμια οικονομία και μεγάλη ανάγκη για μια καλά συντονισμένη οικονομική πολιτική μεταξύ των μεγάλων οικονομιών του κόσμου. Εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα για την πορεία προς την ανάκαμψη, ειδικότερα στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ. Εκφράζονται φόβοι ότι τα προβλεπόμενα μέτρα λιτότητας μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη.
Για το σκοπό αυτό, η παρούσα συνεδρίαση του Συμβουλίου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, απευθύνει ισχυρό μήνυμα προς τη σύνοδο του G-20, στο Τορόντο, στις 26-27 Ιουνίου 2010, υπέρ ενός εποικοδομητικού συντονισμού, σε συνδυασμό με συμφωνημένες πολιτικές εξόδου από τις πολιτικές στήριξης, ενώ θα αντιμετωπίζονται παράλληλα οι ανισότητες της παγκόσμιας οικονομίας.
Πολλές χώρες έχουν αποκτήσει τεράστια χρέη προκειμένου να αποφύγουν την επιδείνωση της κρίσης. Ακόμη και χωρίς αυτά τα αντίμετρα, τα ελλείμματα αυξήθηκαν απλά και μόνο επειδή η ύφεση οδηγεί σε χαμηλότερα φορολογικά έσοδα και μεγαλύτερες δαπάνες. Ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόστηκαν τα σχέδια διάσωσης σε πολλές χώρες συνέβαλε, συγκεκριμένα, στη διόγκωση του μακροχρόνιου χρέους.
Ενώ είναι φυσικό οι κυβερνήσεις να ανταποκρίνονται σε αυτά τα αυξανόμενα ελλείμματα με περικοπές δαπανών, είναι επιτακτική η ανάγκη οι υπηρεσίες για τους φτωχούς και οι βασικές επενδύσεις, όπως αυτές σε υποδομές, παιδεία και υγεία, να διατηρηθούν. Οτιδήποτε άλλο θα αύξανε το μακροχρόνιο κόστος της κρίσης, αυξάνοντας το τίμημα για τα αθώα θύματα της.
Είναι επίσης αναγκαίο να κληθεί να αναλάβει το κόστος της κρίσης ο χρηματοοικονομικός τομέας. Το αντίθετο δεν θα ήταν ούτε δίκαιο, ούτε αποτελεσματικό.
Τα επαναλαμβανόμενα σχέδια διάσωσης αποτελούν στην ουσία επιδότηση του χρηματοοικονομικού τομέακαι τέτοιες επιδοτήσεις δημιουργούν έναν υπερδιογκωμένο τομέα και υπονομεύουν οποιεσδήποτε προσπάθειες για αλλαγή. Η μετάβαση σε ένα πιο προοδευτικό φορολογικό σύστημα δεν θα αυξήσει μόνο το αίσθημα της κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά θα συμβάλλει επίσης στη σταθεροποίηση της οικονομίας, επειδή τέτοιοι φόροι λειτουργούν σαν αυτόματοι σταθεροποιητές.
Πολλοί πολιτικοί ηγέτες ακολουθούν τώρα την οδό της «ταχείας εξόδου από την κρίση», η οποία είναι μία μη ρεαλιστική και επικίνδυνη οδός για την ανάκαμψη κάτω από τις παρούσες συνθήκες. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρξουν συντονισμένες μακροοικονομικές πολιτικές και στρατηγικές εξόδου και δεν μπορούμε να αναμένουμε ότι θα ακολουθήσουν όλες οι χώρες πανομοιότυπη πορεία σε ότι αφορά τα μέτρα λιτότητας. Το θέμα της χρονικής συγκυρίας για τις στρατηγικές εξόδου είναι κύριας σημασίας.
Οι χώρες που έχουν εμπορικό πλεόνασμα πρέπει να είναι έτοιμες να ενισχύσουν την εσωτερική ζήτηση και να εκπονήσουν μεσοπρόθεσμα σχέδια για τον περιορισμό των ελλειμμάτων και του χρέους. Ταυτόχρονα, είναι σαφές ότι οι χώρες με τα μεγαλύτερα ελλείμματα πρέπει να προχωρήσουν ταχύτερα στην εξισορρόπηση των κρατικών προϋπολογισμών. Σημειώνουμε ότι, ο Πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα, προειδοποίησε ότι οι μεγάλες περικοπές στον προϋπολογισμό θα έχουν αρνητική επίπτωση στην ανάπτυξη και την ανεργία. Σήμερα, η Κίνα έχει αυξανόμενο ρόλο στην παγκόσμια οικονομία. Είναι λοιπόν ζωτικό να είναι έτοιμη να ανατιμήσει η Κίνα το νόμισμα της και να αφήσει χώρο για την εγχώρια ζήτηση.
Ο κόσμος πρέπει να βρει έναν πολιτικό τρόπο για να λύσει το πρόβλημα των παγκόσμιων ανισοτήτων σε επίπεδο G-20. Απαιτούνται εκτεταμένος πολυμερισμός και ένας νέος οικονομικός κώδικας δεοντολογίας για την εξισορρόπηση της οικονομικής ανάπτυξης. Οι υπερβολικές δαπάνες στις ελλειμματικές χώρες και η υποκατανάλωση στις πλεονασματικές χώρες, πρέπει να εξισορροπηθούν.
Απαιτείται οικονομική μεταρρύθμιση
Πρέπει να αναζητήσουμε μια νέα χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική, αν θέλουμε να αποτρέψουμε νέες οικονομικές κρίσεις και η ΣΔ χαιρετίζει την απόφαση του G-20 να στηρίξει τη μετάβαση προς αυτή τη νέα χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική, αλλά μας ανησυχεί η πραγματική δέσμευση πολλών πολιτικών ηγετών. Ουσιαστικά απαιτείται περισσότερη και καλύτερη ρύθμιση από αυτή που υπήρχε πριν από την κρίση. Απαιτείται επίσης, μεγαλύτερη διαφάνεια και ενίσχυση των ρυθμίσεων. Πρέπει επίσης, να εξαρθρώσουμε τους φορολογικούς παράδεισους και να δημιουργήσουμε αυτόματα συστήματα ανταλλαγής φορολογικών στοιχείων.
Φορολόγηση του χρηματοοικονομικού τομέαΚαι τα μέτρα νομισματικής και δημοσιονομικής στήριξης του δημόσιου τομέα ήταν ακριβώς αυτά που απέτρεψαν να γίνει η χρηματοοικονομική κρίση άλλη μία Μεγάλη Ύφεση. Αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε αν πρόκειται να επιβληθούν φόροι στο χρηματοοικονομικό σύστημα, σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο, που θα συμβάλλουν ουσιαστικά στο κόστος της κρίσης και θα αποτρέψουν την κερδοσκοπία και την ανεύθυνη ανάληψη κινδύνων στις χρηματοοικονομικές αγορές.
Η ενδιάμεση έκθεση του ΔΝΤ εκτιμά ότι το δημόσιο χρέος των χωρών του G-20 θα αυξηθεί κατά 40 ποσοστιαίες μονάδες τα έτη 2008-2015. Όταν μιλάμε για στρατηγικές δημοσιονομικής εξόδου είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν ήταν ο δημόσιος τομέας, αλλά ο ιδιωτικός, κερδοσκοπικός τραπεζικός τομέας και η εφαρμογή της
νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, που προκάλεσαν τη φούσκα των sub-prime και της κερδοσκοπίας, οδηγώντας στην κρίση της οικονομίας και της
απασχόλησης.
Πρέπει να υποχρεώσουμε τον χρηματοπιστωτικό τομέα να καταβάλλει τη. Ο φόρος θα μπορούσε να αποφέρει σημαντικά έσοδα και να εξισορροπήσει επίσης τους θετικούς και αρνητικούς κύκλους στις χρηματαγορές, που οδηγούν σε βαθύτερη οικονομική ύφεση. Η Σοσιαλιστική Διεθνής σημειώνει με ικανοποίηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να στηρίξει αυτή τη νέα ιδέα. Ωστόσο, ένας τραπεζικός φόρος που θα παρακρατείται από τους ισολογισμούς των τραπεζών, φαίνεται ότι υποστηρίζεται ευρέως από τις χώρες του G-20. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναλάβει το G-20 σοβαρές δεσμεύσεις για τη φορολόγηση του χρηματοοικονομικού τομέα, ώστε τα αναγκαία κονδύλια - ασπίδα να μπορούν να συγκεντρωθούν προκαταβολικά.
δίκαιη συνεισφορά του. Ένας φόρος στις χρηματοοικονομικές
συναλλαγές θα πρέπει να εφαρμοστεί σε παγκόσμιο επίπεδο
Απαιτούνται νέες, αντικυκλικές κεφαλαιακές απαιτήσεις
Σε όλες τις μεγάλες βιομηχανικές χώρες, οι κεφαλαιακές ασπίδες τωνΧρειαζόμαστε συστήματα συμψηφισμού που ελέγχονται από το κράτος για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, όπως τα Credit Default Swaps (συμβάσεις αντιστάθμισης κινδύνου πιστοληπτικής ικανότητας) που θα αυξήσουν τη διαφάνεια.
τραπεζών μειώθηκαν συστηματικά, με αποτέλεσμα την αυξανόμενη μόχλευση στο τραπεζικό σύστημα. Ο λόγος ιδίων κεφαλαίων μειώθηκε στα κεντρικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Το πρόβλημα με τη Συμφωνία Βασιλεία ΙΙ ήταν ότι επέτρεψε την προκυκλική αποτίμηση των κινδύνων. Οι οίκοι αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας έπαιξαν εδώ κεντρικό ρόλο, καθώς εκτιμούσαν τους κινδύνους των ίδιων ιδρυμάτων από τα οποία έπαιρναν χρηματοδότηση. Το αποτέλεσμα ήταν η υποτίμηση των κινδύνων στη διάρκεια της οικονομικής άνθισης. Δεύτερον, οι
τράπεζες μπόρεσαν να μεταφέρουν τους κινδύνους τους σε ειδικά οχήματα μέσα από την τιτλοποίηση περιουσιακών στοιχείων. Είναι σαφές ότι οι κεφαλαιακές απαιτήσεις πρέπει να είναι πιο αυστηρές από ότι είναι σήμερα και να εξαλειφθούν οι προκυκλικές επιπτώσεις της Συμφωνίας της Βασιλείας. Οι οίκοι αξιολόγησης δεν πρέπει να έχουν πλέον κίνητρα για να αξιολογούν τα χρεόγραφα προς όφελος των εκδοτών τους. Η κερδοσκοπική διαπραγμάτευση και τα συστήματα κινήτρων των
τραπεζών πρέπει να ελέγχονται με αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις.
Εκτός από τη φορολόγηση του χρηματοοικονομικού τομέα και αυστηρότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις, επείγει επίσης η ένταξη όλων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και μέσων μέσα σε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο.
Πρέπει να θέσουμε υπό έλεγχο το σκιώδες τραπεζικόΣε παγκόσμιο επίπεδο, η Σοσιαλιστική Διεθνής χαιρετίζει τη συμφωνία των χωρών του G-20 για τη δημιουργία ενός Συμβουλίου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας, στο οποίο πρέπει να δοθούν επαρκείς πόροι και αρμοδιότητα για την εκτίμηση των συστημικών κινδύνων σε παγκόσμια κλίμακα. Η Σοσιαλιστική Διεθνής αναμένει παράλληλα νέους κανονισμούς για τα hedge funds (αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου) και τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια.
σύστημα. Η συζήτηση για τον κανόνα Volcker στις ΗΠΑ
είναι ένα βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, που σημαίνει ότι οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες δεν θα έχουν τη δυνατότητα να παίζουν με τις αποταμιεύσεις των ανθρώπων και τα συνταξιοδοτικά ταμεία.
Απαιτείται παγκόσμια διακυβέρνηση
Το G-20 έχει αναλάβει σοβαρές δεσμεύσεις για την αποκατάσταση τόσο των φορέων, όσο και των ρυθμίσεων για τη διαχείριση της παγκοσμιοποίησης. Είναι ζωτικής σημασίας αυτά να εφαρμοστούν αποτελεσματικά. Παραδείγματος χάρη, οι επικεφαλής των διεθνών οργανισμών να επιλέγονται με αξιοκρατικά κριτήρια. Πρέπει επίσης να καταστεί σαφές ότι ο ρυθμός των μεταρρυθμίσεων είναι βραδύς, ενώ οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις και οι κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση μπορεί να μην επαρκέσουν και να αποτελέσουν αντικείμενο επικρίσεων. Παραδείγματος χάρη, ενώ είναι σκόπιμο να δοθούν δικαιώματα ψήφου στην Κίνα και στις άλλες αναδυόμενες αγορές, δεν έχουμε σημαντικό λόγο να πιστεύουμε ότι αυτό θα οδηγήσει σε θεμελιώδεις αλλαγές στη συμπεριφορά των διεθνών οργανισμών. Πιο ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, όπως η διπλή πλειοψηφία στην ψηφοφορία, θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη.
Πρέπει να υπάρξει δέσμευση ότι οι διεθνείς αυτοί οργανισμοί θαΣε πολλές περιπτώσεις, σχετικά με τον καθορισμό των προτύπων για το τραπεζικό απόρρητο, η διεθνής κοινότητα στράφηκε στον ΟΟΣΑ, ως ανεξάρτητο think tank, για να ενεργήσει για λογαριασμό της, παρόλο που παραμένει ένας θεσμός των πιο προηγμένων βιομηχανικών χωρών. Χρειάζεται να δημιουργηθούν αντίστοιχοι διεθνείς φορείς που θα καλύπτουν τόσο τις αναπτυγμένες, όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες.
συμμορφώνονται με τους κανόνες της διαφάνειας και της διακυβέρνησης. Αυτό π.χ. σημαίνει πλήρη αποκάλυψη, σύμφωνα με τους Νόμους περί Ελεύθερης Ενημέρωσης (Freedom of Information Acts) και την εφαρμογή των περιορισμών σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων (ʽrevolving doors').
Η δημοκρατική αμφισβήτηση αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα των οικονομικών πολιτικών. Χωρίς δημοκρατία - κοινωνική, πολιτική και περιβαλλοντική - οι λαοί δεν δέχονται τις αποφάσεις των ηγετών τους και οι αποφάσεις αυτές χάνουν την αποτελεσματικότητα τους. Οι πολίτες πρέπει να συμμετέχουν περισσότερο στις σημαντικές δημόσιες επιλογές. Πρέπει να καταπολεμήσουμε τη συστηματική ιδιωτικοποίηση και την εμπορευματοποίηση του δημόσιου τομέα, με επιπτώσεις για την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής. Ο δημόσιος τομέας μπορεί να προσφέρει σταθερότητα στο οικονομικό σύστημα σε αυτή την περίοδο της ριψοκίνδυνης ιδιωτικής κερδοσκοπίας.http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=1835936
Εύθραυστη εκτιμούν οι ηγέτες του G8 ότι παραμένει η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη, σύμφωνα με σχέδιο της τελικής ανακοίνωσής τους που εξασφάλισε το Γαλλικό Πρακτορείο.
Εκτιμούν, ωστόσο, πως η κρίση έθεσε σε κίνδυνο την πρόοδο για ορισμένους από τους στόχους της Χιλιετίας για την Ανάπτυξη (OMD), σημειώνοντας πως «χρειάζονται νέες δεσμεύσεις από όλες τις πλευρές».
Στους Στόχους της Χιλιετίας για την Ανάπτυξη, οι οποίοι ορίστηκαν το 2000, περιλαμβάνεται, εκτός από τη μείωση της ακραίας φτώχειας κατά το ήμισυ έως το 2015, η εγγύηση της στοιχειώδους εκπαίδευσης για όλους, η προώθηση της ισότητας των δύο φύλων και η αυτονόμηση των γυναικών, η μείωση της παιδικής θνησιμότητας, η βελτίωση της υγείας των μητέρων, η καταπολέμηση του AIDS, της ελονοσίας και άλλων ασθενειών, η προστασία του περιβάλλοντος και η δημιουργία μιας παγκόσμιας σύμπραξης για την ανάπτυξη.
Παρασκευή 25 Ιουνίου 2010
Ελευθέριος Βενιζέλος και χώροι "υποδοχής": συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης
Αναδημοσίευση από εφημερίδα "ΕΘΝΟΣ" (19/06/10)
Αποκαρδιωτική είναι η εικόνα στα κέντρα κράτησης προσφύγων. Οσοι γλιτώνουν από τα αγριεμένα νερά του ποταμού, συνωστίζονται για μέρες κατά εκατοντάδες σε κελιά που σχεδιάστηκαν για να φιλοξενούν το πολύ 10 άτομα
Αποθήκες ανθρώπων που θυμίζουν περιγραφές από το «Ανθρωποι και Ποντίκια» του συγγραφέα Τζον Στάινμπεκ. Φυλακές-κολαστήρια που οι κρατούμενοι στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλον. Μηδενικά ποσοστά αναγνώρισης ασύλου για ανθρώπους που στις χώρες τους κινδυνεύουν. Παγκόσμια Μέρα Προσφύγων σήμερα και η εικόνα στα τρία κέντρα κράτησης, στην Παγανή της Λέσβου, στη Βέννα της Ροδόπης και στο Φυλάκιο του Εβρου είναι αποκαρδιωτική.
Εκεί όμως που η εικόνα ξεπερνά κάθε όριο είναι στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) που επισκέφτηκε το αστυνομικό τμήμα του αεροδρομίου πριν από ένα μήνα κατέγραψε εικόνες φρίκης! Περίπου 300 μετανάστες χωρίς έγγραφα και αιτούντες άσυλο βρίσκονταν συνωστισμένοι μέσα σε εξαιρετικά μικρούς θαλάμους, χωρίς εξαερισμό, χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, χωρίς διερμηνείς και ενημέρωση για νομικά θέματα, για ένα χρονικό διάστημα που ξεπερνούσε και τις 40 μέρες?
Οπως αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο κ. Απόστολος Βεΐζης, υπεύθυνος υποστήριξης προγραμμάτων των ΓΧΣ και μέλος της ομάδας που βρέθηκε εκεί, στα κρατητήρια ήταν περίπου 300 άτομα, μεταξύ αυτών 21 παιδιά από 3 έως 12 ετών, τέσσερα βρέφη, καθώς και δύο έγκυες γυναίκες.
O ένας πάνω στον άλλον
«Σε έναν από τους χώρους κράτησης που αποτελείται από 9 κελιά, το καθένα χωρητικότητας τριών ατόμων, είδαμε 130 άνδρες, οι οποίοι ήταν ο ένας πάνω στον άλλο λόγω της έλλειψης χώρου», μας λέει ο κ. Βεΐζης. «Αναγκάζονταν να κοιμούνται σε κουβέρτες στο πάτωμα, εάν και εφόσον υπήρχε χώρος για να ξαπλώσουν.
Σε δύο άλλους χώρους του αστυνομικού τμήματος, όπου κρατούνται οι αιτούντες άσυλο, οι υπό απέλαση μετανάστες και οι οικογένειες με τα παιδιά, οι συνθήκες ήταν εξίσου δύσκολες για τους κρατούμενους». Στον... μεγαλύτερο χώρο, που χρησιμοποιείται για τις οικογένειες, σε τρία δωμάτια χωρητικότητας 8 - 12 ατόμων, κρατούνταν 155 άτομα(!).
Παρά τις τόσο άσχημες συνθήκες υγιεινής οι μετανάστες δεν έχουν πρόσβαση σε είδη πρώτης ανάγκης και προσωπικής υγιεινής, όπως σαπούνια, απορρυπαντικά, βρεφικές πάνες, γεγονός που επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την ήδη δυσμενή κατάσταση.
«Η ομάδα μας διένειμε σε όλους τους κρατούμενους είδη προσωπικής υγιεινής (σαπούνια, οδοντόκρεμες και οδοντόβουρτσες). Οι ιατρικές ανάγκες που κατέγραψε ήταν εξίσου μεγάλες και άμεσες, καθώς δεν υπάρχει γιατρός που να επισκέπτεται σε καθημερινή βάση τα κρατητήρια, ύστερα από τη λήξη της δίμηνης ιατρικής παρέμβασης που υλοποίησε το ΚΕΕΛΠΝΟ τους προηγούμενους μήνες», επισημαίνει ο κ. Βεΐζης.
«Τα αρμόδια υπουργεία πρέπει να αναλάβουν άμεσα δράση, ώστε να βρεθεί λύση στο πρόβλημα του συνωστισμού, της απουσίας βασικών ειδών προσωπικής υγιεινής και ιατρικής περίθαλψης, γενικότερα στους χώρους κράτησης μεταναστών και ειδικότερα στα κρατητήρια του αεροδρομίου».
«Από τους 50, μόνο 13 καταφέραμε να περάσουμε απέναντι»
«Με έβαλαν στη βάρκα μαζί με πολλούς ακόμα. Η βάρκα δεν ισορροπούσε, την έσπρωχναν αλλά ήμασταν πολλά άτομα μέσα. Κάποιοι δεν ήξεραν κολύμπι και χάθηκαν, δεν ξέρουμε αν βρέθηκαν. Ημασταν 50 άνθρωποι, αλλά μόνο 13 περάσαμε απέναντι. Δεν το πιστεύαμε όταν καταφέραμε να φτάσουμε ζωντανοί στην αντίπερα όχθη». Η περιγραφή του Μιλάντ από την Παλαιστίνη είναι ίδια για πολλούς ακόμη μετανάστες που προσπαθούν να διασχίσουν τα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Ο ίδιος ήταν τυχερός -κατάφερε να φτάσει σώος στο κέντρο κράτησης Ορεστιάδας και λίγο τον στενοχωρούν πια οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. Κατά την επίσκεψη της αντιπροσωπείας της Υπατης Αρμοστίας στην περιοχή, τρία πτώματα ξεβράστηκαν από τον Εβρο. «Ηταν η συγκλονιστικότερη στιγμή της αποστολής μας... Τρεις νέοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τόσο άδικα...», συμφωνούν.
«Η οικονομική κρίση που πλήττει την Ελλάδα έχει επηρεάσει και τις τοπικές αρχές που παλεύουν να διαχειριστούν τις ροές των μεταναστών», τονίζει η Καίτη Κεχαγιόγλου, υπεύθυνη ενημέρωσης της Υπατης Αρμοστίας. «Κατά την παραμονή μας εκεί, μας έκαναν παράπονα για τις συνθήκες υγιεινής, για το φαγητό, καθώς και για τον γιατρό που αν και υπάρχει δεν τους βλέπει, όπως μας είπαν».
Στα κρατητήρια του Εβρου, ο μέσος όρος παραμονής είναι οι δέκα μέρες. Από εκεί γίνονται οι πρώτες αιτήσεις για νόμιμα χαρτιά. «Λίγοι δηλώνουν πρόσφυγες γιατί οι διαδικασίες είναι αργές και με αυτές μένουν περισσότερο στο κρατητήριο. Ακόμη και παιδιά δηλώνουν ενήλικοι για να μπορέσουν να φύγουν γρηγορότερα», εξηγεί η Στέλλα Νάνου από το UNHCR. Υστερα από αυτήν τη διαδικασία, οι περισσότεροι φεύγουν για Θεσσαλονίκη ή Αθήνα. Για να αντιμετωπίσουν σύντομα τις ουρές στην Π. Ράλλη, τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης στις πολυκατοικίες του κέντρου, τον φόβο απέναντι στις Αρχές και ατέρμονες διεργασίες χωρίς αποτέλεσμα...
Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής
Οδύσσεια η διαδικασία για απόκτηση ασύλου
Δαιδαλώδεις διαδικασίες, επιτροπές που χρειάζονται απαρτία για να συζητήσουν και δεν συνεδριάζουν ποτέ, αιτήσεις για άσυλο μία φορά την εβδομάδα... Για την ανάγκη ριζικής αναδιάρθρωσης της διαδικασίας ασύλου, με αφαίρεση των σχετικών αρμοδιοτήτων από την Αστυνομία και μεταβίβασή τους σε νέο αυτοτελές πολιτικό όργανο, με επαρκές και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, προτείνει η Υπατη Αρμοστία του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με το UNHCR, η κατάσταση για τους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο και τα ασυνόδευτα παιδιά στη χώρα μας παραμένει χαώδης. Σε ορισμένα θέματα μάλιστα έχει χειροτερέψει, όπως η πρόσβαση στην Πέτρου Ράλλη, ο χρόνος λήψης των συνεντεύξεων, τα ποσοστά αναγνώρισης προσφύγων, τα ζητήματα στέγης και κοινωνικής πρόνοιας.
«Και θα συνεχίσει να παραμένει στάσιμη ή να χειροτερεύει, όσο οι προσπάθειες για θεσμικές αλλαγές που έχουν δρομολογηθεί και θα πάρουν χρόνο δεν συνοδεύονται με άμεσα μέτρα αντιμετώπισης των προβλημάτων στην πράξη», λέει ο επικεφαλής του ελληνικού γραφείου της Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Γιώργος Τσαρμπόπουλος. Η Υ.Α. Θεωρεί ότι καταλληλότερος φορέας υπαγωγής της νέας Υπηρεσίας Ασύλου είναι το υπουργείο Εσωτερικών.
«Μέχρι να συγκροτηθούν και να στελεχωθούν οι νέες δομές, κλειδί στη διαδικασία είναι η άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης στη Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής. Σήμερα, η πρόσβαση δεν είναι δυνατή για την πλειοψηφία των αιτούντων άσυλο», εξηγεί ο κ. Τσαρμπόπουλος.
«Χρειάζεται η ενίσχυση σε προσωπικό και διερμηνεία, η παραλαβή και καταγραφή όλων των αιτημάτων, οι συνεντεύξεις να γίνονται σε σύντομο διάστημα, να δίνονται δίκαιες πρωτοβάθμιες αποφάσεις με επαρκή αιτιολογία, να υπάρξει σημαντική αύξηση των ποσοστών χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος και επικουρικής προστασίας».
Κέντρα υποδοχής
Δραματική η κατάσταση
Στη βασική πύλη εισόδου για σχεδόν 10.000 πρόσφυγες και μετανάστες από τον Ιανουάριο μέχρι σήμερα, στον Εβρο, βρέθηκε αντιπροσωπεία της Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). «Ο αριθμός είναι τετραπλάσιος σε σύγκριση με πέρυσι» λέει η Καίτη Κεχαγιόγλου, υπεύθυνη επικοινωνίας της UNHCR. «Επισκεφθήκαμε το φυλάκιο Εβρου και το κέντρο κράτησης Ορεστιάδας, την Αγιάσο Λέσβου όπου υπάρχει κέντρο υποδοχής και την Πέτρου Ράλλη εδώ στην Αθήνα.
Η χειρότερη κατάσταση ήταν στην πρωτεύουσα. Τίποτα δεν λειτουργεί σε σχέση με τον πρόσφυγα». Παρά τους κινδύνους, εκατοντάδες Αφγανοί, Ιρακινοί, Γεωργιανοί, Σομαλοί, Παλαιστίνιοι και Ερυθραίοι καταφθάνουν στην Ελλάδα. Σε αντίθεση με τον Εβρο που ο αριθμός αυξάνεται, ο αριθμός αυτών που εισέρχονται στα νησιά από τις τουρκικές ακτές έχει -σύμφωνα με το Λιμενικό- μειωθεί.
ΜΑΡΙΝΑ ΖΙΩΖΙΟΥ - ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ
Αποκαρδιωτική είναι η εικόνα στα κέντρα κράτησης προσφύγων. Οσοι γλιτώνουν από τα αγριεμένα νερά του ποταμού, συνωστίζονται για μέρες κατά εκατοντάδες σε κελιά που σχεδιάστηκαν για να φιλοξενούν το πολύ 10 άτομα
Αποθήκες ανθρώπων που θυμίζουν περιγραφές από το «Ανθρωποι και Ποντίκια» του συγγραφέα Τζον Στάινμπεκ. Φυλακές-κολαστήρια που οι κρατούμενοι στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλον. Μηδενικά ποσοστά αναγνώρισης ασύλου για ανθρώπους που στις χώρες τους κινδυνεύουν. Παγκόσμια Μέρα Προσφύγων σήμερα και η εικόνα στα τρία κέντρα κράτησης, στην Παγανή της Λέσβου, στη Βέννα της Ροδόπης και στο Φυλάκιο του Εβρου είναι αποκαρδιωτική.
Εκεί όμως που η εικόνα ξεπερνά κάθε όριο είναι στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) που επισκέφτηκε το αστυνομικό τμήμα του αεροδρομίου πριν από ένα μήνα κατέγραψε εικόνες φρίκης! Περίπου 300 μετανάστες χωρίς έγγραφα και αιτούντες άσυλο βρίσκονταν συνωστισμένοι μέσα σε εξαιρετικά μικρούς θαλάμους, χωρίς εξαερισμό, χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, χωρίς διερμηνείς και ενημέρωση για νομικά θέματα, για ένα χρονικό διάστημα που ξεπερνούσε και τις 40 μέρες?
Οπως αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο κ. Απόστολος Βεΐζης, υπεύθυνος υποστήριξης προγραμμάτων των ΓΧΣ και μέλος της ομάδας που βρέθηκε εκεί, στα κρατητήρια ήταν περίπου 300 άτομα, μεταξύ αυτών 21 παιδιά από 3 έως 12 ετών, τέσσερα βρέφη, καθώς και δύο έγκυες γυναίκες.
O ένας πάνω στον άλλον
«Σε έναν από τους χώρους κράτησης που αποτελείται από 9 κελιά, το καθένα χωρητικότητας τριών ατόμων, είδαμε 130 άνδρες, οι οποίοι ήταν ο ένας πάνω στον άλλο λόγω της έλλειψης χώρου», μας λέει ο κ. Βεΐζης. «Αναγκάζονταν να κοιμούνται σε κουβέρτες στο πάτωμα, εάν και εφόσον υπήρχε χώρος για να ξαπλώσουν.
Σε δύο άλλους χώρους του αστυνομικού τμήματος, όπου κρατούνται οι αιτούντες άσυλο, οι υπό απέλαση μετανάστες και οι οικογένειες με τα παιδιά, οι συνθήκες ήταν εξίσου δύσκολες για τους κρατούμενους». Στον... μεγαλύτερο χώρο, που χρησιμοποιείται για τις οικογένειες, σε τρία δωμάτια χωρητικότητας 8 - 12 ατόμων, κρατούνταν 155 άτομα(!).
Παρά τις τόσο άσχημες συνθήκες υγιεινής οι μετανάστες δεν έχουν πρόσβαση σε είδη πρώτης ανάγκης και προσωπικής υγιεινής, όπως σαπούνια, απορρυπαντικά, βρεφικές πάνες, γεγονός που επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την ήδη δυσμενή κατάσταση.
«Η ομάδα μας διένειμε σε όλους τους κρατούμενους είδη προσωπικής υγιεινής (σαπούνια, οδοντόκρεμες και οδοντόβουρτσες). Οι ιατρικές ανάγκες που κατέγραψε ήταν εξίσου μεγάλες και άμεσες, καθώς δεν υπάρχει γιατρός που να επισκέπτεται σε καθημερινή βάση τα κρατητήρια, ύστερα από τη λήξη της δίμηνης ιατρικής παρέμβασης που υλοποίησε το ΚΕΕΛΠΝΟ τους προηγούμενους μήνες», επισημαίνει ο κ. Βεΐζης.
«Τα αρμόδια υπουργεία πρέπει να αναλάβουν άμεσα δράση, ώστε να βρεθεί λύση στο πρόβλημα του συνωστισμού, της απουσίας βασικών ειδών προσωπικής υγιεινής και ιατρικής περίθαλψης, γενικότερα στους χώρους κράτησης μεταναστών και ειδικότερα στα κρατητήρια του αεροδρομίου».
«Από τους 50, μόνο 13 καταφέραμε να περάσουμε απέναντι»
«Με έβαλαν στη βάρκα μαζί με πολλούς ακόμα. Η βάρκα δεν ισορροπούσε, την έσπρωχναν αλλά ήμασταν πολλά άτομα μέσα. Κάποιοι δεν ήξεραν κολύμπι και χάθηκαν, δεν ξέρουμε αν βρέθηκαν. Ημασταν 50 άνθρωποι, αλλά μόνο 13 περάσαμε απέναντι. Δεν το πιστεύαμε όταν καταφέραμε να φτάσουμε ζωντανοί στην αντίπερα όχθη». Η περιγραφή του Μιλάντ από την Παλαιστίνη είναι ίδια για πολλούς ακόμη μετανάστες που προσπαθούν να διασχίσουν τα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Ο ίδιος ήταν τυχερός -κατάφερε να φτάσει σώος στο κέντρο κράτησης Ορεστιάδας και λίγο τον στενοχωρούν πια οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. Κατά την επίσκεψη της αντιπροσωπείας της Υπατης Αρμοστίας στην περιοχή, τρία πτώματα ξεβράστηκαν από τον Εβρο. «Ηταν η συγκλονιστικότερη στιγμή της αποστολής μας... Τρεις νέοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τόσο άδικα...», συμφωνούν.
«Η οικονομική κρίση που πλήττει την Ελλάδα έχει επηρεάσει και τις τοπικές αρχές που παλεύουν να διαχειριστούν τις ροές των μεταναστών», τονίζει η Καίτη Κεχαγιόγλου, υπεύθυνη ενημέρωσης της Υπατης Αρμοστίας. «Κατά την παραμονή μας εκεί, μας έκαναν παράπονα για τις συνθήκες υγιεινής, για το φαγητό, καθώς και για τον γιατρό που αν και υπάρχει δεν τους βλέπει, όπως μας είπαν».
Στα κρατητήρια του Εβρου, ο μέσος όρος παραμονής είναι οι δέκα μέρες. Από εκεί γίνονται οι πρώτες αιτήσεις για νόμιμα χαρτιά. «Λίγοι δηλώνουν πρόσφυγες γιατί οι διαδικασίες είναι αργές και με αυτές μένουν περισσότερο στο κρατητήριο. Ακόμη και παιδιά δηλώνουν ενήλικοι για να μπορέσουν να φύγουν γρηγορότερα», εξηγεί η Στέλλα Νάνου από το UNHCR. Υστερα από αυτήν τη διαδικασία, οι περισσότεροι φεύγουν για Θεσσαλονίκη ή Αθήνα. Για να αντιμετωπίσουν σύντομα τις ουρές στην Π. Ράλλη, τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης στις πολυκατοικίες του κέντρου, τον φόβο απέναντι στις Αρχές και ατέρμονες διεργασίες χωρίς αποτέλεσμα...
Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής
Οδύσσεια η διαδικασία για απόκτηση ασύλου
Δαιδαλώδεις διαδικασίες, επιτροπές που χρειάζονται απαρτία για να συζητήσουν και δεν συνεδριάζουν ποτέ, αιτήσεις για άσυλο μία φορά την εβδομάδα... Για την ανάγκη ριζικής αναδιάρθρωσης της διαδικασίας ασύλου, με αφαίρεση των σχετικών αρμοδιοτήτων από την Αστυνομία και μεταβίβασή τους σε νέο αυτοτελές πολιτικό όργανο, με επαρκές και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, προτείνει η Υπατη Αρμοστία του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με το UNHCR, η κατάσταση για τους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο και τα ασυνόδευτα παιδιά στη χώρα μας παραμένει χαώδης. Σε ορισμένα θέματα μάλιστα έχει χειροτερέψει, όπως η πρόσβαση στην Πέτρου Ράλλη, ο χρόνος λήψης των συνεντεύξεων, τα ποσοστά αναγνώρισης προσφύγων, τα ζητήματα στέγης και κοινωνικής πρόνοιας.
«Και θα συνεχίσει να παραμένει στάσιμη ή να χειροτερεύει, όσο οι προσπάθειες για θεσμικές αλλαγές που έχουν δρομολογηθεί και θα πάρουν χρόνο δεν συνοδεύονται με άμεσα μέτρα αντιμετώπισης των προβλημάτων στην πράξη», λέει ο επικεφαλής του ελληνικού γραφείου της Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Γιώργος Τσαρμπόπουλος. Η Υ.Α. Θεωρεί ότι καταλληλότερος φορέας υπαγωγής της νέας Υπηρεσίας Ασύλου είναι το υπουργείο Εσωτερικών.
«Μέχρι να συγκροτηθούν και να στελεχωθούν οι νέες δομές, κλειδί στη διαδικασία είναι η άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης στη Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής. Σήμερα, η πρόσβαση δεν είναι δυνατή για την πλειοψηφία των αιτούντων άσυλο», εξηγεί ο κ. Τσαρμπόπουλος.
«Χρειάζεται η ενίσχυση σε προσωπικό και διερμηνεία, η παραλαβή και καταγραφή όλων των αιτημάτων, οι συνεντεύξεις να γίνονται σε σύντομο διάστημα, να δίνονται δίκαιες πρωτοβάθμιες αποφάσεις με επαρκή αιτιολογία, να υπάρξει σημαντική αύξηση των ποσοστών χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος και επικουρικής προστασίας».
Κέντρα υποδοχής
Δραματική η κατάσταση
Στη βασική πύλη εισόδου για σχεδόν 10.000 πρόσφυγες και μετανάστες από τον Ιανουάριο μέχρι σήμερα, στον Εβρο, βρέθηκε αντιπροσωπεία της Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). «Ο αριθμός είναι τετραπλάσιος σε σύγκριση με πέρυσι» λέει η Καίτη Κεχαγιόγλου, υπεύθυνη επικοινωνίας της UNHCR. «Επισκεφθήκαμε το φυλάκιο Εβρου και το κέντρο κράτησης Ορεστιάδας, την Αγιάσο Λέσβου όπου υπάρχει κέντρο υποδοχής και την Πέτρου Ράλλη εδώ στην Αθήνα.
Η χειρότερη κατάσταση ήταν στην πρωτεύουσα. Τίποτα δεν λειτουργεί σε σχέση με τον πρόσφυγα». Παρά τους κινδύνους, εκατοντάδες Αφγανοί, Ιρακινοί, Γεωργιανοί, Σομαλοί, Παλαιστίνιοι και Ερυθραίοι καταφθάνουν στην Ελλάδα. Σε αντίθεση με τον Εβρο που ο αριθμός αυξάνεται, ο αριθμός αυτών που εισέρχονται στα νησιά από τις τουρκικές ακτές έχει -σύμφωνα με το Λιμενικό- μειωθεί.
ΜΑΡΙΝΑ ΖΙΩΖΙΟΥ - ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ
European states must respect Strasbourg Court’s orders to halt deportations
European states have deported persons to countries where they are at risk of torture or other ill-treatment, despite clear decisions by the European Court of Human Rights that this should not happen. This disrespect towards the Court and the rule of law has put the lives of individuals in serious danger.
The European Court in Strasbourg can, under its Rule 39, ask a state to suspend the deportation of a foreign national until the Court has examined the case. However, these decisions have not been respected in several crucial cases and individuals have been deported to countries where they are at risk of torture or other ill-treatment.
On 1 May 2010, the Italian authorities expelled Mr. Mannai, a Tunisian national, to his country of origin despite the earlier indication by the Court not to do so until further notice. This was not the first time: in at least three other cases, Italy has failed to comply with the interim measures ordered under Rule 39 and expelled applicants to Tunisia.
Other states have also disregarded the Court’s measure. On 19 April 2010, for example, the Slovakian authorities decided to extradite Mr. Labsi, an Algerian national, to Algeria, in breach of the Court’s interim measure.
Rule 39 is vital for individual applicants. For those who might face a risk of violation of their human rights, the Court is often their ultimate hope to stop a forced return to a country where they could be exposed to treatment in violation of the European Convention on Human Rights – especially when there is no other remedy available at national level to suspend a deportation.
Measures taken by the Court are legally binding. Failures to fully and effectively respect them have led to the expulsion of persons who have subsequently been imprisoned and even tortured. For example, two persons expelled from Italy were detained upon arrival in Tunisia; there are reports from NGOs that some applicants have been tortured in Uzbekistan: and the whereabouts of other deported persons are unknown.
Rule 39 has been used more frequently in recent years. During 2009 alone, more than 2 000 requests were received by the Court, of which 27 percent were granted. An increasing number of Rule 39 requests have been made in order to suspend transfers of asylum seekers to Greece by virtue of the European Council’s ‘Dublin Regulation’.
Rule 39 is closely linked to the right of individual petition, as guaranteed by the European Convention on Human Rights (Article 34): an application to the Strasbourg Court may be deprived of all useful effect if the applicant is no longer present on the territory of the State concerned.
In some cases, applicants whose deportations were suspended were eventually recognised as refugees, or given another status allowing them to stay in the country concerned. These decisions acknowledge that the applicants´ fears were well-founded and that they would have been put at serious risk if they had been expelled before the Court had had the opportunity to properly examine the merits of their applications.
The interim measures ordered by the Court should always be strictly respected by member states. Failure to follow the Court’s measures sends a regrettable message to other states and seriously jeopardises the effectiveness of the European system of human rights protection. Rule 39 exists to protect people’s lives.
Thomas Hammarberg
Πηγή/αναδημοσίευση από: http://commissioner.cws.coe.int/tiki-view_blog_post.php?postId=52
The European Court in Strasbourg can, under its Rule 39, ask a state to suspend the deportation of a foreign national until the Court has examined the case. However, these decisions have not been respected in several crucial cases and individuals have been deported to countries where they are at risk of torture or other ill-treatment.
On 1 May 2010, the Italian authorities expelled Mr. Mannai, a Tunisian national, to his country of origin despite the earlier indication by the Court not to do so until further notice. This was not the first time: in at least three other cases, Italy has failed to comply with the interim measures ordered under Rule 39 and expelled applicants to Tunisia.
Other states have also disregarded the Court’s measure. On 19 April 2010, for example, the Slovakian authorities decided to extradite Mr. Labsi, an Algerian national, to Algeria, in breach of the Court’s interim measure.
Rule 39 is vital for individual applicants. For those who might face a risk of violation of their human rights, the Court is often their ultimate hope to stop a forced return to a country where they could be exposed to treatment in violation of the European Convention on Human Rights – especially when there is no other remedy available at national level to suspend a deportation.
Measures taken by the Court are legally binding. Failures to fully and effectively respect them have led to the expulsion of persons who have subsequently been imprisoned and even tortured. For example, two persons expelled from Italy were detained upon arrival in Tunisia; there are reports from NGOs that some applicants have been tortured in Uzbekistan: and the whereabouts of other deported persons are unknown.
Rule 39 has been used more frequently in recent years. During 2009 alone, more than 2 000 requests were received by the Court, of which 27 percent were granted. An increasing number of Rule 39 requests have been made in order to suspend transfers of asylum seekers to Greece by virtue of the European Council’s ‘Dublin Regulation’.
Rule 39 is closely linked to the right of individual petition, as guaranteed by the European Convention on Human Rights (Article 34): an application to the Strasbourg Court may be deprived of all useful effect if the applicant is no longer present on the territory of the State concerned.
In some cases, applicants whose deportations were suspended were eventually recognised as refugees, or given another status allowing them to stay in the country concerned. These decisions acknowledge that the applicants´ fears were well-founded and that they would have been put at serious risk if they had been expelled before the Court had had the opportunity to properly examine the merits of their applications.
The interim measures ordered by the Court should always be strictly respected by member states. Failure to follow the Court’s measures sends a regrettable message to other states and seriously jeopardises the effectiveness of the European system of human rights protection. Rule 39 exists to protect people’s lives.
Thomas Hammarberg
Πηγή/αναδημοσίευση από: http://commissioner.cws.coe.int/tiki-view_blog_post.php?postId=52
Απαγόρευσε την επιστροφή Σομαλών αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα με προσωρινή διαταγή του το ΕΔΔΑ
Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για την παρακάτω εξέλιξη που αφορά στις επιστροφές
Σομαλών στην Ελλάδα βάσει του Κανονισμού Δουβλίνου ΙΙ.
Στις 3 Ιουνίου 2010, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
(ΕΔΑΔ) εξέδωσε προσωρινή διαταγή με την οποία απαγορεύει στην
Ολλανδία να επιστρέψει (σύμφωνα με τον Κανονισμό του Δουβλίνου ΙΙ) Σομαλούς
αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα. Στην απόφασή του το Δικαστήριο συνυπολόγισε
τα εξής:
(i) Την πεποίθηση του αιτούντα ότι υπάρχει αυξημένη πιθανότητα επιστροφής
του (απευθείας ή μέσω άλλης διαδρομής) στη Σομαλία χωρίς την απαραίτητη μέριμνα
από την πλευρά των ελληνικών αρχών ότι σε περίπτωση επιστροφής του θα ήταν
εκτεθειμένος σε μεταχείριση που απαγορεύεται από το Άρθρο 3 της
Σύμβασης.
(ii) Τον ενδεχόμενο κίνδυνο να απελαθεί από την Ελλάδα χωρίς να του δοθεί
η ευκαιρία να ζητήσει παρέμβαση από το Δικαστήριο.
(iii) Τις παρούσες συνθήκες ασφαλείας στην νότια και κεντρική Σομαλία.
(iv) Το γεγονός ότι το ΕΔΑΔ εξετάζει αυτή τη στιγμή και άλλες υποθέσεις
σχετικά με την συμβατότητα των επιστροφών στην Ελλάδα (ατόμων που ισχυρίζονται
ότι προέρχονται από την νότια και κεντρική Σομαλία) με το Άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής
Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Πηγή:
Τομέας Προστασίας
Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Γραφείο Ελλάδας
Σομαλών στην Ελλάδα βάσει του Κανονισμού Δουβλίνου ΙΙ.
Στις 3 Ιουνίου 2010, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
(ΕΔΑΔ) εξέδωσε προσωρινή διαταγή με την οποία απαγορεύει στην
Ολλανδία να επιστρέψει (σύμφωνα με τον Κανονισμό του Δουβλίνου ΙΙ) Σομαλούς
αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα. Στην απόφασή του το Δικαστήριο συνυπολόγισε
τα εξής:
(i) Την πεποίθηση του αιτούντα ότι υπάρχει αυξημένη πιθανότητα επιστροφής
του (απευθείας ή μέσω άλλης διαδρομής) στη Σομαλία χωρίς την απαραίτητη μέριμνα
από την πλευρά των ελληνικών αρχών ότι σε περίπτωση επιστροφής του θα ήταν
εκτεθειμένος σε μεταχείριση που απαγορεύεται από το Άρθρο 3 της
Σύμβασης.
(ii) Τον ενδεχόμενο κίνδυνο να απελαθεί από την Ελλάδα χωρίς να του δοθεί
η ευκαιρία να ζητήσει παρέμβαση από το Δικαστήριο.
(iii) Τις παρούσες συνθήκες ασφαλείας στην νότια και κεντρική Σομαλία.
(iv) Το γεγονός ότι το ΕΔΑΔ εξετάζει αυτή τη στιγμή και άλλες υποθέσεις
σχετικά με την συμβατότητα των επιστροφών στην Ελλάδα (ατόμων που ισχυρίζονται
ότι προέρχονται από την νότια και κεντρική Σομαλία) με το Άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής
Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Πηγή:
Τομέας Προστασίας
Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Γραφείο Ελλάδας
Πέμπτη 24 Ιουνίου 2010
«Τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να σέβονται τις συστάσεις της Ύπατης Αρμοστείας
Πηγή: Υ.Α. ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Γρ.Ελλάδας)
Σας παραθέτουμε σε μετάφραση πρόσφατο Δελτίο Τύπου του Επιτρόπου Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, κ. Χάμαρμπεργκ
«Τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να σέβονται τις συστάσεις της Ύπατης Αρμοστείας
του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες»
Ο Επίτροπος Χάμαρμπεργκ στα πλαίσια των σχολίων που δημοσιεύει για θέματα
ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξέδωσε το παραπάνω Δελτίο Τύπου στις 16 Ιουνίου
2010, ισχυριζόμενος ότι «οι συστάσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους
Πρόσφυγες την σημερινή εποχή δεν γίνονται επαρκώς σεβαστές από τις κυβερνήσεις
και τα κρατικά όργανα της Ευρώπης».
Συγκεκριμένα αναφέρει ότι στις 9 Ιουνίου 2010 η Ολλανδία, η Νορβηγία, η
Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετείχαν σε δράση που συντονίστηκε από
τον οργανισμό της Ε.Ε. Frontex για την απέλαση 56 Ιρακινών ανδρών, των οποίων
τα αιτήματα ασύλου είχαν απορριφθεί. Πραγματοποιήθηκε η αναγκαστική απομάκρυνσή
και επιστροφή τους στη Βαγδάτη. Η δράση αυτή αντιβαίνει στη σύσταση της
Υ.Α. να παρέχεται διεθνής προστασία σε αιτούντες άσυλο που προέρχονται από
ορισμένες περιοχές του Ιράκ, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεύουσας. Ο Επίτροπος
εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την πολιτική αποτροπής και επιστροφής
μεταναστών που προσπαθούν να φτάσουν στις ευρωπαϊκές ακτές χωρίς να τους
δίνεται η ευκαιρία να ζητήσουν άσυλο.
«Διακρατικές συμφωνίες με τη Λιβύη έχουν προσδώσει στη χώρα αυτή τον ρόλο
της προστασίας των ευρωπαϊκών χωρών από αφίξεις μεταναστών κατά μήκος της
Μεσογείου, ανεξάρτητα από τις ανάγκες των ανθρώπων». «Με τις επιστροφές σε
χώρες όπου οι άνθρωποι κινδυνεύουν από κακή μεταχείριση ή απέλαση σε άλλες
μη ασφαλείς χώρες, τα ευρωπαϊκά κράτη παραβιάζουν τα ανθρώπινά τους
δικαιώματα. Η κατάσταση χειροτέρεψε περαιτέρω
μετά και την εντολή των αρχών της Λιβύης για το κλείσιμο του Γραφείου της
Υ.Α. στη Λιβύη. Ο Οργανισμός κατά συνέπεια δεν θα είναι σε θέση να παρέχει
καμία προστασία σε άτομα που επιστρέφονται στη Λιβύη, εκτός κι αν η τελευταία
επανεξετάσει τη θέση της σε σχέση με την παρουσία της Υ.Α.»
Ο Επίτροπος Χάμαρμπεργκ καλεί τις κυβερνήσεις να συνεργαστούν με την
Υ.Α. διότι «αν δεν γίνει αυτό διακινδυνεύονται ανθρώπινες ζωές και υπονομεύεται
το διεθνές σύστημα προστασίας το οποίο σήμερα έχουν ανάγκη περισσότερο από
ποτέ.»
Τομέας Προστασίας
Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Γραφείο Ελλάδας
Σας παραθέτουμε σε μετάφραση πρόσφατο Δελτίο Τύπου του Επιτρόπου Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, κ. Χάμαρμπεργκ
«Τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να σέβονται τις συστάσεις της Ύπατης Αρμοστείας
του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες»
Ο Επίτροπος Χάμαρμπεργκ στα πλαίσια των σχολίων που δημοσιεύει για θέματα
ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξέδωσε το παραπάνω Δελτίο Τύπου στις 16 Ιουνίου
2010, ισχυριζόμενος ότι «οι συστάσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους
Πρόσφυγες την σημερινή εποχή δεν γίνονται επαρκώς σεβαστές από τις κυβερνήσεις
και τα κρατικά όργανα της Ευρώπης».
Συγκεκριμένα αναφέρει ότι στις 9 Ιουνίου 2010 η Ολλανδία, η Νορβηγία, η
Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετείχαν σε δράση που συντονίστηκε από
τον οργανισμό της Ε.Ε. Frontex για την απέλαση 56 Ιρακινών ανδρών, των οποίων
τα αιτήματα ασύλου είχαν απορριφθεί. Πραγματοποιήθηκε η αναγκαστική απομάκρυνσή
και επιστροφή τους στη Βαγδάτη. Η δράση αυτή αντιβαίνει στη σύσταση της
Υ.Α. να παρέχεται διεθνής προστασία σε αιτούντες άσυλο που προέρχονται από
ορισμένες περιοχές του Ιράκ, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεύουσας. Ο Επίτροπος
εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την πολιτική αποτροπής και επιστροφής
μεταναστών που προσπαθούν να φτάσουν στις ευρωπαϊκές ακτές χωρίς να τους
δίνεται η ευκαιρία να ζητήσουν άσυλο.
«Διακρατικές συμφωνίες με τη Λιβύη έχουν προσδώσει στη χώρα αυτή τον ρόλο
της προστασίας των ευρωπαϊκών χωρών από αφίξεις μεταναστών κατά μήκος της
Μεσογείου, ανεξάρτητα από τις ανάγκες των ανθρώπων». «Με τις επιστροφές σε
χώρες όπου οι άνθρωποι κινδυνεύουν από κακή μεταχείριση ή απέλαση σε άλλες
μη ασφαλείς χώρες, τα ευρωπαϊκά κράτη παραβιάζουν τα ανθρώπινά τους
δικαιώματα. Η κατάσταση χειροτέρεψε περαιτέρω
μετά και την εντολή των αρχών της Λιβύης για το κλείσιμο του Γραφείου της
Υ.Α. στη Λιβύη. Ο Οργανισμός κατά συνέπεια δεν θα είναι σε θέση να παρέχει
καμία προστασία σε άτομα που επιστρέφονται στη Λιβύη, εκτός κι αν η τελευταία
επανεξετάσει τη θέση της σε σχέση με την παρουσία της Υ.Α.»
Ο Επίτροπος Χάμαρμπεργκ καλεί τις κυβερνήσεις να συνεργαστούν με την
Υ.Α. διότι «αν δεν γίνει αυτό διακινδυνεύονται ανθρώπινες ζωές και υπονομεύεται
το διεθνές σύστημα προστασίας το οποίο σήμερα έχουν ανάγκη περισσότερο από
ποτέ.»
Τομέας Προστασίας
Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Γραφείο Ελλάδας
Τρίτη 22 Ιουνίου 2010
Προσφυγές εναντίον εργασιακών μέτρων και Ασφαλιστικού δρομολογούν ΔΣΑ και κοινωνικοί φορείς
ΝΟΜΙΚΗ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ μέχρις εσχάτων.
Συνεργασία Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών -ΑΔΕΔΥ
Προσφυγές εναντίον εργασιακών μέτρων και Ασφαλιστικού δρομολογούν κοινωνικοί φορείς
Συνάντηση εργασίας με θέμα την προσβολή των θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων στο δημόσιο ευρύτερο τομέα και των συνταξιούχων, μετά την περικοπή μισθών και συντάξεων αντίστοιχα, σε εκτέλεση των δεσμεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης στο πλαίσιο του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας, πραγματοποιήθηκε μεταξύ ΔΣΑ και κοινωνικών φορέων (ΑΔΕΔΥ και ΠΟΠΣ) στα γραφεία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, υπό τον πρόεδρο Δημήτρη Παξινό.
Στη συνάντηση, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΔΣΑ, συμμετείχε ο ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Γιώργος Κασιμάτης και νομικοί επιστήμονες, με ειδίκευση στο εργατικό και ευρωπαϊκό δίκαιο.
Οι φορείς αποφάσισαν να συσταθεί ομάδα νομικών, με τη συμμετοχή ειδικευμένων δικηγόρων, υπό την εποπτεία και το συντονισμό του ομότιμου Καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου Γεωργίου Κασιμάτη, προκειμένου να εξετασθούν και να καθορισθούν στη συνέχεια οι δικαστικές πρωτοβουλίες, που θα αναληφθούν σε σχέση με τα μέτρα εφαρμογής του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας, που θίγουν το σύνολο των εργαζομένων, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, τους ελεύθερους επαγγελματίες και συνταξιούχους.
Ακόμη, μεταξύ άλλων, επισημάνθηκε, ότι «οι διατάξεις του ν. 3845/2010, πάσχουν τυπικής και ουσιαστικής συνταγματικότητας, προσβάλλουν το λεγόμενο «κοινωνικό κεκτημένο» και ανατρέπουν τις θεσμικές εγγυήσεις, που σχετίζονται με το δικαίωμα στην εργασία, στην κοινωνική ασφάλιση, στη συνταξιοδότηση.»
»Προσθέτως, οι εν λόγω διατάξεις έρχονται σε αντίθεση τόσο με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου όσο και του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Στη συνάντηση, υπό τον πρόεδρο του ΔΣΑ Δημήτρη Παξινό, τον αντιπρόεδρο Θεόδωρο Σχινά και τον αντιπρόεδρο Δημήτρη Βερβεσό, ήταν ο πρόεδρος και ο γενικός γραμματέας της ΑΔΕΔΥ Σπ. Παπασπύρου και Ηλ. Ηλιόπουλο και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων Πολιτικών Υπαλλήλων, Π.Βαβουγιό, καθώς και οι Χ.Βουρδούκης και Σ.Αντωνόπουλος
Πηγή: Νάσος Θεοδωρίδης
Συνεργασία Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών -ΑΔΕΔΥ
Προσφυγές εναντίον εργασιακών μέτρων και Ασφαλιστικού δρομολογούν κοινωνικοί φορείς
Συνάντηση εργασίας με θέμα την προσβολή των θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων στο δημόσιο ευρύτερο τομέα και των συνταξιούχων, μετά την περικοπή μισθών και συντάξεων αντίστοιχα, σε εκτέλεση των δεσμεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης στο πλαίσιο του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας, πραγματοποιήθηκε μεταξύ ΔΣΑ και κοινωνικών φορέων (ΑΔΕΔΥ και ΠΟΠΣ) στα γραφεία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, υπό τον πρόεδρο Δημήτρη Παξινό.
Στη συνάντηση, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΔΣΑ, συμμετείχε ο ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Γιώργος Κασιμάτης και νομικοί επιστήμονες, με ειδίκευση στο εργατικό και ευρωπαϊκό δίκαιο.
Οι φορείς αποφάσισαν να συσταθεί ομάδα νομικών, με τη συμμετοχή ειδικευμένων δικηγόρων, υπό την εποπτεία και το συντονισμό του ομότιμου Καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου Γεωργίου Κασιμάτη, προκειμένου να εξετασθούν και να καθορισθούν στη συνέχεια οι δικαστικές πρωτοβουλίες, που θα αναληφθούν σε σχέση με τα μέτρα εφαρμογής του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας, που θίγουν το σύνολο των εργαζομένων, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, τους ελεύθερους επαγγελματίες και συνταξιούχους.
Ακόμη, μεταξύ άλλων, επισημάνθηκε, ότι «οι διατάξεις του ν. 3845/2010, πάσχουν τυπικής και ουσιαστικής συνταγματικότητας, προσβάλλουν το λεγόμενο «κοινωνικό κεκτημένο» και ανατρέπουν τις θεσμικές εγγυήσεις, που σχετίζονται με το δικαίωμα στην εργασία, στην κοινωνική ασφάλιση, στη συνταξιοδότηση.»
»Προσθέτως, οι εν λόγω διατάξεις έρχονται σε αντίθεση τόσο με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου όσο και του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Στη συνάντηση, υπό τον πρόεδρο του ΔΣΑ Δημήτρη Παξινό, τον αντιπρόεδρο Θεόδωρο Σχινά και τον αντιπρόεδρο Δημήτρη Βερβεσό, ήταν ο πρόεδρος και ο γενικός γραμματέας της ΑΔΕΔΥ Σπ. Παπασπύρου και Ηλ. Ηλιόπουλο και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων Πολιτικών Υπαλλήλων, Π.Βαβουγιό, καθώς και οι Χ.Βουρδούκης και Σ.Αντωνόπουλος
Πηγή: Νάσος Θεοδωρίδης
Δευτέρα 21 Ιουνίου 2010
Η πρώτη αερομεταφορά με ανθρωπιστική βοήθεια για 15.000 ανθρώπους καταφτάνει στο Ος
UNCHR: ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας:
Ιστοσελίδες: www.unhcr.gr (Ελληνικά) - www.unhcr.org (Αγγλικά)
Το πρωί (τοπική ώρα) της 20ης Ιουνίου, έφτασε στην πόλη Ος του Κιργιστάν, το πρώτο αεροπλάνο με σκηνές και είδη αρωγής της Υ.Α. (εκτός ειδών διατροφής). Μία δεύτερη πτήση αναμένεται να πραγματοποιηθεί σύντομα.
Πρόκειται για τις δύο πρώτες πτήσεις της Υ.Α. που φτάνουν στο Ος από τότε που ξέσπασε η κρίση. Μεταφέρουν 80 τόνους βοήθειας για σχεδόν 15.000 ανθρώπους. Διακόσιοι σαράντα τόνοι βοήθειας για πρόσφυγες έχουν ήδη διατεθεί στο γειτονικό Ουζμπεκιστάν.
Τις πτήσεις υποδέχθηκε η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC), η οποία αποθηκεύει και διανέμει τη βοήθεια με τη στήριξη εταίρων της Υ.Α. Η Υ.Α. έχει ήδη διαθέσει στους εταίρους της στην περιοχή του Ος οχήματα και εξοπλισμό για να εκτιμήσουν την κατάσταση των εσωτερικά εκτοπισμένων, κάτι που βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 17 Ιουνίου. Επιπλέον, η Υ.Α. έχει διαθέσει είδη αρωγής από τα αποθέματά της.
Η Υ.Α. θα συστήσει επιχειρήσεις στις περιοχές του Ος και του Τζαλάλ-Αμπάντ, μόλις διασφαλιστούν κάποιες βασικές εγγυήσεις ασφάλειας και άλλες σχετικές άδειες. Μια αποστολή ασφαλείας του ΟΗΕ ταξίδεψε σήμερα (20 Ιουνίου) στην πόλη Τζαλάλ-Αμπάντ προκειμένου να εκτιμήσει την κατάσταση εκεί. Μια άλλη ομάδα θα φτάσει αύριο (21 Ιουνίου) στο αεροδρόμιο του Ος για να προετοιμάσει εκεί μια βάση επιμελητείας του ΟΗΕ.
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας:
Ιστοσελίδες: www.unhcr.gr (Ελληνικά) - www.unhcr.org (Αγγλικά)
Το πρωί (τοπική ώρα) της 20ης Ιουνίου, έφτασε στην πόλη Ος του Κιργιστάν, το πρώτο αεροπλάνο με σκηνές και είδη αρωγής της Υ.Α. (εκτός ειδών διατροφής). Μία δεύτερη πτήση αναμένεται να πραγματοποιηθεί σύντομα.
Πρόκειται για τις δύο πρώτες πτήσεις της Υ.Α. που φτάνουν στο Ος από τότε που ξέσπασε η κρίση. Μεταφέρουν 80 τόνους βοήθειας για σχεδόν 15.000 ανθρώπους. Διακόσιοι σαράντα τόνοι βοήθειας για πρόσφυγες έχουν ήδη διατεθεί στο γειτονικό Ουζμπεκιστάν.
Τις πτήσεις υποδέχθηκε η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC), η οποία αποθηκεύει και διανέμει τη βοήθεια με τη στήριξη εταίρων της Υ.Α. Η Υ.Α. έχει ήδη διαθέσει στους εταίρους της στην περιοχή του Ος οχήματα και εξοπλισμό για να εκτιμήσουν την κατάσταση των εσωτερικά εκτοπισμένων, κάτι που βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 17 Ιουνίου. Επιπλέον, η Υ.Α. έχει διαθέσει είδη αρωγής από τα αποθέματά της.
Η Υ.Α. θα συστήσει επιχειρήσεις στις περιοχές του Ος και του Τζαλάλ-Αμπάντ, μόλις διασφαλιστούν κάποιες βασικές εγγυήσεις ασφάλειας και άλλες σχετικές άδειες. Μια αποστολή ασφαλείας του ΟΗΕ ταξίδεψε σήμερα (20 Ιουνίου) στην πόλη Τζαλάλ-Αμπάντ προκειμένου να εκτιμήσει την κατάσταση εκεί. Μια άλλη ομάδα θα φτάσει αύριο (21 Ιουνίου) στο αεροδρόμιο του Ος για να προετοιμάσει εκεί μια βάση επιμελητείας του ΟΗΕ.
Σάββατο 19 Ιουνίου 2010
Τα κοινωνικά δικαιώματα ως κόκκινη γραμμή για τα νέα μέτρα
Αναδημοσίευση από http://elawyer.blogspot.com
Με απόφασή της, η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου επισημαίνει ότι τα μέτρα και οι νέες συνθήκες για την έξοδο από την οικονομική κρίση δεν πρέπει να θίξουν το επίπεδο προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι η Επιτροπή υπογραμμίζει ιδίως την ανάγκη προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων (πρόσβαση στην υγεία, εργασία, εκπαίδευση, στέγαση), τα οποία θεωρεί έτσι - και ορθά - ενιαίο σύνολο με τα υπόλοιπα, ατομικά δικαιώματα.
(Βλ. εδώ την Απόφαση της ΕΕΔΑ και εδώ το Δελτίο Τύπου της ΕΕΔΑ)
Θεμελιώδη δικαιώματα είναι τόσο τα ατομικά (δικαίωμα στη ζωή, προσωπική ελευθερία, δίκαιη δίκη, ιδιωτικότητα, ελεύθερη έκφραση, ιδιοκτησία κλπ), όσο και τα κοινωνικά δικαιώματα (εργασία, εκπαίδευση, υγεία, στέγαση, περιβάλλον), καθώς κι αυτά κατοχυρώνονται συνταγματικά. Η νομική διαφοροποίηση έγκειται στο γεγονός ότι παραδοσιακά τα ατομικά δικαιώματα θεωρούνται "αγώγιμα" δικαστικά , ενώ τα κοινωνικά δικαιώματα όχι, επειδή δεν αφορούν το άτομο αλλά κοινωνικές ομάδες. Αλλά κι αυτό σταδιακά αλλάζει. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, μολονότι τυπικά δεσμεύεται να δικάζει τα κράτη για παραβάσεις ατομικών δικαιωμάτων, τελικά έχει καταλήξει να εντάσσει κοινωνικά δικαιώματα μέσα στο ευρύτερο σύνολο των ατομικών δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, το δικαίωμα σε ένα υγιές περιβάλλον - κλασικό κοινωνικό δικαίωμα - θεωρήθηκε ως συνιστώσα του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής ενός προσφεύγοντα που επλήγη η υγεία του από εκπομπές ρύπων γειτονικού εργοστασίου στη Ρωσία.
Η απόφαση της ΕΕΔΑ έρχεται παράλληλα με την επικείμενη κύρωση του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη από τη Βουλή. Ο εν λόγω Χάρτης θεσπίστηκε το 1996 στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, ως μια διεθνής συνθήκη ανθρώπινων δικαιωμάτων και υπογράφηκε το ίδιο έτος από την Ελλάδα, χωρίς όμως να έχει μέχρι σήμερα κυρωθεί με νόμο από τη Βουλή. Πρόκειται για ένα νομικό κείμενο που εγγυάται έναν μεγάλο κατάλογο κοινωνικών δικαιωμάτων: από το δικαίωμα στην εργασία, μέχρι το δικαίωμα προστασίας από την φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό (Διαβάστε εδώ το πλήρες κείμενο του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη).
Την εφαρμογή του Χάρτη από τα Κράτη παρακολουθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων, ένα διακρατικό όργανο που λειτουργεί στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Επιτροπή δεν εξετάζει ατομικές προσφυγές, αλλά μόνο συλλογικές προσφυγές που υποβάλλονται από μη κυβερνητικές οργανώσεις ή ενώσεις εργαζομένων. Στην ιστοσελίδα της φιλοξενείται ένα εξαιρετικό και απολύτως αναλυτικό αρχείο όλων των προσφυγών, των υπομνημάτων απάντησης των Κρατών και των αποφάσεων της Επιτροπής. (βλ. εδώ την ιστοσελίδα της ΕΕΚΔ).
Πέρα όμως από αυτό τον ελεγκτικό μηχανισμό, η κύρωση του Χάρτη τον καθιστά δεσμευτικό κείμενο και μάλιστα αυξημένης νομοθετικής ισχύος για τα Ελληνικά Δικαστήρια (άρθρο 28 του Συντάγματος), τα οποία, ύστερα από προσφυγή άμεσα θιγόμενου, θα είναι υποχρεωμένα να εξετάζουν την νομοθεσία των νέων μέτρων ως προς τη συμφωνία της με τις διατάξεις του Χάρτη.
Σύμφωνα με τις Παρατηρήσεις της ΕΕΔΑ (βλ. εδώ) το άρθρο 24 του Χάρτη, για το οποίο η Ελλάδα έχει τηρήσει επιφύλαξη, επιβάλλει την αιτιολογημένη απόλυση εργαζομένου. Η ΕΕΔΑ θεωρεί ότι αυτό θα αποτελέσει σημαντική προστατευτική δικλείδα έναντι των νέων μέτρων του Ν.3845/2010.
Η ΕΕΔΑ ζητάει - ορθά - να κυρωθεί και το σχετικό πρωτόκολλο που επιτρέπει την υποβολή συλλογικών προσφυγών από ελληνικές ΜΚΟ. Βεβαίως, η πρόταση συνοδεύεται από μια ακατανόητη κορώνα : "Η ΕΕΔΑ φρονεί ότι κατ’ αυτό τον τρόπο η Πολιτεία θα δώσει μια ορθολογική διέξοδο στη δράση οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται έντονα στην περιοχή της προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων, μετριάζοντας την αποκλειστικά επικοινωνιακή διέξοδο που σήμερα οι οργανώσεις αυτές διαθέτουν για την προώθηση της δράσης τους, η οποία έτσι τίποτε επί της ουσίας βελτιώνει και απλώς αμαυρώνει στην κοινή γνώμη την εικόνα της Πολιτείας ως εγγυητή της τήρησης, ευρύτερα, των δικαιωμάτων του ανθρώπου (άρθρο 25 παρ. 1 Συντ.)." Είναι κρίμα που η ΕΕΔΑ περιφρονεί τόσο απροκάλυπτα τον ελεγκτικό ρόλο που εκπληρώνουν οι ΜΚΟ με την δημόσια καταγγελία των παραβάσεων θεμελιωδών δικαιωμάτων. Είναι σόλοικο για μια Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου να θεωρεί ότι η ενάσκηση της ελευθερίας έκφρασης και συλλογικής δράσης των ΜΚΟ "τίποτε επί της ουσίας βελτιώνει και απλώς αμαυρώνει στην κοινή γνώμη την εικόνα της Πολιτείας", λες και η κοινωνία των πολιτών θα έπρεπε να λειτουργεί με γνώμονα τον εξωραϊσμό της "εικόνας της Πολιτείας"! Και φυσικά συγχέει το φαίνεσθαι (εικόνα της Πολιτείας) με το δέον (εγγύηση τήρησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου, άρθρο 25 Σ.), αυτοακυρώνοντας τον ρόλο της ως Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε κατά πόσον θα έχουν γίνει δεκτές οι εισηγήσεις της Εθνικής Επιτροπής όταν το νομοσχέδιο δοθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Με απόφασή της, η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου επισημαίνει ότι τα μέτρα και οι νέες συνθήκες για την έξοδο από την οικονομική κρίση δεν πρέπει να θίξουν το επίπεδο προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι η Επιτροπή υπογραμμίζει ιδίως την ανάγκη προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων (πρόσβαση στην υγεία, εργασία, εκπαίδευση, στέγαση), τα οποία θεωρεί έτσι - και ορθά - ενιαίο σύνολο με τα υπόλοιπα, ατομικά δικαιώματα.
(Βλ. εδώ την Απόφαση της ΕΕΔΑ και εδώ το Δελτίο Τύπου της ΕΕΔΑ)
Θεμελιώδη δικαιώματα είναι τόσο τα ατομικά (δικαίωμα στη ζωή, προσωπική ελευθερία, δίκαιη δίκη, ιδιωτικότητα, ελεύθερη έκφραση, ιδιοκτησία κλπ), όσο και τα κοινωνικά δικαιώματα (εργασία, εκπαίδευση, υγεία, στέγαση, περιβάλλον), καθώς κι αυτά κατοχυρώνονται συνταγματικά. Η νομική διαφοροποίηση έγκειται στο γεγονός ότι παραδοσιακά τα ατομικά δικαιώματα θεωρούνται "αγώγιμα" δικαστικά , ενώ τα κοινωνικά δικαιώματα όχι, επειδή δεν αφορούν το άτομο αλλά κοινωνικές ομάδες. Αλλά κι αυτό σταδιακά αλλάζει. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, μολονότι τυπικά δεσμεύεται να δικάζει τα κράτη για παραβάσεις ατομικών δικαιωμάτων, τελικά έχει καταλήξει να εντάσσει κοινωνικά δικαιώματα μέσα στο ευρύτερο σύνολο των ατομικών δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, το δικαίωμα σε ένα υγιές περιβάλλον - κλασικό κοινωνικό δικαίωμα - θεωρήθηκε ως συνιστώσα του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής ενός προσφεύγοντα που επλήγη η υγεία του από εκπομπές ρύπων γειτονικού εργοστασίου στη Ρωσία.
Η απόφαση της ΕΕΔΑ έρχεται παράλληλα με την επικείμενη κύρωση του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη από τη Βουλή. Ο εν λόγω Χάρτης θεσπίστηκε το 1996 στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, ως μια διεθνής συνθήκη ανθρώπινων δικαιωμάτων και υπογράφηκε το ίδιο έτος από την Ελλάδα, χωρίς όμως να έχει μέχρι σήμερα κυρωθεί με νόμο από τη Βουλή. Πρόκειται για ένα νομικό κείμενο που εγγυάται έναν μεγάλο κατάλογο κοινωνικών δικαιωμάτων: από το δικαίωμα στην εργασία, μέχρι το δικαίωμα προστασίας από την φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό (Διαβάστε εδώ το πλήρες κείμενο του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη).
Την εφαρμογή του Χάρτη από τα Κράτη παρακολουθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων, ένα διακρατικό όργανο που λειτουργεί στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Επιτροπή δεν εξετάζει ατομικές προσφυγές, αλλά μόνο συλλογικές προσφυγές που υποβάλλονται από μη κυβερνητικές οργανώσεις ή ενώσεις εργαζομένων. Στην ιστοσελίδα της φιλοξενείται ένα εξαιρετικό και απολύτως αναλυτικό αρχείο όλων των προσφυγών, των υπομνημάτων απάντησης των Κρατών και των αποφάσεων της Επιτροπής. (βλ. εδώ την ιστοσελίδα της ΕΕΚΔ).
Πέρα όμως από αυτό τον ελεγκτικό μηχανισμό, η κύρωση του Χάρτη τον καθιστά δεσμευτικό κείμενο και μάλιστα αυξημένης νομοθετικής ισχύος για τα Ελληνικά Δικαστήρια (άρθρο 28 του Συντάγματος), τα οποία, ύστερα από προσφυγή άμεσα θιγόμενου, θα είναι υποχρεωμένα να εξετάζουν την νομοθεσία των νέων μέτρων ως προς τη συμφωνία της με τις διατάξεις του Χάρτη.
Σύμφωνα με τις Παρατηρήσεις της ΕΕΔΑ (βλ. εδώ) το άρθρο 24 του Χάρτη, για το οποίο η Ελλάδα έχει τηρήσει επιφύλαξη, επιβάλλει την αιτιολογημένη απόλυση εργαζομένου. Η ΕΕΔΑ θεωρεί ότι αυτό θα αποτελέσει σημαντική προστατευτική δικλείδα έναντι των νέων μέτρων του Ν.3845/2010.
Η ΕΕΔΑ ζητάει - ορθά - να κυρωθεί και το σχετικό πρωτόκολλο που επιτρέπει την υποβολή συλλογικών προσφυγών από ελληνικές ΜΚΟ. Βεβαίως, η πρόταση συνοδεύεται από μια ακατανόητη κορώνα : "Η ΕΕΔΑ φρονεί ότι κατ’ αυτό τον τρόπο η Πολιτεία θα δώσει μια ορθολογική διέξοδο στη δράση οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται έντονα στην περιοχή της προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων, μετριάζοντας την αποκλειστικά επικοινωνιακή διέξοδο που σήμερα οι οργανώσεις αυτές διαθέτουν για την προώθηση της δράσης τους, η οποία έτσι τίποτε επί της ουσίας βελτιώνει και απλώς αμαυρώνει στην κοινή γνώμη την εικόνα της Πολιτείας ως εγγυητή της τήρησης, ευρύτερα, των δικαιωμάτων του ανθρώπου (άρθρο 25 παρ. 1 Συντ.)." Είναι κρίμα που η ΕΕΔΑ περιφρονεί τόσο απροκάλυπτα τον ελεγκτικό ρόλο που εκπληρώνουν οι ΜΚΟ με την δημόσια καταγγελία των παραβάσεων θεμελιωδών δικαιωμάτων. Είναι σόλοικο για μια Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου να θεωρεί ότι η ενάσκηση της ελευθερίας έκφρασης και συλλογικής δράσης των ΜΚΟ "τίποτε επί της ουσίας βελτιώνει και απλώς αμαυρώνει στην κοινή γνώμη την εικόνα της Πολιτείας", λες και η κοινωνία των πολιτών θα έπρεπε να λειτουργεί με γνώμονα τον εξωραϊσμό της "εικόνας της Πολιτείας"! Και φυσικά συγχέει το φαίνεσθαι (εικόνα της Πολιτείας) με το δέον (εγγύηση τήρησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου, άρθρο 25 Σ.), αυτοακυρώνοντας τον ρόλο της ως Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε κατά πόσον θα έχουν γίνει δεκτές οι εισηγήσεις της Εθνικής Επιτροπής όταν το νομοσχέδιο δοθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΗΜΕΡΑ - ΕΚΘΕΣΗ ΕΚΚΕ
Πηγή: www.ekke.gr
Με ενδιαφέροντα πορίσματα για την παρελθούσα δεκαετία δημοσιεύεται έκθεση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (συγκριτική - Πανευρωπαϊκή). Ολόκληρη η έκθεση των 160 σελίδων βρίσκεται εδώ: http://www.ekke.gr/html/gr/NewsEvents/ESS4_results.pdf
Στο τέλος της παρούσας ανάρτησης (υπό τον υπότιτλο κοινωνική ανοχή - συνοχή) δημοσιεύονται συμπεράσματα για το πόσο "ξένιος" είναι σήμερα ο Έλληνας.
Μεταξύ των ενδιαφέροντων συμπερασμάτων της έκθεσης τα παρακάτω:
• η κοινωνική αποξένωση διευρύνεται και αντ’ αυτού συμπληρώνεται με μια «θέαση» της κοινωνίας παρά συμμετοχή.
• η κοινωνική εμπιστοσύνη, όπως αυτή οικοδομείται με όρους απουσίας εκμετάλλευσης και δικαιότητας/δικαιοσύνης – απουσία αδικίας, συνεχίζει να κυμαίνεται στη χώρα μας κάτω από τον Ευρωπαϊκό Μέσο Όρο (στο εξής ΕΜΟ)
Οι Έλληνες σε μεγαλύτερα ποσοστά από τον ΕΜΟ πιστεύουν πως «οι περισσότεροι άνθρωποι θα προσπαθούσαν να τους εκμεταλλευτούν αν είχαν την ευκαιρία» και σε μικρότερα ποσοστά από τον ΕΜΟ θεωρούν πως «οι άνθρωποι θα προσπαθούσαν να είναι δίκαιοι απέναντί τους». Με το τέλος της δεκαετίας, όλο και λιγότεροι Έλληνες πιστεύουν ότι «οι άνθρωποι νοιάζονται κυρίως για τον εαυτό τους» και η διαφορά από τον αντίστοιχο ΕΜΟ δείχνει να μειώνεται. Η απόκλιση όμως παραμένει ακόμη σημαντική. Ως προς τη δίκαιη αντιμετώπιση από τον συνάνθρωπο ο φόβος της αδικίας ενισχύεται με αποτέλεσμα η απόκλιση από τον ΕΜΟ να μεγαλώνει.
• Η πεποίθηση για την ύπαρξη κοινωνικής αλληλεγγύης στη χώρα μας παραμένει σε χαμηλά ποσοστά. Το ενδιαφέρον είναι ότι στην παράμετρο αυτή διαπιστώνεται σύγκλιση με τον ΕΜΟ διότι όλο και λιγότερο ευρωπαίοι πιστεύουν (απόλυτα) στην ύπαρξη αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας στη σύγχρονη κοινωνία.
• Εμπιστοσύνη στην κοινωνία:
Οι Έλληνες εξακολουθούν να εμφανίζονται επιφυλακτικοί στις σχέσεις τους
με τους συνανθρώπους τους. Σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (εφεξής ΕΜΟ)
των χωρών που συμμετείχαν στα 1ο, 2ο και 4ο «κύματα» (Πίνακας 1), οι Έλληνες
εμφανίζονται με σημαντική απόκλιση περισσότερο επιφυλακτικοί από τους λοιπούς
ευρωπαίους. Και ενώ η απόκλιση τείνει να μειώνεται ιδιαίτερα στις απόλυτες τιμές
της κλίμακας (0 και 1, όπου 0=πρέπει να είμαστε πάντα επιφυλακτικοί, καθώς και
στις τιμές 9 και 10, όπου 10=μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στους περισσότερους
ανθρώπους), η ρωγμή της κοινωνικής δυσπιστίας που είχε διαπιστωθεί ήδη από την
αρχή της δεκαετίας παραμένει ισχυρή. Η σχετική σύγκλιση που φάνηκε να
διαγράφεται στη μέση της δεκαετίας δεν κινήθηκε προς τη θετική πλευρά της
εμπιστοσύνης αλλά παρέμεινε στην αρνητική εκδοχή της επιφυλακτικότητας. Φαίνεται
πως η κοινωνική αποξένωση διευρύνεται και αντ’ αυτού συμπληρώνεται με μια
«θέαση» της κοινωνίας παρά συμμετοχή.
Αν σκιαγραφούσαμε την καθημερινή χρήση των Μέσων επικοινωνίας στην
χώρα μας, θα διαπιστώναμε ότι: Οι μισοί περίπου των ερωτηθέντων πολιτών δεν
έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, τα δύο τρίτα των πολιτών δεν διαβάζουν καθόλου
εφημερίδα, το ένα τρίτο παρακολουθεί τηλεόραση περισσότερο από τρεις ώρες την
ημέρα και περίπου το ένα τέταρτο ακούει καθημερινά ραδιόφωνο περισσότερο από
τρεις ώρες. Επιπλέον, παρά την ιδιαίτερα αυξημένη χρήση της τηλεόρασης δεν
φαίνεται να αφιερώνεται χρόνος σε πολιτικά και ειδησεογραφικά θέματα.
παρακολουθούν καθόλου πολιτικά θέματα στην τηλεόραση. Το ραδιόφωνο δεν
χρησιμοποιείται για πολιτική ενημέρωση από την συντριπτική πλειοψηφία των
ακροατών. Όσον αφορά στην ανάγνωση εφημερίδων όπου έχουμε ήδη επισημάνει
ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό μη ανάγνωσης, παρατηρούμε ότι το ποσοστό που δηλώνει
χρήση του μέσου αυτού είναι το 38,7% των ερωτηθέντων. Από αυτούς, το 22,2% δεν
διαβάζει καθόλου πολιτικά θέματα ή πολιτική ειδησεογραφία, ενώ το 69,3% των
αναγνωστών διαθέτει λιγότερο από μία ώρα (51.6% λιγότερο από μισή ώρα και το
17,7% από μισή έως μία ώρα). Η κυριαρχία της τηλεόρασης αφορά τόσο στην
σταθερή εγχώρια προτίμηση σε σχέση με άλλα μέσα όσο και στην ιδιαίτερα μεγάλη
χρήση της τηλεόρασης σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
• Ενδιαφέρον για την πολιτική:
Η ΕΚΕ επιβεβαιώνει την πλήρη απαξίωση της πολιτικής στη χώρα μας, όπως
άλλωστε έχει διαπιστωθεί σε όλες τις σύγχρονες πολιτικές έρευνες. Η
απόκλιση από τον ΕΜΟ είναι σημαντική στην αρνητική εκδοχή της μεταβλητής.
Τελευταία διαπιστώνεται μεγαλύτερη απόκλιση των ελληνικών δεδομένων από τον
ΕΜΟ και στην απόλυτα θετική εκδοχή της μεταβλητής (μεγάλο ενδιαφέρον).
• Εμπιστοσύνη στους θεσμούς:
Α) Εμπιστοσύνη στο Κοινοβούλιο: Γενικά, τόσο στη χώρα μας (σε μεγαλύτερο
βαθμό) όσο και στην Ευρώπη (σε μικρότερο βαθμό), η εμπιστοσύνη στο Κοινοβούλιο
φθίνει (Πίνακας 5). Στη χώρα μας η απόλυτη απαξίωση σχεδόν διπλασιάστηκε κατά
τη διάρκεια της δεκαετίας και σχεδόν εξαφανίστηκε η απόλυτα θετική ψήφος
εμπιστοσύνης. Οι ευρωπαϊκοί μέσοι όροι επίσης αναδεικνύουν μια κρίση αξιοπιστίας
του θεσμού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Β) Εμπιστοσύνη στους Νόμους: Οι απόλυτες τιμές της μεταβλητής (καμία απολύτως
εμπιστοσύνη – απόλυτη εμπιστοσύνη) υποδεικνύουν ότι διπλασιάζεται σχεδόν η
δυσπιστία ενώ μειώνεται εξαιρετικά σημαντικά (υποπενταπλασιάζεται) η απόλυτη
εμπιστοσύνη στη χώρα μας με το τέλος της δεκαετίας (Πίνακας 6). Οι διακυμάνσεις
του ΕΜΟ επίσης καταδεικνύουν μια αργή αλλά σταθερή δυσπιστία του κοινωνικού
σώματος κατά των νόμων – νομικού συστήματος.
Γ) Εμπιστοσύνη στην Αστυνομία: Ούτε ο θεσμός της Αστυνομίας, ο οποίος
απολάμβανε της εμπιστοσύνης του κοινού στη χώρα μας κατά τη διάρκεια του 1ου
«κύματος» και εμφανίζεται ακόμη και σήμερα ισχυρός στις μέσες όμως τιμές της
μεταβλητής, δεν ξέφυγε του γενικότερου κλίματος δυσπιστίας και απαξίωσης
(Πίνακας 7). Αυτό καταδεικνύεται από τα αυξημένα ποσοστά στις απόλυτες τιμές της
μεταβλητής όπου η θέση «καμία απολύτως εμπιστοσύνη» διπλασιάζει τα ποσοστά της
στο κοινωνικό σώμα ενώ η «απόλυτη εμπιστοσύνη» υποτριπλασιάζεται. Με αυτόν τον
τρόπο η απόκλιση του ελληνικού κοινού από τον ΕΜΟ, ο οποίος χαρακτηρίζεται από
σχετική σταθερότητα, σταδιακά διευρύνεται προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης
κρίσης εμπιστοσύνης στο θεσμό στη χώρα μας.
Δ) Εμπιστοσύνη στους πολιτικούς: Εξαιρετικά αυξημένα - και δραματικά μειούμενα
με την πάροδο των χρόνων της δεκαετίας - εμφανίζονται τα ποσοστά απαξίωσης των
πολιτικών στη χώρα μας ενώ και στον ΕΜΟ η απαξίωση εμφανίζεται διευρυμένη
(Πίνακας 8). Με το τέλος της δεκαετίας, το 40,4% του ελληνικού κοινού «δεν έχει
καμία απολύτως εμπιστοσύνη στους πολιτικούς», (ο αντίστοιχος ΕΜΟ είναι 23,2%)
ενώ «απόλυτη εμπιστοσύνη» συνεχίζει να επιδεικνύει μόλις το 0,6% (με τον
αντίστοιχο ΕΜΟ να φθάνει μειούμενος από την αρχή της δεκαετίας μόλις το 1%).
Και ενώ με την αρχή της δεκαετίας η απόλυτη εμπιστοσύνη του ελληνικού κοινού
προς τους πολιτικούς εμφανιζόταν μεγαλύτερη από τον ΕΜΟ, σήμερα είναι εμφανώς
μεγαλύτερη του ΕΜΟ η δυσπιστία στη χώρα μας.
Ε) Εμπιστοσύνη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Φαίνεται πως ο Έλληνας
μεταμορφώνεται σε ευρωσκεπτικιστή. Η τάση εμπιστοσύνης που εμφανίστηκε στα
μέσα της δεκαετίας φαίνεται πως έχει υποχωρήσει αισθητά σήμερα (Πίνακας 9). Ενώ
στην αρχή της δεκαετίας η θέση της «καμίας εμπιστοσύνης» στο θεσμό από το
ελληνικό κοινό βρισκόταν κάτω από το ποσοστό του ΕΜΟ, σήμερα βρίσκεται
αισθητά παραπάνω και με υπερδιπλάσιο σκεπτικισμό. Αναφορικά με τη θέση της
«απόλυτης εμπιστοσύνης» κι ενώ στον ΕΜΟ διαπιστώνεται επίσης μια κατεδάφιση (!)
των ποσοστών και για ολόκληρη τη δεκαετία, στην Ελλάδα διαπιστώνεται πλήρης
ανατροπή επί τα χείρω.
ΣΤ) Εμπιστοσύνη στα Ηνωμένα Έθνη: Φαίνεται πως η ήδη διαπιστωμένη δυσπιστία
απέναντι σε υπερεθνικούς οργανισμούς έχει ενισχυθεί έτι περαιτέρω (Πίνακας 10).
Το ελληνικό κοινό σε μεγαλύτερα (υπερδιπλάσια) ποσοστά - και διαχρονικά - «δεν
έχει καμία απολύτως εμπιστοσύνη» στον Ο.Η.Ε. συγκριτικά με τον ΕΜΟ, ενώ τα
ποσοστά όσων «έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη» στο θεσμό σταδιακά μειώνονται
(υποδιπλασιάζονται) με μεγαλύτερη ταχύτητα από την αντίστοιχη θέση του ΕΜΟ.
• Αυτοτοποθέτηση στην κλίμακα «Αριστερά – Δεξιά»:
Οι μετατοπίσεις κατά τη διάρκεια της δεκαετίας είναι μικρές. Στη μέση της
δεκαετίας κέρδιζε έδαφος η Δεξιόστροφη αυτοτοποθέτηση, ενώ σήμερα η σχεδόν
Αριστερόστροφη, δεδομένο που επιβεβαιώνεται και από τα εκλογικά
αποτελέσματα των εθνικών εκλογών της δεκαετίας. Ανησυχία προκαλεί το υψηλό
ποσοστό όσων δεν επιθυμούν να αυτοτοποθετηθούν (αμηχανία, αποχή, αδιαφορία,
αδιευκρίνιστη ψήφος) το οποίο παραμένει υψηλότερο των αντίστοιχων ποσοστών του
ΕΜΟ που όμως και αυτός καταγράφεται διογκωμένος ως προς αυτή την κατηγορία
της μεταβλητής.
Κατόπιν τούτων δικαιολογημένο εμφανίζεται το αίτημα για ισοκατανομή
εισοδημάτων με την παρέμβαση της κυβέρνησης - της κάθε κυβέρνησης, όπου ένας στους δύο περίπου Έλληνες - και διαχρονικά – συμφωνεί απόλυτα με
την άποψη ότι «η κυβέρνηση πρέπει να πάρει μέτρα για να μειωθούν οι διαφορές
μεταξύ των εισοδημάτων». Τα ποσοστά που συγκεντρώνονται στη συγκεκριμένη
υποκατηγορία της μεταβλητής - κατά μιας ανεξέλεγκτης από το Κράτος οικονομικής
ασυδοσίας - είναι πολύ υψηλότερα από τον ΕΜΟ.
Τέλος, φαίνεται πως σήμερα περισσότερο από τα προηγούμενα χρόνια με
εξαιρετικά κλονισμένη την εμπιστοσύνη σε ολόκληρη τη θεσμική συγκρότηση της
πολιτείας οι Έλληνες στρέφονται σε μεγαλύτερα ποσοστά και από τον ΕΜΟ στη
σύγχρονη επιστήμη για να επιλυθούν τα προβλήματα του μέλλοντος. Η
αύξηση των ποσοστών που σημειώνονται στη χώρα μας σταδιακά κατά τη διάρκεια
της δεκαετίας για να φθάσουν το 36,9% στην κατηγορία «συμφωνώ απόλυτα» και το
41,7% στην κατηγορία «συμφωνώ» (με αντίστοιχους ΕΜΟ, 21,1% και 36,9%) είναι
ενδεικτική της εμπιστοσύνης με την οποία εξακολουθεί να περιβάλλει τη γνώση το
ελληνικό κοινό, ένα ιδιαίτερα αισιόδοξο εύρημα.
• Δείκτες ατομικής και κοινωνικής ευημερίας - ευρωστίας:
Α) Ικανοποίηση από τη ζωή γενικά: Ενώ γενικά το κοινωνικό σώμα δείχνει
ικανοποιημένο από τη ζωή του, συγκεκριμένοι δείκτες πιστοποιούν ότι μετά από μια
παροδική βελτίωση στη μέση της δεκαετίας το επίπεδο ικανοποίησης χειροτερεύει
και στη χώρα μας όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη (Πίνακας 12). Οι «απόλυτα
δυσαρεστημένοι» στην Ελλάδα είναι ποσοστιαία περισσότεροι από τον ΕΜΟ που κι
αυτός αργά χειροτερεύει, ενώ οι «απόλυτα ευχαριστημένοι» υποχωρούν ως ποσοστό
στη χώρα μας και συγκριτικά είναι υποδιπλάσιοι του ΕΜΟ ο οποίος υποχωρεί επίσης.
Β) Ικανοποίηση από την οικονομία: Διαπιστώνεται μεγάλη απόκλιση των
πεποιθήσεων του ελληνικού κοινού από το ΕΜΟ και για ολόκληρη τη δεκαετία με
εμφανή σημάδια επιδείνωσης πρόσφατα (Πίνακας 13). Το διπλάσιο ποσοστό του
ελληνικού κοινού από τον ΕΜΟ που δήλωναν ότι «είναι απόλυτα δυσαρεστημένοι από
την κατάσταση στην οικονομία στην Ελλάδα» στην αρχή της δεκαετίας, μετά από μια
συγκρατημένη αισιοδοξία στη μέση της δεκαετίας βυθίζονται σε ποσοστό 37,7% στη
δυσαρέσκεια με το τέλος της δεκαετίας, ενώ ο ΕΜΟ παραμένει στο 15,8%. Οι
«απόλυτα ευχαριστημένοι» Έλληνες με την πάροδο του χρόνου συρρικνώνονται στο
0,1% ενώ ο ΕΜΟ συρρικνώνεται επίσης σε ποσοστό 2,6%.
Γ) Ικανοποίηση από τον τρόπο λειτουργίας της δημοκρατίας: Σχετικά
ικανοποιημένοι εμφανίζονται οι Έλληνες με τον τρόπο λειτουργίας του
κοινοβουλευτικού πολιτεύματος και της δημοκρατίας μας μέχρι τα μέσα περίπου της
δεκαετίας (Πίνακας 14). Ο 4ος γύρος όμως της ΕΚΕ καταδεικνύει ότι σήμερα υπάρχει
εμφανής αντιστροφή του κλίματος. Τα σημαντικότερα ποσοστά αθροίζονται προς τον
άξονα δυσαρέσκειας αντίθετα με ότι συνέβαινε προηγούμενα, ενώ απόκλιση
εντοπίζεται και από τον ΕΜΟ στις ακραίες θέσεις της μεταβλητής. Έτσι, οι Έλληνες
εμφανίζονται σε μεγαλύτερα ποσοστά «απόλυτα δυσαρεστημένοι» σήμερα από
παλαιότερα (διπλάσιο ποσοστό) και με σημαντική απόκλιση από τον ΕΜΟ ο οποίος
επίσης επιδεινούται, και σε εξαιρετικά χαμηλότερα ποσοστά από προηγούμενα στη
θέση των «απόλυτα ικανοποιημένων», (η μεταβολή ήταν από 14,4% σε μόλις 3,7%),
με τον ΕΜΟ να παραμένει εδώ σχετικά σταθερός.
Δ) Αίσθηση ατομικής ευτυχίας: Γενικά φαίνεται πως εξακολουθούμε να είμαστε
χαρούμενος λαός και σε γενικές γραμμές «νοιώθουμε καλά». Όμως νοιώθουμε
λιγότερο καλά συγκριτικά με τον ΕΜΟ ενώ μειώνονται αισθητά τα ποσοστά αυτών
που νοιώθουν πολύ ευτυχισμένοι / ευχαριστημένοι, τα οποία σε κάθε περίπτωση είναι
υποδιπλάσια του ΕΜΟ που και αυτός εμφανίζεται μειωμένος (Πίνακας 19). Οι
ενδείξεις για μια αργή αλλά σταθερή επιδείνωση της εικόνας των αρχών της
δεκαετίας είναι σήμερα ηχηρά παρούσες.
Ε) Κοινωνικότητα: Εξακολουθούν να παραμένουν κοινωνικοί οι Έλληνες σε γενικές
γραμμές αν και οι πολλές επαφές κατά τη διάρκεια της εβδομάδας με φίλους,
συγγενείς ή συναδέλφους σε κοινωνικές εκδηλώσεις εμφανίζονται περιορισμένες σε
σχέση με τον ΕΜΟ (Πίνακας 20).
• Κοινωνικές φοβίες - ανασφάλεια
Α) Η Βία στην Κοινωνία: Με τον τρόπο που καταμετράται η άμεση και η έμμεση
θυματοποίηση σε βίαιη εγκληματικότητα από την ΕΚΕ προκύπτει ότι η άμεση και
έμμεση έκθεση του ελληνικού κοινού στη βία εμφανίζεται σχετικά μειωμένη - στη
βάση βιωματικής εμπειρίας (αντικειμενικό κριτήριο) - με το τέλος της δεκαετίας που
διανύουμε. Οι αντίστοιχοι ΕΜΟ εμφανίζονται επίσης σταδιακά να μειώνονται. Οι
διαφοροποιήσεις του ελληνικού κοινού με τον ΕΜΟ είναι μικρές (Πίνακας 21).
Β) Το αίσθημα ανασφάλειας: Αντίθετα με το παραπάνω αντικειμενικό κριτήριο, το
μέγεθος της ανασφάλειας του Έλληνα πολίτη (υποκειμενικό κριτήριο) εμφανίζεται να
μεγαλώνει (Πίνακας 22), αφού τα ποσοστά του κοινού που αισθάνονται «πολύ
ασφαλείς» σταδιακά μειώνονται δραματικά στη χώρα μας (ο αντίστοιχος ΕΜΟ
παραμένει σχετικά σε σταθερά επίπεδα) και αντιστοίχως εμφανίζονται κατά πολύ
μεγαλύτερα τα ποσοστά του κοινού που αισθάνονται «ανασφαλείς και πολύ
ανασφαλείς» (ποσοστό 42,5% του ελληνικού κοινού με σημαντική απόκλιση -
διπλάσιο ποσοστό σχεδόν- από το αντίστοιχο 25,2% του ΕΜΟ). Η τάση αυτή
ερμηνεύεται συνδυαστικά και αναφορικά με την κρίση εμπιστοσύνης στο θεσμό της
αστυνομίας αλλά και την όξυνση των ξενοφοβικών τάσεων (βλ. κατωτέρω).
• Κοινωνική ανοχή – συνοχή
Α) Πολιτική απέναντι σε άτομα διαφορετικής φυλής ή εθνικής ομάδας: Ως πλέον
αποδεκτή πολιτική απέναντι στους «ξένους» για το ελληνικό κοινό και σε ποσοστό
που ξεπερνά το 50% (54,5% για την ακρίβεια) θεωρείται εκείνη που επιτρέπει σε
λίγους να έρχονται και να ζουν εδώ. (Πίνακας 24). Ως δεύτερη πλέον αποδεκτή
πολιτική και σε ποσοστό της τάξης του 28,5% θεωρείται εκείνη που δεν επιτρέπει σε
κανέναν να έρχεται και να ζει εδώ. Οι τάσεις αυτές φαίνεται να παγιώνονται στη
δεκαετία και να αφίστανται σημαντικά των αντίστοιχων ΕΜΟ (33,9% για την πρώτη
περίπτωση και 14,5% για τη δεύτερη).
Β) Πολιτική για αλλοδαπούς από φτωχότερες χώρες της Ευρώπης: Ως πλέον
αποδεκτή πολιτική και σε αυτήν την περίπτωση αναδεικνύεται από το ελληνικό κοινό
και σε ποσοστό 49,6% θεωρείται εκείνη που επιτρέπει σε λίγους να έρχονται και να
ζουν εδώ. (Πίνακας 25). Ως δεύτερη πλέον αποδεκτή πολιτική και σε ποσοστό της
τάξης του 34,2% θεωρείται εκείνη που δεν επιτρέπει σε κανέναν να έρχεται και να ζει
εδώ. Οι τάσεις αυτές φαίνεται να οξύνονται εσχάτως και να παγιώνονται σε υψηλά
ποσοστά απόρριψης στη δεκαετία. Από την άλλη πλευρά αφίστανται σημαντικά των
αντίστοιχων ΕΜΟ των οποίων το αρνητικό πρόσημο δείχνει επίσης αργά αλλά
σταθερά να μεγεθύνεται (34,1% για την πρώτη περίπτωση και 17,3% για τη δεύτερη).
Γ) Στάσεις απέναντι στους ‘ξένους’ – Επίδραση των ‘ξένων’ στην (εθνική)
οικονομία: Σταθερά αλλά με αυξημένη δυσανεξία το ελληνικό κοινό φαίνεται να
πιστεύει πως επιδρούν περισσότερο αρνητικά οι ‘ξένοι’ στην εθνική οικονομία παρά
θετικά (Πίνακας 26). Μια μικρή ένδειξη ανοχής στο μέσον της δεκαετίας δείχνει πώς
σύντομα εξουδετερώθηκε από την ενεργοποίηση ισχυρών αρνητικών
αντανακλαστικών τα οποία επανέκαμψαν σύντομα. Μάλιστα οι ακραία αρνητικές
θέσεις της κλίμακας συγκεντρώνουν υψηλά ποσοστά που αθροίζουν στο 25%
(αρκετά υψηλότερα από τον ΕΜΟ που κυμαίνεται στο 9,4%). Η δε στάση απόλυτης
αποδοχής μειώθηκε από το 4,4% στο μόλις 2% ενώ και ο ΕΜΟ υποχωρεί
ανεπαίσθητα στο 5,3%.
Β)Στάσεις απέναντι στους ‘ξένους’ – Επίδραση των ‘ξένων’ στην (εθνική)
πολιτιστική ζωή: Αντίθετα με τις ευρωπαϊκές καταγραφές που τοποθετούνται σε
υψηλότερα ποσοστά προς την κατεύθυνση της πεποίθησης ότι με τους ‘ξένους’ η
πολιτιστική ζωή εμπλουτίζεται, το ελληνικό κοινό διακατέχεται από μια εμμονή στη
θέση ότι με τους ‘ξένους’ η πολιτιστική ζωή υποβαθμίζεται (Πίνακας 27). Στη
συνέχεια οι απόλυτα αρνητικές ακραίες θέσεις εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά σε
σχέση με τις προηγούμενες καταγραφές (27,4% στο 4ο κύμα έναντι 23,4% του 1ου και
20,5% του 2ου) ενώ κινούνται σε σημαντική απόκλιση από τον αντίστοιχο ΕΜΟ
(7,6%). Οι δε απόλυτα θετικές θέσεις εμφανίζουν στη χώρα μας μείωση από το 3,6%
(το 2002-3) στο 2,3% (2009),υστερώντας έτσι επίσης σημαντικά από τον ΕΜΟ
(10,2% το 2008-9).
Γ) Λοιπές ελευθερίες: Σε αντίθεση με τα παραπάνω, η ελληνική κοινωνία
εμφανίζεται περισσότερο ανεκτική απέναντι στην ελευθερία των ομοφυλοφίλων να
ζουν τη ζωή τους όπως τη θέλουν συγκλίνοντας σχετικά με τον ΕΜΟ (Πίνακας 16)
ενώ παράλληλα φαίνεται πως η θρησκευτικότητα εκκοσμικεύεται - βρίσκεται σε τάση
υποχώρησης (19,9% θεωρούν ότι είναι πολύ θρήσκοι το 2009 έναντι ποσοστού
42,9% το 2002-3 και 5,9% θεωρούν ότι δεν είναι καθόλου θρήσκοι έναντι του 2,2%
στην αρχή της δεκαετίας). Τα ποσοστά αποκλίνουν σε κάθε περίπτωση από τον
αντίστοιχο ΕΜΟ ο οποίος εμφανίζει (2008-9) υψηλότερα ποσοστά στην κατηγορία
«καθόλου θρήσκος» (19,5%) και μικρότερα στην κατηγορία «πολύ θρήσκος» (10,2%).
Με ενδιαφέροντα πορίσματα για την παρελθούσα δεκαετία δημοσιεύεται έκθεση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (συγκριτική - Πανευρωπαϊκή). Ολόκληρη η έκθεση των 160 σελίδων βρίσκεται εδώ: http://www.ekke.gr/html/gr/NewsEvents/ESS4_results.pdf
Στο τέλος της παρούσας ανάρτησης (υπό τον υπότιτλο κοινωνική ανοχή - συνοχή) δημοσιεύονται συμπεράσματα για το πόσο "ξένιος" είναι σήμερα ο Έλληνας.
Μεταξύ των ενδιαφέροντων συμπερασμάτων της έκθεσης τα παρακάτω:
• η κοινωνική αποξένωση διευρύνεται και αντ’ αυτού συμπληρώνεται με μια «θέαση» της κοινωνίας παρά συμμετοχή.
• η κοινωνική εμπιστοσύνη, όπως αυτή οικοδομείται με όρους απουσίας εκμετάλλευσης και δικαιότητας/δικαιοσύνης – απουσία αδικίας, συνεχίζει να κυμαίνεται στη χώρα μας κάτω από τον Ευρωπαϊκό Μέσο Όρο (στο εξής ΕΜΟ)
Οι Έλληνες σε μεγαλύτερα ποσοστά από τον ΕΜΟ πιστεύουν πως «οι περισσότεροι άνθρωποι θα προσπαθούσαν να τους εκμεταλλευτούν αν είχαν την ευκαιρία» και σε μικρότερα ποσοστά από τον ΕΜΟ θεωρούν πως «οι άνθρωποι θα προσπαθούσαν να είναι δίκαιοι απέναντί τους». Με το τέλος της δεκαετίας, όλο και λιγότεροι Έλληνες πιστεύουν ότι «οι άνθρωποι νοιάζονται κυρίως για τον εαυτό τους» και η διαφορά από τον αντίστοιχο ΕΜΟ δείχνει να μειώνεται. Η απόκλιση όμως παραμένει ακόμη σημαντική. Ως προς τη δίκαιη αντιμετώπιση από τον συνάνθρωπο ο φόβος της αδικίας ενισχύεται με αποτέλεσμα η απόκλιση από τον ΕΜΟ να μεγαλώνει.
• Η πεποίθηση για την ύπαρξη κοινωνικής αλληλεγγύης στη χώρα μας παραμένει σε χαμηλά ποσοστά. Το ενδιαφέρον είναι ότι στην παράμετρο αυτή διαπιστώνεται σύγκλιση με τον ΕΜΟ διότι όλο και λιγότερο ευρωπαίοι πιστεύουν (απόλυτα) στην ύπαρξη αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας στη σύγχρονη κοινωνία.
• Εμπιστοσύνη στην κοινωνία:
Οι Έλληνες εξακολουθούν να εμφανίζονται επιφυλακτικοί στις σχέσεις τους
με τους συνανθρώπους τους. Σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (εφεξής ΕΜΟ)
των χωρών που συμμετείχαν στα 1ο, 2ο και 4ο «κύματα» (Πίνακας 1), οι Έλληνες
εμφανίζονται με σημαντική απόκλιση περισσότερο επιφυλακτικοί από τους λοιπούς
ευρωπαίους. Και ενώ η απόκλιση τείνει να μειώνεται ιδιαίτερα στις απόλυτες τιμές
της κλίμακας (0 και 1, όπου 0=πρέπει να είμαστε πάντα επιφυλακτικοί, καθώς και
στις τιμές 9 και 10, όπου 10=μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στους περισσότερους
ανθρώπους), η ρωγμή της κοινωνικής δυσπιστίας που είχε διαπιστωθεί ήδη από την
αρχή της δεκαετίας παραμένει ισχυρή. Η σχετική σύγκλιση που φάνηκε να
διαγράφεται στη μέση της δεκαετίας δεν κινήθηκε προς τη θετική πλευρά της
εμπιστοσύνης αλλά παρέμεινε στην αρνητική εκδοχή της επιφυλακτικότητας. Φαίνεται
πως η κοινωνική αποξένωση διευρύνεται και αντ’ αυτού συμπληρώνεται με μια
«θέαση» της κοινωνίας παρά συμμετοχή.
Αν σκιαγραφούσαμε την καθημερινή χρήση των Μέσων επικοινωνίας στην
χώρα μας, θα διαπιστώναμε ότι: Οι μισοί περίπου των ερωτηθέντων πολιτών δεν
έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, τα δύο τρίτα των πολιτών δεν διαβάζουν καθόλου
εφημερίδα, το ένα τρίτο παρακολουθεί τηλεόραση περισσότερο από τρεις ώρες την
ημέρα και περίπου το ένα τέταρτο ακούει καθημερινά ραδιόφωνο περισσότερο από
τρεις ώρες. Επιπλέον, παρά την ιδιαίτερα αυξημένη χρήση της τηλεόρασης δεν
φαίνεται να αφιερώνεται χρόνος σε πολιτικά και ειδησεογραφικά θέματα.
παρακολουθούν καθόλου πολιτικά θέματα στην τηλεόραση. Το ραδιόφωνο δεν
χρησιμοποιείται για πολιτική ενημέρωση από την συντριπτική πλειοψηφία των
ακροατών. Όσον αφορά στην ανάγνωση εφημερίδων όπου έχουμε ήδη επισημάνει
ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό μη ανάγνωσης, παρατηρούμε ότι το ποσοστό που δηλώνει
χρήση του μέσου αυτού είναι το 38,7% των ερωτηθέντων. Από αυτούς, το 22,2% δεν
διαβάζει καθόλου πολιτικά θέματα ή πολιτική ειδησεογραφία, ενώ το 69,3% των
αναγνωστών διαθέτει λιγότερο από μία ώρα (51.6% λιγότερο από μισή ώρα και το
17,7% από μισή έως μία ώρα). Η κυριαρχία της τηλεόρασης αφορά τόσο στην
σταθερή εγχώρια προτίμηση σε σχέση με άλλα μέσα όσο και στην ιδιαίτερα μεγάλη
χρήση της τηλεόρασης σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
• Ενδιαφέρον για την πολιτική:
Η ΕΚΕ επιβεβαιώνει την πλήρη απαξίωση της πολιτικής στη χώρα μας, όπως
άλλωστε έχει διαπιστωθεί σε όλες τις σύγχρονες πολιτικές έρευνες. Η
απόκλιση από τον ΕΜΟ είναι σημαντική στην αρνητική εκδοχή της μεταβλητής.
Τελευταία διαπιστώνεται μεγαλύτερη απόκλιση των ελληνικών δεδομένων από τον
ΕΜΟ και στην απόλυτα θετική εκδοχή της μεταβλητής (μεγάλο ενδιαφέρον).
• Εμπιστοσύνη στους θεσμούς:
Α) Εμπιστοσύνη στο Κοινοβούλιο: Γενικά, τόσο στη χώρα μας (σε μεγαλύτερο
βαθμό) όσο και στην Ευρώπη (σε μικρότερο βαθμό), η εμπιστοσύνη στο Κοινοβούλιο
φθίνει (Πίνακας 5). Στη χώρα μας η απόλυτη απαξίωση σχεδόν διπλασιάστηκε κατά
τη διάρκεια της δεκαετίας και σχεδόν εξαφανίστηκε η απόλυτα θετική ψήφος
εμπιστοσύνης. Οι ευρωπαϊκοί μέσοι όροι επίσης αναδεικνύουν μια κρίση αξιοπιστίας
του θεσμού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Β) Εμπιστοσύνη στους Νόμους: Οι απόλυτες τιμές της μεταβλητής (καμία απολύτως
εμπιστοσύνη – απόλυτη εμπιστοσύνη) υποδεικνύουν ότι διπλασιάζεται σχεδόν η
δυσπιστία ενώ μειώνεται εξαιρετικά σημαντικά (υποπενταπλασιάζεται) η απόλυτη
εμπιστοσύνη στη χώρα μας με το τέλος της δεκαετίας (Πίνακας 6). Οι διακυμάνσεις
του ΕΜΟ επίσης καταδεικνύουν μια αργή αλλά σταθερή δυσπιστία του κοινωνικού
σώματος κατά των νόμων – νομικού συστήματος.
Γ) Εμπιστοσύνη στην Αστυνομία: Ούτε ο θεσμός της Αστυνομίας, ο οποίος
απολάμβανε της εμπιστοσύνης του κοινού στη χώρα μας κατά τη διάρκεια του 1ου
«κύματος» και εμφανίζεται ακόμη και σήμερα ισχυρός στις μέσες όμως τιμές της
μεταβλητής, δεν ξέφυγε του γενικότερου κλίματος δυσπιστίας και απαξίωσης
(Πίνακας 7). Αυτό καταδεικνύεται από τα αυξημένα ποσοστά στις απόλυτες τιμές της
μεταβλητής όπου η θέση «καμία απολύτως εμπιστοσύνη» διπλασιάζει τα ποσοστά της
στο κοινωνικό σώμα ενώ η «απόλυτη εμπιστοσύνη» υποτριπλασιάζεται. Με αυτόν τον
τρόπο η απόκλιση του ελληνικού κοινού από τον ΕΜΟ, ο οποίος χαρακτηρίζεται από
σχετική σταθερότητα, σταδιακά διευρύνεται προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης
κρίσης εμπιστοσύνης στο θεσμό στη χώρα μας.
Δ) Εμπιστοσύνη στους πολιτικούς: Εξαιρετικά αυξημένα - και δραματικά μειούμενα
με την πάροδο των χρόνων της δεκαετίας - εμφανίζονται τα ποσοστά απαξίωσης των
πολιτικών στη χώρα μας ενώ και στον ΕΜΟ η απαξίωση εμφανίζεται διευρυμένη
(Πίνακας 8). Με το τέλος της δεκαετίας, το 40,4% του ελληνικού κοινού «δεν έχει
καμία απολύτως εμπιστοσύνη στους πολιτικούς», (ο αντίστοιχος ΕΜΟ είναι 23,2%)
ενώ «απόλυτη εμπιστοσύνη» συνεχίζει να επιδεικνύει μόλις το 0,6% (με τον
αντίστοιχο ΕΜΟ να φθάνει μειούμενος από την αρχή της δεκαετίας μόλις το 1%).
Και ενώ με την αρχή της δεκαετίας η απόλυτη εμπιστοσύνη του ελληνικού κοινού
προς τους πολιτικούς εμφανιζόταν μεγαλύτερη από τον ΕΜΟ, σήμερα είναι εμφανώς
μεγαλύτερη του ΕΜΟ η δυσπιστία στη χώρα μας.
Ε) Εμπιστοσύνη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Φαίνεται πως ο Έλληνας
μεταμορφώνεται σε ευρωσκεπτικιστή. Η τάση εμπιστοσύνης που εμφανίστηκε στα
μέσα της δεκαετίας φαίνεται πως έχει υποχωρήσει αισθητά σήμερα (Πίνακας 9). Ενώ
στην αρχή της δεκαετίας η θέση της «καμίας εμπιστοσύνης» στο θεσμό από το
ελληνικό κοινό βρισκόταν κάτω από το ποσοστό του ΕΜΟ, σήμερα βρίσκεται
αισθητά παραπάνω και με υπερδιπλάσιο σκεπτικισμό. Αναφορικά με τη θέση της
«απόλυτης εμπιστοσύνης» κι ενώ στον ΕΜΟ διαπιστώνεται επίσης μια κατεδάφιση (!)
των ποσοστών και για ολόκληρη τη δεκαετία, στην Ελλάδα διαπιστώνεται πλήρης
ανατροπή επί τα χείρω.
ΣΤ) Εμπιστοσύνη στα Ηνωμένα Έθνη: Φαίνεται πως η ήδη διαπιστωμένη δυσπιστία
απέναντι σε υπερεθνικούς οργανισμούς έχει ενισχυθεί έτι περαιτέρω (Πίνακας 10).
Το ελληνικό κοινό σε μεγαλύτερα (υπερδιπλάσια) ποσοστά - και διαχρονικά - «δεν
έχει καμία απολύτως εμπιστοσύνη» στον Ο.Η.Ε. συγκριτικά με τον ΕΜΟ, ενώ τα
ποσοστά όσων «έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη» στο θεσμό σταδιακά μειώνονται
(υποδιπλασιάζονται) με μεγαλύτερη ταχύτητα από την αντίστοιχη θέση του ΕΜΟ.
• Αυτοτοποθέτηση στην κλίμακα «Αριστερά – Δεξιά»:
Οι μετατοπίσεις κατά τη διάρκεια της δεκαετίας είναι μικρές. Στη μέση της
δεκαετίας κέρδιζε έδαφος η Δεξιόστροφη αυτοτοποθέτηση, ενώ σήμερα η σχεδόν
Αριστερόστροφη, δεδομένο που επιβεβαιώνεται και από τα εκλογικά
αποτελέσματα των εθνικών εκλογών της δεκαετίας. Ανησυχία προκαλεί το υψηλό
ποσοστό όσων δεν επιθυμούν να αυτοτοποθετηθούν (αμηχανία, αποχή, αδιαφορία,
αδιευκρίνιστη ψήφος) το οποίο παραμένει υψηλότερο των αντίστοιχων ποσοστών του
ΕΜΟ που όμως και αυτός καταγράφεται διογκωμένος ως προς αυτή την κατηγορία
της μεταβλητής.
Κατόπιν τούτων δικαιολογημένο εμφανίζεται το αίτημα για ισοκατανομή
εισοδημάτων με την παρέμβαση της κυβέρνησης - της κάθε κυβέρνησης, όπου ένας στους δύο περίπου Έλληνες - και διαχρονικά – συμφωνεί απόλυτα με
την άποψη ότι «η κυβέρνηση πρέπει να πάρει μέτρα για να μειωθούν οι διαφορές
μεταξύ των εισοδημάτων». Τα ποσοστά που συγκεντρώνονται στη συγκεκριμένη
υποκατηγορία της μεταβλητής - κατά μιας ανεξέλεγκτης από το Κράτος οικονομικής
ασυδοσίας - είναι πολύ υψηλότερα από τον ΕΜΟ.
Τέλος, φαίνεται πως σήμερα περισσότερο από τα προηγούμενα χρόνια με
εξαιρετικά κλονισμένη την εμπιστοσύνη σε ολόκληρη τη θεσμική συγκρότηση της
πολιτείας οι Έλληνες στρέφονται σε μεγαλύτερα ποσοστά και από τον ΕΜΟ στη
σύγχρονη επιστήμη για να επιλυθούν τα προβλήματα του μέλλοντος. Η
αύξηση των ποσοστών που σημειώνονται στη χώρα μας σταδιακά κατά τη διάρκεια
της δεκαετίας για να φθάσουν το 36,9% στην κατηγορία «συμφωνώ απόλυτα» και το
41,7% στην κατηγορία «συμφωνώ» (με αντίστοιχους ΕΜΟ, 21,1% και 36,9%) είναι
ενδεικτική της εμπιστοσύνης με την οποία εξακολουθεί να περιβάλλει τη γνώση το
ελληνικό κοινό, ένα ιδιαίτερα αισιόδοξο εύρημα.
• Δείκτες ατομικής και κοινωνικής ευημερίας - ευρωστίας:
Α) Ικανοποίηση από τη ζωή γενικά: Ενώ γενικά το κοινωνικό σώμα δείχνει
ικανοποιημένο από τη ζωή του, συγκεκριμένοι δείκτες πιστοποιούν ότι μετά από μια
παροδική βελτίωση στη μέση της δεκαετίας το επίπεδο ικανοποίησης χειροτερεύει
και στη χώρα μας όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη (Πίνακας 12). Οι «απόλυτα
δυσαρεστημένοι» στην Ελλάδα είναι ποσοστιαία περισσότεροι από τον ΕΜΟ που κι
αυτός αργά χειροτερεύει, ενώ οι «απόλυτα ευχαριστημένοι» υποχωρούν ως ποσοστό
στη χώρα μας και συγκριτικά είναι υποδιπλάσιοι του ΕΜΟ ο οποίος υποχωρεί επίσης.
Β) Ικανοποίηση από την οικονομία: Διαπιστώνεται μεγάλη απόκλιση των
πεποιθήσεων του ελληνικού κοινού από το ΕΜΟ και για ολόκληρη τη δεκαετία με
εμφανή σημάδια επιδείνωσης πρόσφατα (Πίνακας 13). Το διπλάσιο ποσοστό του
ελληνικού κοινού από τον ΕΜΟ που δήλωναν ότι «είναι απόλυτα δυσαρεστημένοι από
την κατάσταση στην οικονομία στην Ελλάδα» στην αρχή της δεκαετίας, μετά από μια
συγκρατημένη αισιοδοξία στη μέση της δεκαετίας βυθίζονται σε ποσοστό 37,7% στη
δυσαρέσκεια με το τέλος της δεκαετίας, ενώ ο ΕΜΟ παραμένει στο 15,8%. Οι
«απόλυτα ευχαριστημένοι» Έλληνες με την πάροδο του χρόνου συρρικνώνονται στο
0,1% ενώ ο ΕΜΟ συρρικνώνεται επίσης σε ποσοστό 2,6%.
Γ) Ικανοποίηση από τον τρόπο λειτουργίας της δημοκρατίας: Σχετικά
ικανοποιημένοι εμφανίζονται οι Έλληνες με τον τρόπο λειτουργίας του
κοινοβουλευτικού πολιτεύματος και της δημοκρατίας μας μέχρι τα μέσα περίπου της
δεκαετίας (Πίνακας 14). Ο 4ος γύρος όμως της ΕΚΕ καταδεικνύει ότι σήμερα υπάρχει
εμφανής αντιστροφή του κλίματος. Τα σημαντικότερα ποσοστά αθροίζονται προς τον
άξονα δυσαρέσκειας αντίθετα με ότι συνέβαινε προηγούμενα, ενώ απόκλιση
εντοπίζεται και από τον ΕΜΟ στις ακραίες θέσεις της μεταβλητής. Έτσι, οι Έλληνες
εμφανίζονται σε μεγαλύτερα ποσοστά «απόλυτα δυσαρεστημένοι» σήμερα από
παλαιότερα (διπλάσιο ποσοστό) και με σημαντική απόκλιση από τον ΕΜΟ ο οποίος
επίσης επιδεινούται, και σε εξαιρετικά χαμηλότερα ποσοστά από προηγούμενα στη
θέση των «απόλυτα ικανοποιημένων», (η μεταβολή ήταν από 14,4% σε μόλις 3,7%),
με τον ΕΜΟ να παραμένει εδώ σχετικά σταθερός.
Δ) Αίσθηση ατομικής ευτυχίας: Γενικά φαίνεται πως εξακολουθούμε να είμαστε
χαρούμενος λαός και σε γενικές γραμμές «νοιώθουμε καλά». Όμως νοιώθουμε
λιγότερο καλά συγκριτικά με τον ΕΜΟ ενώ μειώνονται αισθητά τα ποσοστά αυτών
που νοιώθουν πολύ ευτυχισμένοι / ευχαριστημένοι, τα οποία σε κάθε περίπτωση είναι
υποδιπλάσια του ΕΜΟ που και αυτός εμφανίζεται μειωμένος (Πίνακας 19). Οι
ενδείξεις για μια αργή αλλά σταθερή επιδείνωση της εικόνας των αρχών της
δεκαετίας είναι σήμερα ηχηρά παρούσες.
Ε) Κοινωνικότητα: Εξακολουθούν να παραμένουν κοινωνικοί οι Έλληνες σε γενικές
γραμμές αν και οι πολλές επαφές κατά τη διάρκεια της εβδομάδας με φίλους,
συγγενείς ή συναδέλφους σε κοινωνικές εκδηλώσεις εμφανίζονται περιορισμένες σε
σχέση με τον ΕΜΟ (Πίνακας 20).
• Κοινωνικές φοβίες - ανασφάλεια
Α) Η Βία στην Κοινωνία: Με τον τρόπο που καταμετράται η άμεση και η έμμεση
θυματοποίηση σε βίαιη εγκληματικότητα από την ΕΚΕ προκύπτει ότι η άμεση και
έμμεση έκθεση του ελληνικού κοινού στη βία εμφανίζεται σχετικά μειωμένη - στη
βάση βιωματικής εμπειρίας (αντικειμενικό κριτήριο) - με το τέλος της δεκαετίας που
διανύουμε. Οι αντίστοιχοι ΕΜΟ εμφανίζονται επίσης σταδιακά να μειώνονται. Οι
διαφοροποιήσεις του ελληνικού κοινού με τον ΕΜΟ είναι μικρές (Πίνακας 21).
Β) Το αίσθημα ανασφάλειας: Αντίθετα με το παραπάνω αντικειμενικό κριτήριο, το
μέγεθος της ανασφάλειας του Έλληνα πολίτη (υποκειμενικό κριτήριο) εμφανίζεται να
μεγαλώνει (Πίνακας 22), αφού τα ποσοστά του κοινού που αισθάνονται «πολύ
ασφαλείς» σταδιακά μειώνονται δραματικά στη χώρα μας (ο αντίστοιχος ΕΜΟ
παραμένει σχετικά σε σταθερά επίπεδα) και αντιστοίχως εμφανίζονται κατά πολύ
μεγαλύτερα τα ποσοστά του κοινού που αισθάνονται «ανασφαλείς και πολύ
ανασφαλείς» (ποσοστό 42,5% του ελληνικού κοινού με σημαντική απόκλιση -
διπλάσιο ποσοστό σχεδόν- από το αντίστοιχο 25,2% του ΕΜΟ). Η τάση αυτή
ερμηνεύεται συνδυαστικά και αναφορικά με την κρίση εμπιστοσύνης στο θεσμό της
αστυνομίας αλλά και την όξυνση των ξενοφοβικών τάσεων (βλ. κατωτέρω).
• Κοινωνική ανοχή – συνοχή
Α) Πολιτική απέναντι σε άτομα διαφορετικής φυλής ή εθνικής ομάδας: Ως πλέον
αποδεκτή πολιτική απέναντι στους «ξένους» για το ελληνικό κοινό και σε ποσοστό
που ξεπερνά το 50% (54,5% για την ακρίβεια) θεωρείται εκείνη που επιτρέπει σε
λίγους να έρχονται και να ζουν εδώ. (Πίνακας 24). Ως δεύτερη πλέον αποδεκτή
πολιτική και σε ποσοστό της τάξης του 28,5% θεωρείται εκείνη που δεν επιτρέπει σε
κανέναν να έρχεται και να ζει εδώ. Οι τάσεις αυτές φαίνεται να παγιώνονται στη
δεκαετία και να αφίστανται σημαντικά των αντίστοιχων ΕΜΟ (33,9% για την πρώτη
περίπτωση και 14,5% για τη δεύτερη).
Β) Πολιτική για αλλοδαπούς από φτωχότερες χώρες της Ευρώπης: Ως πλέον
αποδεκτή πολιτική και σε αυτήν την περίπτωση αναδεικνύεται από το ελληνικό κοινό
και σε ποσοστό 49,6% θεωρείται εκείνη που επιτρέπει σε λίγους να έρχονται και να
ζουν εδώ. (Πίνακας 25). Ως δεύτερη πλέον αποδεκτή πολιτική και σε ποσοστό της
τάξης του 34,2% θεωρείται εκείνη που δεν επιτρέπει σε κανέναν να έρχεται και να ζει
εδώ. Οι τάσεις αυτές φαίνεται να οξύνονται εσχάτως και να παγιώνονται σε υψηλά
ποσοστά απόρριψης στη δεκαετία. Από την άλλη πλευρά αφίστανται σημαντικά των
αντίστοιχων ΕΜΟ των οποίων το αρνητικό πρόσημο δείχνει επίσης αργά αλλά
σταθερά να μεγεθύνεται (34,1% για την πρώτη περίπτωση και 17,3% για τη δεύτερη).
Γ) Στάσεις απέναντι στους ‘ξένους’ – Επίδραση των ‘ξένων’ στην (εθνική)
οικονομία: Σταθερά αλλά με αυξημένη δυσανεξία το ελληνικό κοινό φαίνεται να
πιστεύει πως επιδρούν περισσότερο αρνητικά οι ‘ξένοι’ στην εθνική οικονομία παρά
θετικά (Πίνακας 26). Μια μικρή ένδειξη ανοχής στο μέσον της δεκαετίας δείχνει πώς
σύντομα εξουδετερώθηκε από την ενεργοποίηση ισχυρών αρνητικών
αντανακλαστικών τα οποία επανέκαμψαν σύντομα. Μάλιστα οι ακραία αρνητικές
θέσεις της κλίμακας συγκεντρώνουν υψηλά ποσοστά που αθροίζουν στο 25%
(αρκετά υψηλότερα από τον ΕΜΟ που κυμαίνεται στο 9,4%). Η δε στάση απόλυτης
αποδοχής μειώθηκε από το 4,4% στο μόλις 2% ενώ και ο ΕΜΟ υποχωρεί
ανεπαίσθητα στο 5,3%.
Β)Στάσεις απέναντι στους ‘ξένους’ – Επίδραση των ‘ξένων’ στην (εθνική)
πολιτιστική ζωή: Αντίθετα με τις ευρωπαϊκές καταγραφές που τοποθετούνται σε
υψηλότερα ποσοστά προς την κατεύθυνση της πεποίθησης ότι με τους ‘ξένους’ η
πολιτιστική ζωή εμπλουτίζεται, το ελληνικό κοινό διακατέχεται από μια εμμονή στη
θέση ότι με τους ‘ξένους’ η πολιτιστική ζωή υποβαθμίζεται (Πίνακας 27). Στη
συνέχεια οι απόλυτα αρνητικές ακραίες θέσεις εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά σε
σχέση με τις προηγούμενες καταγραφές (27,4% στο 4ο κύμα έναντι 23,4% του 1ου και
20,5% του 2ου) ενώ κινούνται σε σημαντική απόκλιση από τον αντίστοιχο ΕΜΟ
(7,6%). Οι δε απόλυτα θετικές θέσεις εμφανίζουν στη χώρα μας μείωση από το 3,6%
(το 2002-3) στο 2,3% (2009),υστερώντας έτσι επίσης σημαντικά από τον ΕΜΟ
(10,2% το 2008-9).
Γ) Λοιπές ελευθερίες: Σε αντίθεση με τα παραπάνω, η ελληνική κοινωνία
εμφανίζεται περισσότερο ανεκτική απέναντι στην ελευθερία των ομοφυλοφίλων να
ζουν τη ζωή τους όπως τη θέλουν συγκλίνοντας σχετικά με τον ΕΜΟ (Πίνακας 16)
ενώ παράλληλα φαίνεται πως η θρησκευτικότητα εκκοσμικεύεται - βρίσκεται σε τάση
υποχώρησης (19,9% θεωρούν ότι είναι πολύ θρήσκοι το 2009 έναντι ποσοστού
42,9% το 2002-3 και 5,9% θεωρούν ότι δεν είναι καθόλου θρήσκοι έναντι του 2,2%
στην αρχή της δεκαετίας). Τα ποσοστά αποκλίνουν σε κάθε περίπτωση από τον
αντίστοιχο ΕΜΟ ο οποίος εμφανίζει (2008-9) υψηλότερα ποσοστά στην κατηγορία
«καθόλου θρήσκος» (19,5%) και μικρότερα στην κατηγορία «πολύ θρήσκος» (10,2%).
Τι λένε τα Ηνωμένα Έθνη για το "χρέος" των κρατών
Την άμεση σχέση του εξωτερικού χρέους των κρατών με το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων "έμμεσα" αναγνωρίζει (και μόνο με τον αριθμό τους) η πληθώρα κάθε χρόνο εκθέσεων των Ηνωμένων Εθνών επί του θέματος, οι οποίες είναι διαθέσιμες στον παρακάτω σύνδεσμο:
http://www.un.org/esa/ffd/documents/ga_debt.htm
http://www.un.org/esa/ffd/documents/ga_debt.htm
Παρασκευή 18 Ιουνίου 2010
ΜΝΗΜΟΝΙΟ vs ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Η Εθνική Επιτροπή για τα ΔΙκαιώματα του Ανθρώπου, θεσμικό όργανο της πολιτείας, σε απόφασή της (από 10/6/2010) διατυπώνει την αντίθεση του μνημονίου στα ανθρώπινα δικαιώματα και ενδυναμώνει κατ' αυτόν τον τρόπο όσους θιγόμενους αποφασίσουν να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη κατά των ρυθμίσεων που τους πλήττουν. Συνοπτικά: η στρατηγική εξόδου από την οικονομική κρίση δεν μπορεί να μη σεβαστεί τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου.
Ακολουθεί η σχετική απόφαση, αναδημοσιευμένη από τον ιστοχώρο της ΕΕΔΑ http://www.nchr.gr/
"ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Νεοφύτου Βάμβα 6 (3ος όροφος), 10674 Αθήνα, τηλ: 210 7233221-2; 210 7233216; φαξ: 210 7233217;
e-mail: info@nchr.gr, website: www.nchr.gr
Απόφαση της ΕΕΔΑ για την ανάγκη διαρκούς σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την άσκηση της στρατηγικής εξόδου της οικονομίας και της κοινωνίας από την κρίση του εξωτερικού χρέους
Η ΕΕΔΑ στο πλαίσιο του θεσμικού της ρόλου ως συμβουλευτικού οργάνου της Πολιτείας σε θέματα προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Ι. Λαμβάνοντας υπ’όψιν:
Α. Αφενός:
1) τις ραγδαίες και βαρυσήμαντες εξελίξεις στην εθνική οικονομία, οι οποίες αποδεικνύεται ότι είναι κρίκος μιας αλυσίδας κλονισμού όλων πλέον των εθνικών οικονομιών, καθώς και την ενεργοποίηση, την εφαρμογή και τις δεσμεύσεις του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη μέλη της Ζώνης του Ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
2) την ευρεία εξουσιοδότηση που παρέχεται από το Ν. 3845/2010 για την περαιτέρω ρύθμιση, κυρίως μέσω προεδρικών διαταγμάτων, σημαντικών ζητημάτων, που άπτονται θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων
3) ότι το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της κρίσης δανεισμού δεν είναι αποκλειστικά οικονομικό, αλλά έχει σοβαρές πολιτικές, νομικές, κοινωνικές και ηθικές διαστάσεις
4) ότι η τρέχουσα οικονομική κρίση έχει ήδη και θα συνεχίσει να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό, οδηγώντας σε επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και απειλώντας ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού με πλήρη κοινωνικό αποκλεισμό.
Β. Αφετέρου τη δέσμευση της Πολιτείας από:
1) το συνταγματικό πλαίσιο για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου,
2) τη διεθνή και κοινοτική κατοχύρωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και τις θεμελιώδεις αρχές που δεσμεύουν την Ελλάδα, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΗΕ,
3) τη νομολογιακή ασπίδα που έχει διαμορφωθεί σε εθνικό, αλλά και σε οικουμενικό επίπεδο, όπως και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπέρ της πλήρους και ισότιμης απόλαυσης όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επιβάλλουν:
i) τον απαρέγκλιτο σεβασμό της αρχής της αναλογικότητας κατά τη λήψη μέτρων που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, ακόμα και όταν οι συνθήκες εν καιρώ ειρήνης είναι ιδιαιτέρως δυσχερείς ή/και έκτακτες, ώστε τα μέτρα, να μην είναι μονομερή, άνισα και δυσανάλογα επαχθή σε βάρος μερίδας του πληθυσμού και ειδικότερα των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, με σοβαρό και μόνιμο αντίκτυπο στην απόλαυση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων (άρθρο 25 § 1 Συντάγματος),
ii) το σεβασμό της αρχής της αναγκαιότητας και της προσφορότητας του μέτρου σε μία δημοκρατική κοινωνία που σέβεται και θωρακίζει την ανθρώπινη αξία και αξιοπρέπεια και δεν παρεκκλίνει από την αρχή της ισότητας, ούτε από την αρχή συμβολής κάθε πολίτη στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του (άρθρο 4 §§ 1 και 5 Συντάγματος),
iii) τη προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης κατά την άσκηση της οικονομικής πολιτικής με όρους διαφάνειας και μέσω του διαρκούς σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την έγκαιρη παρέμβαση της Πολιτείας για τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης και της κοινωνικής συνοχής (άρθρο 25 § 4 Συντάγματος).
iv) το σεβασμό της αρχής της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη Δημόσια Διοίκηση, που αποτελεί συνισταμένη των αρχών του κοινωνικού κράτους δικαίου, της αναλογικότητας και της συντεταγμένης διακυβέρνησης (άρθρα 1 και 25 § 1 Συντάγματος),
v) την υποχρέωση του κράτους τόσο με δικές του προσπάθειες όσο και με τη διεθνή βοήθεια και συνεργασία, να εξασφαλίζει προοδευτικά, με όλα τα διαθέσιμα μέσα, την πλήρη άσκηση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων (άρθρο 2 § 1 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα – Ν. 1532/1985),
vi) την υλοποίηση, μέσω της διεθνούς συνεργασίας, των αμοιβαία αλληλοεξαρτώμενων στόχων για ειρήνη, ασφάλεια, ανάπτυξη και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
ΙΙ. Υπενθυμίζοντας τις θέσεις που έχει ήδη διατυπώσει για:
1) την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων θωράκισης των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης με τη δημιουργία συνθηκών οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, συλλογικής αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και κοινωνικής εμπιστοσύνης με όρους οικονομικής ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης,
2) το καθολικό αίτημα της κοινωνίας των πολιτών στη σύγχρονη κοινωνικοοικονομική συγκυρία για σεβασμό με όρους ισότητας των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως της ανθρώπινης αξίας και αξιοπρέπειας (άρθρο 2 § 1 Συντάγματος), του δικαιώματος ισότιμης πρόσβασης στην υγεία (άρθρο 21 § 3 Συντάγματος) και την παιδεία (άρθρο 16 § 2 Συντάγματος), του δικαιώματος σε πλήρη και σταθερή εργασία με κοινωνική ασφάλιση αναδιανεμητικού χαρακτήρα (άρθρο 22 Συντάγματος), της συνδικαλιστικής ελευθερίας (άρθρο 23 Συντάγματος).
ΙΙΙ. Διατυπώνει προς την Πολιτεία :
1) την έντονη ανησυχία της, η οποία έχει ήδη διατυπωθεί σε προγενέστερες αποφάσεις της, ότι οι εξελίξεις στο εθνικό οικονομικό περιβάλλον, όπως επιτείνονται από τις διεθνείς οικονομικές πιέσεις και την απροθυμία των διεθνών πιστωτών να βρεθούν σταθερές και μακροχρόνιες λύσεις στην κρίση χρέους, οδηγούν πλέον σε υπαρκτή διατάραξη των κοινωνικών ισορροπιών σε βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με πολλαπλές, αλυσιδωτές και παράλληλες επιπτώσεις στην εγγύηση απόλαυσης των κοινωνικών δικαιωμάτων μέσω της διακινδύνευσης των ατομικών δικαιωμάτων και το αντίστροφο•
2) τη σταθερότητα της θέσης της ότι η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων δεν πρέπει να τυγχάνει περιθωριακής ή ανύπαρκτης προσοχής στις διαδικασίες που αφορούν την στρατηγική εξόδου από την κρίση δανεισμού, πολύ περισσότερο αφού είναι θεμιτή και νομιμοποιημένη η πραγματική επίδραση και ωφέλεια των μέτρων υπέρ του κοινωνικού συνόλου και η εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος με όρους οικονομικής βιωσιμότητας, κοινωνικής αποτελεσματικότητας και αειφορίας, που θα εγγυώνται την ανάκαμψη και την ανάπτυξη υπό όρους ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης•
3) την πεποίθησή της ότι οι διεθνείς υποχρεώσεις που βαρύνουν τη χώρα στο πεδίο της προστασίας των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων οφείλουν, ειδικά μέσα στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία, να τηρούνται στο ακέραιο, σύμφωνα και με την επιταγή του Συντάγματος περί της υπεροχής των κυρούμενων με νόμο διεθνών Συνθηκών έναντι κάθε αντίθετου προς αυτές εθνικού νόμου (άρθρο 28 § 1 Συντάγματος). Η τήρηση των υποχρεώσεων αυτών από την Πολιτεία επιβάλλεται, επίσης, και για λόγους συμμετρίας προς τις υποχρεώσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών με τους οποίους η χώρα μας συνεργάζεται για την έξοδό της από την κρίση του εξωτερικού χρέους, να σέβονται, και αυτοί, τα διεθνώς κατοχυρωμένα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα (Έκθεση του Ανεξάρτητου Εμπειρογνώμονα των Ηνωμένων Εθνών για τις επιπτώσεις του εξωτερικού χρέους και των διεθνών οικονομικών υποχρεώσεων των κρατών στο σύνολο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, 12 Αυγούστου 2009, § 30).
4) Για την ΕΕΔΑ, ο σεβασμός από την Πολιτεία των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την άσκηση των εξουσιών των οργάνων της στο πεδίο της εξόδου από την κρίση του εξωτερικού χρέους, είναι επιτακτικά επιβεβλημένος από :
i) το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, όπως ερμηνεύεται από την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών που εποπτεύει την εφαρμογή του, σύμφωνα με την οποία σε περιόδους δραματικής μείωσης των οικονομικών πόρων λόγω οικονομικής ύφεσης κάθε κράτος πρέπει να προσπαθεί με όλες τις δυνάμεις του να διασφαλίζει την ευρύτερη δυνατή απόλαυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και να προστατεύει τα ευάλωτα μέλη της κοινωνίας με στοχευμένα προγράμματα σχετικά χαμηλού κόστους (Γενικό Σχόλιο υπ’ αριθμό 3 της Επιτροπής, §§ 11-12) •
ii) τις Συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αρ. 87 (Ν. 4204/1961) και αρ. 98 (Ν. 4205/1961) και τη νομολογία της Επιτροπής Συνδικαλιστικής Ελευθερίας, σύμφωνα με την οποία στις περιπτώσεις που μία κυβέρνηση θεωρεί, στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικής οικονομικής σταθεροποίησης, ότι οι μισθοί δεν μπορούν να καθορίζονται ελεύθερα μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, θα πρέπει ο περιορισμός να επιβάλλεται ως εξαιρετικό μέτρο, στο βαθμό του απολύτως αναγκαίου και για εύλογο χρονικό διάστημα, καθώς και να συνοδεύεται από κατάλληλες εγγυήσεις προστασίας του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων (Συλλογή αποφάσεων της Επιτροπής, 2006, § 1024).
iii) την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1950 (ΝΔ 53/1974) και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, από την οποία μεταξύ άλλων προκύπτει ότι μια δραστική μείωση κοινωνικής παροχής, συνδεδεμένη με την τροποποίηση των κανόνων βάσει των οποίων η παροχή είχε υπολογιστεί, ενδέχεται να στοιχειοθετεί παράβαση των διατάξεων της Σύμβασης (αποφάσεις του Δικαστηρίου στις υποθέσεις Kjartan Asmundsson κατά Ισλανδίας της 12.10.2004, Goudswaard-Van der Lans κατά Κάτω-Χωρών της 22.9.2005 και Buchheit & Meiberg κατά Γερμανίας της 2.2.2006) •
iv) τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του 1961 (Ν. 1426/1984) και τη νομολογία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων, από την οποία μεταξύ άλλων προκύπτει ότι όταν ένα κράτος οφείλει να σταθμίσει αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα προκειμένου να διαθέσει κατά προτεραιότητα δημόσιους πόρους, τα μέτρα που πράγματι λαμβάνει θα πρέπει, σε αναφορά με τις επικρατούσες κοινωνικές συνθήκες, να πληρούν απαραιτήτως τρία κριτήρια : να ισχύουν για εύλογο χρονικό διάστημα, να συμβάλλουν με μετρήσιμο τρόπο στην πρόοδο και να χρησιμοποιούν αριστοποιημένα τους δημόσιους πόρους που διατίθενται (αποφάσεις της Επιτροπής στις προσφυγές 13/2002 της 4.11.2003, § 53 και 31/2005 της 18.10.2006, § 35).
Αθήνα, 10 Ιουνίου 2010"
Ακολούθως της παραπάνω απόφασης, δημοσιεύτηκε άρθρο στην Ελευθεροτυπία της 18ης/6/10 που έχει ως εξής:
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Το Μνημόνιο παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ
Σοβαρό νομικό πλήγμα στα σκληρά αντιασφαλιστικά και αντεργατικά μέτρα της κυβέρνησης που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο επιφέρει η απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΕΔΑ).
Η επιτροπή, που αποτελεί συμβουλευτικό όργανο της κυβέρνησης, δείχνει να διαφωνεί με τη ρύθμιση τόσο σοβαρών ζητημάτων μέσω προεδρικών διαταγμάτων, ενώ τονίζει ότι οι διεθνείς συνθήκες που κυρώθηκαν με νόμο υπερισχύουν κάθε άλλου αντίθετου νόμου και επιβάλλουν πλήρη προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Είναι η πρώτη φορά που η Επιτροπή ασχολείται ειδικά με τα μέτρα που υιοθετήσαμε στο μνημόνιο, ανοίγοντας με την ιστορική αυτή γνωμοδότησή της τον δρόμο για δικαστική προσφυγή και ανατροπή των απαράδεκτων ρυθμίσεων στο Ασφαλιστικό και τα εργασιακά δικαιώματα.
Επικαλούμενη πληθώρα συνταγματικών διατάξεων, αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και διεθνείς συμβάσεις (ευρωπαϊκές και του ΟΗΕ), η ΕΕΔΑ:
* Επικρίνει εμμέσως την κυβέρνηση για την ευρεία εξουσιοδότηση που παρέχει ο νόμος 3845/2010, ο οποίος επικυρώνει το γνωστό μνημόνιο για τη ρύθμιση μέσω προεδρικών διαταγμάτων σημαντικών ζητημάτων που άπτονται θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
* Διατυπώνει τη θέση ότι η προστασία των δικαιωμάτων αυτών δεν πρέπει να έχει περιθωριακή ή ανύπαρκτη σημασία στη στρατηγική εξόδου από την κρίση δανεισμού. Αντίθετα, σημειώνει πως οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ειδικά στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία, πρέπει να τηρούνται στο ακέραιο, σύμφωνα με την επιταγή του Συντάγματος και των σχετικών διεθνών συνθηκών που υπερέχουν νομοθετικά έναντι κάθε αντιθέτου προς αυτές εθνικού νόμου (άρθρο 28, παρ. 1 του Συντάγματος).
* Κάνει αναφορά σε έκθεση του ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ για τις επιπτώσεις του εξωτερικού χρέους και των διεθνών οικονομικών υποχρεώσεων των κρατών στα δικαιώματα του ανθρώπου, σύμφωνα με την οποία η τήρηση των υποχρεώσεων αυτών από την πολιτεία επιβάλλεται και για λόγους συμμετρίας προς τις υποχρεώσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών να σέβονται και αυτοί τα διεθνώς κατοχυρωμένα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.
* Επισημαίνει ότι το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της κρίσης δανεισμού αποτελεί κρίκο μιας αλυσίδας κλονισμού όλων πλέον των εθνικών οικονομιών με σοβαρές πολιτικές, νομικές, κοινωνικές και ηθικές διαστάσεις.
* Διαπιστώνει ότι η τρέχουσα κρίση θα συνεχίσει να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό, οδηγώντας σε επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και απειλώντας ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού με πλήρη κοινωνικό αποκλεισμό.
Ποιες αρχές παραβιάζουν τα μέτρα και επικαλείται η επιτροπή
1 Τον απαρέγκλιτο σεβασμό στην αρχή της αναλογικότητας στη λήψη έκτακτων μέτρων εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος.
Τα μέτρα δεν πρέπει να είναι μονομερή, άνισα και δυσανάλογα επαχθή, ιδίως σε βάρος των πιο ευάλωτων ομάδων, με σοβαρό και μόνιμο αντίκτυπο στα δικαιώματά τους (άρθρο 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος).
2 Την αρχή της αναγκαιότητας και της προσφορότητας του μέτρου σε μια δημοκρατική κοινωνία που σέβεται και θωρακίζει την ανθρώπινη αξία και αξιοπρέπεια και δεν παρεκκλίνει από την αρχή της ισότητας. Το ίδιο ισχύει και για την αρχή της συμβολής κάθε πολίτη στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του (άρθρο 4 παράγραφοι 1 και 5 του Συντάγματος).
3 Την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής, με όρους διαφάνειας και έγκαιρη παρέμβαση της πολιτείας για τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης και συνοχής (άρθρο 25 παράγραφος 5 του Συντάγματος).
4 Την αρχή της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη Δημόσια Διοίκηση, που αποτελεί συνισταμένη των αρχών του κοινωνικού κράτους δικαίου (άρθρα 1 και 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος).
5 Τις θέσεις της για ισότιμη απόλαυση των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που προκύπτουν από τις διατάξεις για προστασία της ανθρώπινης αξίας (άρθρο 2 του Συντάγματος), ισότιμη πρόσβαση στην Υγεία (21 παρ. 3 Συντάγματος) και την Παιδεία (16 παρ. 2 Συντάγματος), το δικαίωμα πλήρους και σταθερής εργασίας με κοινωνική ασφάλιση διανεμητικού χαρακτήρα (22 του Συντάγματος), της συνδικαλιστικής ελευθερίας (23 του Συντάγματος).
6 Την υποχρέωση του κράτους να εξασφαλίζει προοδευτικά με όλα τα διαθέσιμα μέτρα την πλήρη άσκηση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων (άρθρο 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα-Ν. 1532/1985).
7 Τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αρ. 87 (Ν. 4204/1961) και αρ. 98 (Ν.4205/1961), καθώς και τη νομολογία της Επιτροπής Συνδικαλιστικής Ελευθερίας. Σύμφωνα με αυτές, όταν μια κυβέρνηση θεωρεί στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικής οικονομικής σταθεροποίησης, ότι οι μισθοί δεν μπορούν να καθορίζονται ελεύθερα μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, ο περιορισμός αυτός θα πρέπει να αποτελεί εξαιρετικό μέτρο, στο βαθμό του απολύτως αναγκαίου και για εύλογο διάστημα.
8 Την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ν.Δ. 53/1974) και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, από τις οποίες προκύπτει ότι μια δραστική μείωση κοινωνικής παροχής ενδέχεται να στοιχειοθετεί παράβαση των διατάξεων της σύμβασης.
9 Τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του 1961 (Ν. 1426/ 1984) και τη νομολογία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Σύμφωνα μ' αυτές, όταν ένα κράτος οφείλει να σταθμίσει αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα για να διαθέσει δημόσιους πόρους, τα μέτρα πρέπει απαραιτήτως να ισχύουν για εύλογο διάστημα και να συμβάλλουν με μετρήσιμο τρόπο στην πρόοδο.
Ακολουθεί η σχετική απόφαση, αναδημοσιευμένη από τον ιστοχώρο της ΕΕΔΑ http://www.nchr.gr/
"ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Νεοφύτου Βάμβα 6 (3ος όροφος), 10674 Αθήνα, τηλ: 210 7233221-2; 210 7233216; φαξ: 210 7233217;
e-mail: info@nchr.gr, website: www.nchr.gr
Απόφαση της ΕΕΔΑ για την ανάγκη διαρκούς σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την άσκηση της στρατηγικής εξόδου της οικονομίας και της κοινωνίας από την κρίση του εξωτερικού χρέους
Η ΕΕΔΑ στο πλαίσιο του θεσμικού της ρόλου ως συμβουλευτικού οργάνου της Πολιτείας σε θέματα προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Ι. Λαμβάνοντας υπ’όψιν:
Α. Αφενός:
1) τις ραγδαίες και βαρυσήμαντες εξελίξεις στην εθνική οικονομία, οι οποίες αποδεικνύεται ότι είναι κρίκος μιας αλυσίδας κλονισμού όλων πλέον των εθνικών οικονομιών, καθώς και την ενεργοποίηση, την εφαρμογή και τις δεσμεύσεις του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη μέλη της Ζώνης του Ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
2) την ευρεία εξουσιοδότηση που παρέχεται από το Ν. 3845/2010 για την περαιτέρω ρύθμιση, κυρίως μέσω προεδρικών διαταγμάτων, σημαντικών ζητημάτων, που άπτονται θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων
3) ότι το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της κρίσης δανεισμού δεν είναι αποκλειστικά οικονομικό, αλλά έχει σοβαρές πολιτικές, νομικές, κοινωνικές και ηθικές διαστάσεις
4) ότι η τρέχουσα οικονομική κρίση έχει ήδη και θα συνεχίσει να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό, οδηγώντας σε επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και απειλώντας ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού με πλήρη κοινωνικό αποκλεισμό.
Β. Αφετέρου τη δέσμευση της Πολιτείας από:
1) το συνταγματικό πλαίσιο για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου,
2) τη διεθνή και κοινοτική κατοχύρωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και τις θεμελιώδεις αρχές που δεσμεύουν την Ελλάδα, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΗΕ,
3) τη νομολογιακή ασπίδα που έχει διαμορφωθεί σε εθνικό, αλλά και σε οικουμενικό επίπεδο, όπως και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπέρ της πλήρους και ισότιμης απόλαυσης όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επιβάλλουν:
i) τον απαρέγκλιτο σεβασμό της αρχής της αναλογικότητας κατά τη λήψη μέτρων που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, ακόμα και όταν οι συνθήκες εν καιρώ ειρήνης είναι ιδιαιτέρως δυσχερείς ή/και έκτακτες, ώστε τα μέτρα, να μην είναι μονομερή, άνισα και δυσανάλογα επαχθή σε βάρος μερίδας του πληθυσμού και ειδικότερα των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, με σοβαρό και μόνιμο αντίκτυπο στην απόλαυση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων (άρθρο 25 § 1 Συντάγματος),
ii) το σεβασμό της αρχής της αναγκαιότητας και της προσφορότητας του μέτρου σε μία δημοκρατική κοινωνία που σέβεται και θωρακίζει την ανθρώπινη αξία και αξιοπρέπεια και δεν παρεκκλίνει από την αρχή της ισότητας, ούτε από την αρχή συμβολής κάθε πολίτη στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του (άρθρο 4 §§ 1 και 5 Συντάγματος),
iii) τη προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης κατά την άσκηση της οικονομικής πολιτικής με όρους διαφάνειας και μέσω του διαρκούς σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την έγκαιρη παρέμβαση της Πολιτείας για τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης και της κοινωνικής συνοχής (άρθρο 25 § 4 Συντάγματος).
iv) το σεβασμό της αρχής της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη Δημόσια Διοίκηση, που αποτελεί συνισταμένη των αρχών του κοινωνικού κράτους δικαίου, της αναλογικότητας και της συντεταγμένης διακυβέρνησης (άρθρα 1 και 25 § 1 Συντάγματος),
v) την υποχρέωση του κράτους τόσο με δικές του προσπάθειες όσο και με τη διεθνή βοήθεια και συνεργασία, να εξασφαλίζει προοδευτικά, με όλα τα διαθέσιμα μέσα, την πλήρη άσκηση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων (άρθρο 2 § 1 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα – Ν. 1532/1985),
vi) την υλοποίηση, μέσω της διεθνούς συνεργασίας, των αμοιβαία αλληλοεξαρτώμενων στόχων για ειρήνη, ασφάλεια, ανάπτυξη και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
ΙΙ. Υπενθυμίζοντας τις θέσεις που έχει ήδη διατυπώσει για:
1) την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων θωράκισης των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης με τη δημιουργία συνθηκών οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, συλλογικής αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και κοινωνικής εμπιστοσύνης με όρους οικονομικής ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης,
2) το καθολικό αίτημα της κοινωνίας των πολιτών στη σύγχρονη κοινωνικοοικονομική συγκυρία για σεβασμό με όρους ισότητας των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως της ανθρώπινης αξίας και αξιοπρέπειας (άρθρο 2 § 1 Συντάγματος), του δικαιώματος ισότιμης πρόσβασης στην υγεία (άρθρο 21 § 3 Συντάγματος) και την παιδεία (άρθρο 16 § 2 Συντάγματος), του δικαιώματος σε πλήρη και σταθερή εργασία με κοινωνική ασφάλιση αναδιανεμητικού χαρακτήρα (άρθρο 22 Συντάγματος), της συνδικαλιστικής ελευθερίας (άρθρο 23 Συντάγματος).
ΙΙΙ. Διατυπώνει προς την Πολιτεία :
1) την έντονη ανησυχία της, η οποία έχει ήδη διατυπωθεί σε προγενέστερες αποφάσεις της, ότι οι εξελίξεις στο εθνικό οικονομικό περιβάλλον, όπως επιτείνονται από τις διεθνείς οικονομικές πιέσεις και την απροθυμία των διεθνών πιστωτών να βρεθούν σταθερές και μακροχρόνιες λύσεις στην κρίση χρέους, οδηγούν πλέον σε υπαρκτή διατάραξη των κοινωνικών ισορροπιών σε βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με πολλαπλές, αλυσιδωτές και παράλληλες επιπτώσεις στην εγγύηση απόλαυσης των κοινωνικών δικαιωμάτων μέσω της διακινδύνευσης των ατομικών δικαιωμάτων και το αντίστροφο•
2) τη σταθερότητα της θέσης της ότι η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων δεν πρέπει να τυγχάνει περιθωριακής ή ανύπαρκτης προσοχής στις διαδικασίες που αφορούν την στρατηγική εξόδου από την κρίση δανεισμού, πολύ περισσότερο αφού είναι θεμιτή και νομιμοποιημένη η πραγματική επίδραση και ωφέλεια των μέτρων υπέρ του κοινωνικού συνόλου και η εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος με όρους οικονομικής βιωσιμότητας, κοινωνικής αποτελεσματικότητας και αειφορίας, που θα εγγυώνται την ανάκαμψη και την ανάπτυξη υπό όρους ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης•
3) την πεποίθησή της ότι οι διεθνείς υποχρεώσεις που βαρύνουν τη χώρα στο πεδίο της προστασίας των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων οφείλουν, ειδικά μέσα στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία, να τηρούνται στο ακέραιο, σύμφωνα και με την επιταγή του Συντάγματος περί της υπεροχής των κυρούμενων με νόμο διεθνών Συνθηκών έναντι κάθε αντίθετου προς αυτές εθνικού νόμου (άρθρο 28 § 1 Συντάγματος). Η τήρηση των υποχρεώσεων αυτών από την Πολιτεία επιβάλλεται, επίσης, και για λόγους συμμετρίας προς τις υποχρεώσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών με τους οποίους η χώρα μας συνεργάζεται για την έξοδό της από την κρίση του εξωτερικού χρέους, να σέβονται, και αυτοί, τα διεθνώς κατοχυρωμένα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα (Έκθεση του Ανεξάρτητου Εμπειρογνώμονα των Ηνωμένων Εθνών για τις επιπτώσεις του εξωτερικού χρέους και των διεθνών οικονομικών υποχρεώσεων των κρατών στο σύνολο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, 12 Αυγούστου 2009, § 30).
4) Για την ΕΕΔΑ, ο σεβασμός από την Πολιτεία των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την άσκηση των εξουσιών των οργάνων της στο πεδίο της εξόδου από την κρίση του εξωτερικού χρέους, είναι επιτακτικά επιβεβλημένος από :
i) το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, όπως ερμηνεύεται από την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών που εποπτεύει την εφαρμογή του, σύμφωνα με την οποία σε περιόδους δραματικής μείωσης των οικονομικών πόρων λόγω οικονομικής ύφεσης κάθε κράτος πρέπει να προσπαθεί με όλες τις δυνάμεις του να διασφαλίζει την ευρύτερη δυνατή απόλαυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και να προστατεύει τα ευάλωτα μέλη της κοινωνίας με στοχευμένα προγράμματα σχετικά χαμηλού κόστους (Γενικό Σχόλιο υπ’ αριθμό 3 της Επιτροπής, §§ 11-12) •
ii) τις Συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αρ. 87 (Ν. 4204/1961) και αρ. 98 (Ν. 4205/1961) και τη νομολογία της Επιτροπής Συνδικαλιστικής Ελευθερίας, σύμφωνα με την οποία στις περιπτώσεις που μία κυβέρνηση θεωρεί, στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικής οικονομικής σταθεροποίησης, ότι οι μισθοί δεν μπορούν να καθορίζονται ελεύθερα μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, θα πρέπει ο περιορισμός να επιβάλλεται ως εξαιρετικό μέτρο, στο βαθμό του απολύτως αναγκαίου και για εύλογο χρονικό διάστημα, καθώς και να συνοδεύεται από κατάλληλες εγγυήσεις προστασίας του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων (Συλλογή αποφάσεων της Επιτροπής, 2006, § 1024).
iii) την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1950 (ΝΔ 53/1974) και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, από την οποία μεταξύ άλλων προκύπτει ότι μια δραστική μείωση κοινωνικής παροχής, συνδεδεμένη με την τροποποίηση των κανόνων βάσει των οποίων η παροχή είχε υπολογιστεί, ενδέχεται να στοιχειοθετεί παράβαση των διατάξεων της Σύμβασης (αποφάσεις του Δικαστηρίου στις υποθέσεις Kjartan Asmundsson κατά Ισλανδίας της 12.10.2004, Goudswaard-Van der Lans κατά Κάτω-Χωρών της 22.9.2005 και Buchheit & Meiberg κατά Γερμανίας της 2.2.2006) •
iv) τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του 1961 (Ν. 1426/1984) και τη νομολογία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων, από την οποία μεταξύ άλλων προκύπτει ότι όταν ένα κράτος οφείλει να σταθμίσει αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα προκειμένου να διαθέσει κατά προτεραιότητα δημόσιους πόρους, τα μέτρα που πράγματι λαμβάνει θα πρέπει, σε αναφορά με τις επικρατούσες κοινωνικές συνθήκες, να πληρούν απαραιτήτως τρία κριτήρια : να ισχύουν για εύλογο χρονικό διάστημα, να συμβάλλουν με μετρήσιμο τρόπο στην πρόοδο και να χρησιμοποιούν αριστοποιημένα τους δημόσιους πόρους που διατίθενται (αποφάσεις της Επιτροπής στις προσφυγές 13/2002 της 4.11.2003, § 53 και 31/2005 της 18.10.2006, § 35).
Αθήνα, 10 Ιουνίου 2010"
Ακολούθως της παραπάνω απόφασης, δημοσιεύτηκε άρθρο στην Ελευθεροτυπία της 18ης/6/10 που έχει ως εξής:
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Το Μνημόνιο παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ
Σοβαρό νομικό πλήγμα στα σκληρά αντιασφαλιστικά και αντεργατικά μέτρα της κυβέρνησης που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο επιφέρει η απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΕΔΑ).
Η επιτροπή, που αποτελεί συμβουλευτικό όργανο της κυβέρνησης, δείχνει να διαφωνεί με τη ρύθμιση τόσο σοβαρών ζητημάτων μέσω προεδρικών διαταγμάτων, ενώ τονίζει ότι οι διεθνείς συνθήκες που κυρώθηκαν με νόμο υπερισχύουν κάθε άλλου αντίθετου νόμου και επιβάλλουν πλήρη προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Είναι η πρώτη φορά που η Επιτροπή ασχολείται ειδικά με τα μέτρα που υιοθετήσαμε στο μνημόνιο, ανοίγοντας με την ιστορική αυτή γνωμοδότησή της τον δρόμο για δικαστική προσφυγή και ανατροπή των απαράδεκτων ρυθμίσεων στο Ασφαλιστικό και τα εργασιακά δικαιώματα.
Επικαλούμενη πληθώρα συνταγματικών διατάξεων, αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και διεθνείς συμβάσεις (ευρωπαϊκές και του ΟΗΕ), η ΕΕΔΑ:
* Επικρίνει εμμέσως την κυβέρνηση για την ευρεία εξουσιοδότηση που παρέχει ο νόμος 3845/2010, ο οποίος επικυρώνει το γνωστό μνημόνιο για τη ρύθμιση μέσω προεδρικών διαταγμάτων σημαντικών ζητημάτων που άπτονται θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
* Διατυπώνει τη θέση ότι η προστασία των δικαιωμάτων αυτών δεν πρέπει να έχει περιθωριακή ή ανύπαρκτη σημασία στη στρατηγική εξόδου από την κρίση δανεισμού. Αντίθετα, σημειώνει πως οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ειδικά στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία, πρέπει να τηρούνται στο ακέραιο, σύμφωνα με την επιταγή του Συντάγματος και των σχετικών διεθνών συνθηκών που υπερέχουν νομοθετικά έναντι κάθε αντιθέτου προς αυτές εθνικού νόμου (άρθρο 28, παρ. 1 του Συντάγματος).
* Κάνει αναφορά σε έκθεση του ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ για τις επιπτώσεις του εξωτερικού χρέους και των διεθνών οικονομικών υποχρεώσεων των κρατών στα δικαιώματα του ανθρώπου, σύμφωνα με την οποία η τήρηση των υποχρεώσεων αυτών από την πολιτεία επιβάλλεται και για λόγους συμμετρίας προς τις υποχρεώσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών να σέβονται και αυτοί τα διεθνώς κατοχυρωμένα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.
* Επισημαίνει ότι το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της κρίσης δανεισμού αποτελεί κρίκο μιας αλυσίδας κλονισμού όλων πλέον των εθνικών οικονομιών με σοβαρές πολιτικές, νομικές, κοινωνικές και ηθικές διαστάσεις.
* Διαπιστώνει ότι η τρέχουσα κρίση θα συνεχίσει να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό, οδηγώντας σε επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και απειλώντας ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού με πλήρη κοινωνικό αποκλεισμό.
Ποιες αρχές παραβιάζουν τα μέτρα και επικαλείται η επιτροπή
1 Τον απαρέγκλιτο σεβασμό στην αρχή της αναλογικότητας στη λήψη έκτακτων μέτρων εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος.
Τα μέτρα δεν πρέπει να είναι μονομερή, άνισα και δυσανάλογα επαχθή, ιδίως σε βάρος των πιο ευάλωτων ομάδων, με σοβαρό και μόνιμο αντίκτυπο στα δικαιώματά τους (άρθρο 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος).
2 Την αρχή της αναγκαιότητας και της προσφορότητας του μέτρου σε μια δημοκρατική κοινωνία που σέβεται και θωρακίζει την ανθρώπινη αξία και αξιοπρέπεια και δεν παρεκκλίνει από την αρχή της ισότητας. Το ίδιο ισχύει και για την αρχή της συμβολής κάθε πολίτη στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του (άρθρο 4 παράγραφοι 1 και 5 του Συντάγματος).
3 Την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής, με όρους διαφάνειας και έγκαιρη παρέμβαση της πολιτείας για τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης και συνοχής (άρθρο 25 παράγραφος 5 του Συντάγματος).
4 Την αρχή της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη Δημόσια Διοίκηση, που αποτελεί συνισταμένη των αρχών του κοινωνικού κράτους δικαίου (άρθρα 1 και 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος).
5 Τις θέσεις της για ισότιμη απόλαυση των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που προκύπτουν από τις διατάξεις για προστασία της ανθρώπινης αξίας (άρθρο 2 του Συντάγματος), ισότιμη πρόσβαση στην Υγεία (21 παρ. 3 Συντάγματος) και την Παιδεία (16 παρ. 2 Συντάγματος), το δικαίωμα πλήρους και σταθερής εργασίας με κοινωνική ασφάλιση διανεμητικού χαρακτήρα (22 του Συντάγματος), της συνδικαλιστικής ελευθερίας (23 του Συντάγματος).
6 Την υποχρέωση του κράτους να εξασφαλίζει προοδευτικά με όλα τα διαθέσιμα μέτρα την πλήρη άσκηση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων (άρθρο 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα-Ν. 1532/1985).
7 Τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αρ. 87 (Ν. 4204/1961) και αρ. 98 (Ν.4205/1961), καθώς και τη νομολογία της Επιτροπής Συνδικαλιστικής Ελευθερίας. Σύμφωνα με αυτές, όταν μια κυβέρνηση θεωρεί στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικής οικονομικής σταθεροποίησης, ότι οι μισθοί δεν μπορούν να καθορίζονται ελεύθερα μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, ο περιορισμός αυτός θα πρέπει να αποτελεί εξαιρετικό μέτρο, στο βαθμό του απολύτως αναγκαίου και για εύλογο διάστημα.
8 Την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ν.Δ. 53/1974) και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, από τις οποίες προκύπτει ότι μια δραστική μείωση κοινωνικής παροχής ενδέχεται να στοιχειοθετεί παράβαση των διατάξεων της σύμβασης.
9 Τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του 1961 (Ν. 1426/ 1984) και τη νομολογία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Σύμφωνα μ' αυτές, όταν ένα κράτος οφείλει να σταθμίσει αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα για να διαθέσει δημόσιους πόρους, τα μέτρα πρέπει απαραιτήτως να ισχύουν για εύλογο διάστημα και να συμβάλλουν με μετρήσιμο τρόπο στην πρόοδο.
Πέμπτη 17 Ιουνίου 2010
Δημόσια παρουσίαση της Χορωδίας της Ουτοπίας στα πλαίσια εκδήλωσης του Φεστιβάλ Αθηνών για το "Ελ Σιστέμα" στο Μέγαρο Μουσικής
Η Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σας ενημερώνει για την εκδήλωση που πραγματοποιεί το Φεστιβάλ Αθηνών στις 22 Ιουνίου και ώρα 5.00 μ.μ. στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Αίθουσα «Ν. Σκαλκώτας»), η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο της μετάκλησης από το Φεστιβάλ Αθηνών της Ορχήστρας Νέων «Σιμόν Μπολιβάρ» της Βενεζουέλας.
Στα πλαίσια της εκδήλωσης, η Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα θα παρουσιάσει δημόσια το δυναμικό Art VS Racism Project της, την «Χορωδία της Ουτοπίας», που αποτελείται από παιδιά διαφόρων πολιτισμών που ζουν σε άθλιες συνθήκες στη χώρα μας, την εκπαίδευση των οποίων έχουν αναλάβει καλλιτέχνες διεθνούς ακτινοβολίας. Παράλληλα τα παιδιά αυτά και οι οικογένειές τους υποστηρίζονται από την Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα νομικά, κοινωνικά, εκπαιδευτικά, ψυχολογικά και ιατρικά.
Η «Ουτοπία» μας φιλοδοξεί να καθιερωθεί στα μουσικά πράγματα της χώρας μας, στην καρδιά και στο νου μας, επιχειρώντας να διαλύσει ξενοφοβικά στερεότυπα και προδιαγεγραμμένες προφητείες για το μέλλον των παιδιών, αλλά και προτείνοντας, με αφηγητή «παιδιά χωρίς πατρίδα», ένα ολόγραμμα αρμονικής συνύπαρξης των πολιτισμών.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ως εξής:
17.00: Συναυλία Simon Bolivar Flute Ensemble
17.30: Χαιρετισμός από τον Πρέσβη της Βενεζουέλας
Προβολή αποσπασμάτων από το dvd "Tocar y Luchar" διάρκειας 30 λεπτών συνολικά.
Παρουσίαση του Elsistema από τον εμπνευστή του DrJosé AntonioAbreu
Παρουσίαση σχετικών προγραμμάτων από την Ελλάδα
• Αλ. Μούζας: υπεύθυνος προγράμματος Cam-Media της Καμεράτας για τα Λύκεια
Τάσος Συμεωνίδης: μαέστρος της Ελληνοτουρκικής Ορχήστρας Νέων Νίκος Μαλλιάρας: Πρόεδρος της Αθηναϊκής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων
• Νίκος Λαλιώτης: Υπεύθυνος του μουσικού τμήματος της Ελληνικής Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα -Παιδική πολυπολιτισμική «Χορωδία της Ουτοπίας»
• Κώστας Καρδάμης: εκπρόσωπος της Παλιάς Φιλαρμονικής Κέρκυρας»
• Μιχάλης Μεσσήνης: εκπρόσωπος του Συλλόγου «José AntonioAbreu»
Ερωτήσεις από το κοινό
19:30 Συναυλία SimonBolivarStringQuartet
20:00 Πέρας εκδήλωσης
Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί με ταυτόχρονη μετάφραση από τα ισπανικά στα ελληνικά και αντίστροφα.
Η προβολή θα γίνει με υποτίτλους στα ελληνικά
Η είσοδος για το κοινό θα είναι ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας.
Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την εκδήλωση μπορείτε να απευθυνθείτε στο 21007482333 (Μέγαρο Μουσικής)
Για οποιαδήποτε πληροφορία αφορά στην Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Art VS Racism project της «Χορωδία της Ουτοπίας», μπορείτε να απευθυνθείτε στα γραφεία μας στο τηλέφωνο 210-6920141.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
εκ μέρους της ομάδας μας
Ηλέκτρα - Λήδα Κούτρα, Πρόεδρος της Ελληνικής Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
Νίκος Λαλιώτης, Υπεύθυνος Μουσικού Τμήματος της Μ.Κ.Ο. και καλλιτεχνικός διευθυντής της Χορωδίας της Ουτοπίας
Στα πλαίσια της εκδήλωσης, η Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα θα παρουσιάσει δημόσια το δυναμικό Art VS Racism Project της, την «Χορωδία της Ουτοπίας», που αποτελείται από παιδιά διαφόρων πολιτισμών που ζουν σε άθλιες συνθήκες στη χώρα μας, την εκπαίδευση των οποίων έχουν αναλάβει καλλιτέχνες διεθνούς ακτινοβολίας. Παράλληλα τα παιδιά αυτά και οι οικογένειές τους υποστηρίζονται από την Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα νομικά, κοινωνικά, εκπαιδευτικά, ψυχολογικά και ιατρικά.
Η «Ουτοπία» μας φιλοδοξεί να καθιερωθεί στα μουσικά πράγματα της χώρας μας, στην καρδιά και στο νου μας, επιχειρώντας να διαλύσει ξενοφοβικά στερεότυπα και προδιαγεγραμμένες προφητείες για το μέλλον των παιδιών, αλλά και προτείνοντας, με αφηγητή «παιδιά χωρίς πατρίδα», ένα ολόγραμμα αρμονικής συνύπαρξης των πολιτισμών.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ως εξής:
17.00: Συναυλία Simon Bolivar Flute Ensemble
17.30: Χαιρετισμός από τον Πρέσβη της Βενεζουέλας
Προβολή αποσπασμάτων από το dvd "Tocar y Luchar" διάρκειας 30 λεπτών συνολικά.
Παρουσίαση του Elsistema από τον εμπνευστή του DrJosé AntonioAbreu
Παρουσίαση σχετικών προγραμμάτων από την Ελλάδα
• Αλ. Μούζας: υπεύθυνος προγράμματος Cam-Media της Καμεράτας για τα Λύκεια
Τάσος Συμεωνίδης: μαέστρος της Ελληνοτουρκικής Ορχήστρας Νέων Νίκος Μαλλιάρας: Πρόεδρος της Αθηναϊκής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων
• Νίκος Λαλιώτης: Υπεύθυνος του μουσικού τμήματος της Ελληνικής Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα -Παιδική πολυπολιτισμική «Χορωδία της Ουτοπίας»
• Κώστας Καρδάμης: εκπρόσωπος της Παλιάς Φιλαρμονικής Κέρκυρας»
• Μιχάλης Μεσσήνης: εκπρόσωπος του Συλλόγου «José AntonioAbreu»
Ερωτήσεις από το κοινό
19:30 Συναυλία SimonBolivarStringQuartet
20:00 Πέρας εκδήλωσης
Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί με ταυτόχρονη μετάφραση από τα ισπανικά στα ελληνικά και αντίστροφα.
Η προβολή θα γίνει με υποτίτλους στα ελληνικά
Η είσοδος για το κοινό θα είναι ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας.
Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την εκδήλωση μπορείτε να απευθυνθείτε στο 21007482333 (Μέγαρο Μουσικής)
Για οποιαδήποτε πληροφορία αφορά στην Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Art VS Racism project της «Χορωδία της Ουτοπίας», μπορείτε να απευθυνθείτε στα γραφεία μας στο τηλέφωνο 210-6920141.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
εκ μέρους της ομάδας μας
Ηλέκτρα - Λήδα Κούτρα, Πρόεδρος της Ελληνικής Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
Νίκος Λαλιώτης, Υπεύθυνος Μουσικού Τμήματος της Μ.Κ.Ο. και καλλιτεχνικός διευθυντής της Χορωδίας της Ουτοπίας
ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΥΟΦΟΡΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Πηγή: kathimerini.gr (16/06/10)
Συνέντευξη Τύπου Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες με υφ. Σπ. Βούγια και εκπρόσωπο υφ. Φ. Γεννηματά για τα προβλήματα πολιτικού ασύλου στην Ελλάδα.
Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων η 20ή Ιουνίου και με αφορμή την επέτειο η Υπάτη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες σε συνέντευξη Τύπου αναφέρθηκε στα σοβαρότατα προβλήματα που έχουν οι πρόσφυγες στην Ελλάδα, παρά τις προαναγγελίες του υπ. Προστασίας του Πολίτη για δημιουργία πολιτικής ασύλου στη χώρα. Μια πολιτική που είναι απαραίτητη, εν μέσω οικονομικής κρίσης, δεδομένου ότι η Ελλάδα αποτελεί πλέον το σημαντικότερο πέρασμα μεταναστών και προσφύγων για την Ε.Ε. Από εδώ εισέρχεται το 88% των παρανόμως εισερχομένων μεταναστών και των προσφύγων. Έως πρόσφατα το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών (περίπου το 80%) κατάφερνε να διοχετευθεί σε άλλα κράτη-μέλη. Όμως, η αυστηρή πολιτική κλειστών εξόδων προς Ε.Ε. που έχει εφαρμόσει το υπ. Προστασίας του Πολίτη και η ταυτόχρονη συνεχής αναβολή της εφαρμογής του προαναγγελθέντος προγράμματος διαχείρισης αυτών των ομάδων, έχει ως αποτέλεσμα να επωάζεται ανθρωπιστική κρίση εντός της Ελλάδας.
Γι' αυτό και ο επικεφαλής του γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Αθήνα, Γιώργος Τσαρμπόπουλος, τόνισε επανειλημμένως, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, την ανάγκη να ψηφισθεί το συντομότερο το νομοσχέδιο για το πολιτικό άσυλο και συγχρόνως να προετοιμασθεί από τώρα η πολιτική ηγεσία των εμπλεκόμενων υπουργείων (κυρίως Προστασίας του Πολίτη και Υγείας) ώστε με την ψήφιση του νόμου να ληφθούν άμεσα τα μέτρα που είναι απαραίτητα για να τεθεί ο νόμος σε εφαρμογή. Τα μέτρα αυτά αφορούν την προετοιμασία εξειδικευμένου προσωπικού που θα επανδρώσει τα Κέντρα Πρώτης Υποδοχής (διερμηνείς, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, γιατροί κ.ά.), την ενίσχυση των υπαρχόντων δομών φιλοξενίας ευάλωτων ομάδων (ανήλικοι, ασθενείς, θύματα διακίνησης και θύματα βασανιστηρίων) και τη δημιουργία νέων δομών για οικογένειες, γυναίκες κ.ά.
Όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Τσαρμπόπουλος, «η κατάσταση για τον πρόσφυγα παραμένει η ίδια όπως και πριν. Δεν έχει αλλάξει και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να επιδεινωθεί. Γι' αυτό θα είμαστε ανήσυχοι μέχρι να γίνουν πράξη οι αλλαγές που έχουν δρομολογηθεί». Γι' αυτό, όπως εξήγησε, «παραμένει ενεργή η οδηγία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ του περασμένου Δεκεμβρίου, με την οποία τα ευρωπαϊκά κράτη καλούνται να μην επιστρέφουν στην Ελλάδα αιτούντες άσυλο, διότι δεν πληρούνται στην Ελλάδα οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ασφάλειά τους».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο συντονιστής της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, Αλέκος Αναστασίου, διερωτήθηκε γιατί η Ελλάδα αρνείται να θέσει σε εφαρμογή άρθρο του Κανονισμού Δουβλίνου ΙΙ, σύμφωνα με το οποίο όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώσει ότι ένα κράτος-μέλος δεν εφαρμόζει τις κοινοτικές οδηγίες για την υποδοχή και τη φιλοξενία προσφύγων, μπορεί να ζητήσει από τα κράτη-μέλη να αναστείλουν τις επιστροφές αιτούντων άσυλο στο κράτος αυτό. Αντί η Ελλάδα να θέσει σε ισχύ το άρθρο, που θα μειώσει τον αριθμό αιτούντων άσυλο που απομένουν μέσα στη χώρα, δέχεται πίσω όλους όσοι επιστρέφονται.
Σε ό,τι αφορά το νομοσχέδιο για το πολιτικό άσυλο και τα Κέντρα Πρώτης Υποδοχής, ο υφ. Προστασίας του Πολίτη, Σπ. Βούγιας, δεσμεύθηκε ότι το νομοσχέδιο θα έχει ψηφισθεί το αργότερο μέχρι το φθινόπωρο. Αυτό σημαίνει, όπως σχολιάσθηκε, ότι εάν το φετινό καλοκαίρι αποδειχθεί δύσκολο εξαιτίας μεγάλων εισροών μεταναστών και προσφύγων, η χώρα για άλλη μία φορά θα είναι απροετοίμαστη και αδύναμη να διαχειρισθεί το ζήτημα. Το μόνο που αναμένεται να μας σώσει είναι η οικονομική κρίση που έχει αποθαρρύνει την έλευση ανθρώπων από τρίτες χώρες.
Άλλη σοβαρή εκκρεμότητα για την οποία δεν έχει υπάρξει καμία απάντηση είναι η συγκρότηση των Επιτροπών που θα διαχειρισθούν τις 45.000 αιτήσεις για πολιτικό άσυλο που εκκρεμούν εδώ και περίπου επτά χρόνια. Οι ίδιες θα διαχειρισθούν και τις αιτήσεις που έχουν μπλοκαρισθεί εξαιτίας του περσινού προεδρικού διατάγματος του πρώην υφ. Κ. Μαρκογιαννάκη, το οποίο καταργήθηκε από την παρούσα κυβέρνηση χωρίς όμως να έχει αντικατασταθεί.
Αιτιολογικό για τη μη άμεση συγκρότηση των Επιτροπών, των οποίων τα μέλη θα είναι αποκλειστικής απασχόλησης και θα εργάζονται καθημερινά, είναι η έλλειψη κονδυλίων. Όμως, όπως σχολιάσθηκε, πρόσφατα εγκρίθηκε προεδρικό διάταγμα με το οποίο αποφασίσθηκε να εξοικονομούνται αρκετά εκατομμύρια ευρώ ετησίως για την απασχόληση ειδικών φρουρών.
Η αύξηση των δομών φιλοξενίας για ευάλωτες ομάδες (ιδιαίτερα οικογένειες) και η καθυστέρηση έναρξης των προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων, που προβλέπει την ενίσχυση των δομών φιλοξενίας, ήταν τα δυο θέματα για τα οποία ερωτήθηκε ο εκπρόσωπος της υφ. Υγείας, Φώφης Γεννηματά, Βασίλης Χρονόπουλος. Ο κ. Χρονόπουλος μίλησε για ανάγκη «αλλαγής του διαχειριστικού συστήματος». Σε ό,τι αφορά την αδυναμία του υπ. Υγείας να αξιοποιήσει τα περίπου πέντε εκατ. ευρώ από τα επείγοντα μέτρα που είχαν δοθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων και τα οποία τελικά επιστράφηκαν, ο κ. Χρονόπουλος είπε ότι στην πραγματικότητα «χάθηκε μικρό ποσό» και απέδωσε την απώλεια σε προβλήματα που κληροδοτήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Συνέντευξη Τύπου Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες με υφ. Σπ. Βούγια και εκπρόσωπο υφ. Φ. Γεννηματά για τα προβλήματα πολιτικού ασύλου στην Ελλάδα.
Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων η 20ή Ιουνίου και με αφορμή την επέτειο η Υπάτη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες σε συνέντευξη Τύπου αναφέρθηκε στα σοβαρότατα προβλήματα που έχουν οι πρόσφυγες στην Ελλάδα, παρά τις προαναγγελίες του υπ. Προστασίας του Πολίτη για δημιουργία πολιτικής ασύλου στη χώρα. Μια πολιτική που είναι απαραίτητη, εν μέσω οικονομικής κρίσης, δεδομένου ότι η Ελλάδα αποτελεί πλέον το σημαντικότερο πέρασμα μεταναστών και προσφύγων για την Ε.Ε. Από εδώ εισέρχεται το 88% των παρανόμως εισερχομένων μεταναστών και των προσφύγων. Έως πρόσφατα το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών (περίπου το 80%) κατάφερνε να διοχετευθεί σε άλλα κράτη-μέλη. Όμως, η αυστηρή πολιτική κλειστών εξόδων προς Ε.Ε. που έχει εφαρμόσει το υπ. Προστασίας του Πολίτη και η ταυτόχρονη συνεχής αναβολή της εφαρμογής του προαναγγελθέντος προγράμματος διαχείρισης αυτών των ομάδων, έχει ως αποτέλεσμα να επωάζεται ανθρωπιστική κρίση εντός της Ελλάδας.
Γι' αυτό και ο επικεφαλής του γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Αθήνα, Γιώργος Τσαρμπόπουλος, τόνισε επανειλημμένως, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, την ανάγκη να ψηφισθεί το συντομότερο το νομοσχέδιο για το πολιτικό άσυλο και συγχρόνως να προετοιμασθεί από τώρα η πολιτική ηγεσία των εμπλεκόμενων υπουργείων (κυρίως Προστασίας του Πολίτη και Υγείας) ώστε με την ψήφιση του νόμου να ληφθούν άμεσα τα μέτρα που είναι απαραίτητα για να τεθεί ο νόμος σε εφαρμογή. Τα μέτρα αυτά αφορούν την προετοιμασία εξειδικευμένου προσωπικού που θα επανδρώσει τα Κέντρα Πρώτης Υποδοχής (διερμηνείς, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, γιατροί κ.ά.), την ενίσχυση των υπαρχόντων δομών φιλοξενίας ευάλωτων ομάδων (ανήλικοι, ασθενείς, θύματα διακίνησης και θύματα βασανιστηρίων) και τη δημιουργία νέων δομών για οικογένειες, γυναίκες κ.ά.
Όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Τσαρμπόπουλος, «η κατάσταση για τον πρόσφυγα παραμένει η ίδια όπως και πριν. Δεν έχει αλλάξει και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να επιδεινωθεί. Γι' αυτό θα είμαστε ανήσυχοι μέχρι να γίνουν πράξη οι αλλαγές που έχουν δρομολογηθεί». Γι' αυτό, όπως εξήγησε, «παραμένει ενεργή η οδηγία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ του περασμένου Δεκεμβρίου, με την οποία τα ευρωπαϊκά κράτη καλούνται να μην επιστρέφουν στην Ελλάδα αιτούντες άσυλο, διότι δεν πληρούνται στην Ελλάδα οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ασφάλειά τους».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο συντονιστής της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, Αλέκος Αναστασίου, διερωτήθηκε γιατί η Ελλάδα αρνείται να θέσει σε εφαρμογή άρθρο του Κανονισμού Δουβλίνου ΙΙ, σύμφωνα με το οποίο όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώσει ότι ένα κράτος-μέλος δεν εφαρμόζει τις κοινοτικές οδηγίες για την υποδοχή και τη φιλοξενία προσφύγων, μπορεί να ζητήσει από τα κράτη-μέλη να αναστείλουν τις επιστροφές αιτούντων άσυλο στο κράτος αυτό. Αντί η Ελλάδα να θέσει σε ισχύ το άρθρο, που θα μειώσει τον αριθμό αιτούντων άσυλο που απομένουν μέσα στη χώρα, δέχεται πίσω όλους όσοι επιστρέφονται.
Σε ό,τι αφορά το νομοσχέδιο για το πολιτικό άσυλο και τα Κέντρα Πρώτης Υποδοχής, ο υφ. Προστασίας του Πολίτη, Σπ. Βούγιας, δεσμεύθηκε ότι το νομοσχέδιο θα έχει ψηφισθεί το αργότερο μέχρι το φθινόπωρο. Αυτό σημαίνει, όπως σχολιάσθηκε, ότι εάν το φετινό καλοκαίρι αποδειχθεί δύσκολο εξαιτίας μεγάλων εισροών μεταναστών και προσφύγων, η χώρα για άλλη μία φορά θα είναι απροετοίμαστη και αδύναμη να διαχειρισθεί το ζήτημα. Το μόνο που αναμένεται να μας σώσει είναι η οικονομική κρίση που έχει αποθαρρύνει την έλευση ανθρώπων από τρίτες χώρες.
Άλλη σοβαρή εκκρεμότητα για την οποία δεν έχει υπάρξει καμία απάντηση είναι η συγκρότηση των Επιτροπών που θα διαχειρισθούν τις 45.000 αιτήσεις για πολιτικό άσυλο που εκκρεμούν εδώ και περίπου επτά χρόνια. Οι ίδιες θα διαχειρισθούν και τις αιτήσεις που έχουν μπλοκαρισθεί εξαιτίας του περσινού προεδρικού διατάγματος του πρώην υφ. Κ. Μαρκογιαννάκη, το οποίο καταργήθηκε από την παρούσα κυβέρνηση χωρίς όμως να έχει αντικατασταθεί.
Αιτιολογικό για τη μη άμεση συγκρότηση των Επιτροπών, των οποίων τα μέλη θα είναι αποκλειστικής απασχόλησης και θα εργάζονται καθημερινά, είναι η έλλειψη κονδυλίων. Όμως, όπως σχολιάσθηκε, πρόσφατα εγκρίθηκε προεδρικό διάταγμα με το οποίο αποφασίσθηκε να εξοικονομούνται αρκετά εκατομμύρια ευρώ ετησίως για την απασχόληση ειδικών φρουρών.
Η αύξηση των δομών φιλοξενίας για ευάλωτες ομάδες (ιδιαίτερα οικογένειες) και η καθυστέρηση έναρξης των προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων, που προβλέπει την ενίσχυση των δομών φιλοξενίας, ήταν τα δυο θέματα για τα οποία ερωτήθηκε ο εκπρόσωπος της υφ. Υγείας, Φώφης Γεννηματά, Βασίλης Χρονόπουλος. Ο κ. Χρονόπουλος μίλησε για ανάγκη «αλλαγής του διαχειριστικού συστήματος». Σε ό,τι αφορά την αδυναμία του υπ. Υγείας να αξιοποιήσει τα περίπου πέντε εκατ. ευρώ από τα επείγοντα μέτρα που είχαν δοθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων και τα οποία τελικά επιστράφηκαν, ο κ. Χρονόπουλος είπε ότι στην πραγματικότητα «χάθηκε μικρό ποσό» και απέδωσε την απώλεια σε προβλήματα που κληροδοτήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Παρέμβαση ΕΠΣΕ και ΕΟΔΜ για την εκπαίδευση των παιδιών Ρομά
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ (ΕΟΔΜ)
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ (ΕΠΣΕ)
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
12 Ιουνίου 2010
Επισκέψεις σε καταυλισμούς Ρομά – Μόνο ένα στα δέκα παιδιά πηγαίνει σχολείο
Η Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) επισκέφθηκαν κατά το τελευταίο μήνα 35 κοινότητες στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα (περιλαμβανόμενης της Κρήτης) και συγκέντρωσαν πληροφορίες για άλλες 10 κοινότητες στη Θεσσαλία και Βόρεια Ελλάδα.
Βασικό αντικείμενο ήταν η καταγραφή της (μη) ισότιμης ένταξης των παιδιών Ρομά στην υποχρεωτική εκπαίδευση στα πλαίσια προγράμματος σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά (ERRC). Σε μερικές κοινότητες στην επίσκεψη μετείχε και το ERRC. ΕΟΔΜ, ΕΠΣΕ και ERRC επιβεβαίωσαν την εκτίμησή τους πως μόλις ένα στα δέκα παιδιά Ρομά ηλικίας υποχρεωτικής εκπαίδευσης πηγαίνει σχολείο (ανεξάρτητα του αν και τι μαθαίνει εκεί) το Μάιο κάθε έτους.
Ήδη επισήμαναν στην Υπουργό Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου 26 κοινότητες όπου απαιτείται παρέμβαση του Υπουργείου για την άρση από το Σεπτέμβριο 2010 του εκπαιδευτικού αποκλεισμού ή διαχωρισμού των παιδιών Ρομά που γίνεται με αποκλειστική ή κύρια ευθύνη της πολιτείας. Οι επισκέψεις θα συνεχιστούν και κατά το επόμενο δίμηνο.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ (ΕΠΣΕ)
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
12 Ιουνίου 2010
Επισκέψεις σε καταυλισμούς Ρομά – Μόνο ένα στα δέκα παιδιά πηγαίνει σχολείο
Η Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) επισκέφθηκαν κατά το τελευταίο μήνα 35 κοινότητες στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα (περιλαμβανόμενης της Κρήτης) και συγκέντρωσαν πληροφορίες για άλλες 10 κοινότητες στη Θεσσαλία και Βόρεια Ελλάδα.
Βασικό αντικείμενο ήταν η καταγραφή της (μη) ισότιμης ένταξης των παιδιών Ρομά στην υποχρεωτική εκπαίδευση στα πλαίσια προγράμματος σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά (ERRC). Σε μερικές κοινότητες στην επίσκεψη μετείχε και το ERRC. ΕΟΔΜ, ΕΠΣΕ και ERRC επιβεβαίωσαν την εκτίμησή τους πως μόλις ένα στα δέκα παιδιά Ρομά ηλικίας υποχρεωτικής εκπαίδευσης πηγαίνει σχολείο (ανεξάρτητα του αν και τι μαθαίνει εκεί) το Μάιο κάθε έτους.
Ήδη επισήμαναν στην Υπουργό Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου 26 κοινότητες όπου απαιτείται παρέμβαση του Υπουργείου για την άρση από το Σεπτέμβριο 2010 του εκπαιδευτικού αποκλεισμού ή διαχωρισμού των παιδιών Ρομά που γίνεται με αποκλειστική ή κύρια ευθύνη της πολιτείας. Οι επισκέψεις θα συνεχιστούν και κατά το επόμενο δίμηνο.
Τετάρτη 16 Ιουνίου 2010
Έκθεση Παγκόσμιες Τάσεις 2009
UNCHR: ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας:
Ιστοσελίδες: www.unhcr.gr (Ελληνικά) - www.unhcr.org (Αγγλικά)
Το 2009 ήταν «η χειρότερη χρονιά» για τον εθελοντικό επαναπατρισμό εδώ και δύο δεκαετίες, σύμφωνα με τον Ύπατο Αρμοστή.
Τα 43.3 εκατομμύρια έφτασαν οι βίαια ξεριζωμένοι άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο στα τέλη του 2009, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Υ.Α. «Παγκόσμιες Τάσεις 2009» που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό εκτοπισμένων εξαιτίας συρράξεων και διώξεων από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των προσφύγων που επέστρεψαν εθελοντικά στην πατρίδα τους έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων είκοσι ετών.
Η έκθεση δείχνει πως ο συνολικός αριθμός των προσφύγων παρέμεινε σχετικά σταθερός στα 15.2 εκατομμύρια. Από αυτούς, τα δύο τρίτα υπάγονται στην εντολή της Υ.Α. ενώ οι υπόλοιποι στην ευθύνη του Γραφείου Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA). Λόγω της αυξανόμενης διάρκειας των συρράξεων, περισσότεροι από τους μισούς πρόσφυγες υπό τη φροντίδα της Υ.Α. βρίσκονται σε παρατεταμένη προσφυγική κατάσταση.
«Πολλές μεγάλες συρράξεις όπως αυτές στο Αφγανιστάν, τη Σομαλία και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό δεν εμφανίζουν σημάδια εκτόνωσης», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο Αντόνιο Γκουτέρες. «Συγκρούσεις που φάνηκαν να τελειώνουν ή τελούσαν σε πορεία επίλυσης, όπως στο νότιο Σουδάν ή το Ιράκ, έχουν περιέλθει σε τέλμα. Ως εκ τούτου, η περασμένη χρονιά δεν ήταν καλή για τον εθελοντικό επαναπατρισμό. Στην πραγματικότητα, ήταν η χειρότερη των τελευταίων είκοσι ετών».
Η έκθεση της Υ.Α. δείχνει πως μόλις 251.000 πρόσφυγες επέστρεψαν στην πατρίδα τους το 2009, ο χαμηλότερος αριθμός από το 1990. Την τελευταία δεκαετία είχε γίνει λίγο-πολύ κανόνας να επαναπατρίζονται περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι κάθε χρόνο.
«Η πλειοψηφία των προσφύγων του κόσμου ζουν ήδη ως πρόσφυγες εδώ και πέντε χρόνια, ή και περισσότερο. Αναπόφευκτα, η αναλογία αυτή θα αυξηθεί –αφού λιγότεροι πρόσφυγες κατορθώνουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους», πρόσθεσε ο Γκουτέρες, αναφερόμενους στους περισσότερους από 5,5 εκατομμύρια πρόσφυγες υπό την εντολή της Υ.Α. σε παρατεταμένη προσφυγική κατάσταση.
Ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας τους εξαιτίας συρράξεων αυξήθηκε κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας τα 27,1 εκατομμύρια στα τέλη του 2009. Για την αύξηση αυτή στον συνολικό αριθμό ευθύνονται κατά κύριο λόγο οι επίμονες συρράξεις στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Πακιστάν και τη Σομαλία.
Στη νέα έκθεση σημειώνεται επίσης πως ολοένα και περισσότεροι πρόσφυγες ζουν σε πόλεις, ιδιαίτερα στον αναπτυσσόμενο κόσμο, σε πείσμα της αντίληψης ότι οι πρόσφυγες κατακλύζουν τα βιομηχανικά ανεπτυγμένα έθνη.
Ο αριθμός των αιτούντων άσυλο ανά τον κόσμο έφτασε σχεδόν στο ένα εκατομμύριο, με τη Νότια Αφρική να δέχεται πέρυσι περισσότερες από 222.000 νέες αιτήσεις, αριθμός που την καθιστά τον μεγαλύτερο αποδέκτη αιτήσεων ασύλου παγκοσμίως.
Η ετήσια έκθεση «Παγκόσμιες Τάσεις 2009», που ανασκοπεί στατιστικές τάσεις και μοτίβα των εκτοπισμών που συνδέονται με συρράξεις, καλύπτει και τους ανιθαγενείς. Ο αριθμός των καταγεγραμμένων ανιθαγενών στα τέλη του 2009 ήταν 6,6 εκατομμύρια, παρότι ανεπίσημες εκτιμήσεις κάνουν λόγο έως και για 12 εκατομμύρια.
Η Υ.Α. προστατεύει, βοηθά και αναζητεί λύσεις για τους πρόσφυγες. Η επιμονή των συρράξεων καθιστά την εθελοντική επιστροφή στις χώρες καταγωγής -τη λύση που προτιμούν τόσο οι χώρες υποδοχής όσο και οι πρόσφυγες- περισσότερο δύσκολη.
Σε ό,τι αφορά τη μετεγκατάσταση –μέσω της οποίας οι πρόσφυγες που φιλοξενούνται σε ένα κράτος ασύλου, συνήθως στον αναπτυσσόμενο κόσμο, μετεγκαθίστανται μόνιμα σε κάποιο άλλο κράτος, συνήθως στον ανεπτυγμένο κόσμο- η Υ.Α. υπέβαλε έναν αριθμό ρεκόρ 128.000 αιτήσεων για μετεγκατάσταση σε τρίτες χώρες, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 ετών.
Στα τέλη του 2009, 112.400 πρόσφυγες έγιναν δεκτοί για μετεγκατάσταση σε 19 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ (79.900), του Καναδά (12.500), της Αυστραλίας (11.100), της Γερμανίας (2.100), της Σουηδίας (1.900) και της Νορβηγίας (1.400).
Οι κύριες προσφυγικές ομάδες που μετεγκαταστάθηκαν το 2009 προέρχονταν από τη Μυανμάρ (24.800), το Ιράκ (23.000), το Μπουτάν (17.500), τη Σομαλία (5.500), την Ερυθραία (2.500) και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (2.500).
Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, τουλάχιστον 1,3 εκατ. πρόσφυγες πολιτογραφήθηκαν –οι περισσότεροι από τους μισούς στις ΗΠΑ.
Όροι που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το Δελτίο Τύπου
* Οι όροι Πρόσφυγες και Αιτούντες Άσυλο αφορούν ανθρώπους που έχουν τραπεί σε φυγή διασχίζοντας διεθνή σύνορα
* Πρόσφυγας είναι ένας άνθρωπος ο οποίος έχει τραπεί σε φυγή από τη χώρα του εξαιτίας δικαιολογημένου φόβου δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, εθνικής καταγωγής, πολιτικών πεποιθήσεων ή συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα, και δεν μπορεί, ή εξαιτίας του φόβου αυτού δεν επιθυμεί να υπαχθεί στην προστασία της χώρας αυτής. Η εντολή της Υ.Α. επεκτείνεται σε κάθε άνθρωπο που βρίσκεται εκτός της χώρας καταγωγής του και αδυνατεί να επιστρέψει σε αυτήν λόγω σοβαρών και αδιάκριτων απειλών για τη ζωή, τη σωματική ακεραιότητα ή την ελευθερία του, που προκύπτουν από γενικευμένη βία ή γεγονότα τα οποία διαταράσσουν σοβαρά τη δημόσια τάξη.
* Εσωτερικά εκτοπισμένος ονομάζεται κάθε άνθρωπος που έχει υποχρεωθεί να εγκαταλείψει την εστία του ή την περιοχή της συνήθους διαμονής του αλλά δεν έχει διασχίσει διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα.
* Αιτών άσυλο ονομάζεται κάθε άνθρωπος που επιζητεί διεθνή προστασία.
* Ανιθαγενείς είναι οι άνθρωποι που δεν θεωρούνται υπήκοοι από κανένα κράτος βάσει της νομοθεσίας του, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων εκείνων με ανεξακρίβωτη υπηκοότητα.
* Υ.Α. είναι η συντομογραφία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας:
Ιστοσελίδες: www.unhcr.gr (Ελληνικά) - www.unhcr.org (Αγγλικά)
Το 2009 ήταν «η χειρότερη χρονιά» για τον εθελοντικό επαναπατρισμό εδώ και δύο δεκαετίες, σύμφωνα με τον Ύπατο Αρμοστή.
Τα 43.3 εκατομμύρια έφτασαν οι βίαια ξεριζωμένοι άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο στα τέλη του 2009, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Υ.Α. «Παγκόσμιες Τάσεις 2009» που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό εκτοπισμένων εξαιτίας συρράξεων και διώξεων από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των προσφύγων που επέστρεψαν εθελοντικά στην πατρίδα τους έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων είκοσι ετών.
Η έκθεση δείχνει πως ο συνολικός αριθμός των προσφύγων παρέμεινε σχετικά σταθερός στα 15.2 εκατομμύρια. Από αυτούς, τα δύο τρίτα υπάγονται στην εντολή της Υ.Α. ενώ οι υπόλοιποι στην ευθύνη του Γραφείου Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA). Λόγω της αυξανόμενης διάρκειας των συρράξεων, περισσότεροι από τους μισούς πρόσφυγες υπό τη φροντίδα της Υ.Α. βρίσκονται σε παρατεταμένη προσφυγική κατάσταση.
«Πολλές μεγάλες συρράξεις όπως αυτές στο Αφγανιστάν, τη Σομαλία και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό δεν εμφανίζουν σημάδια εκτόνωσης», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο Αντόνιο Γκουτέρες. «Συγκρούσεις που φάνηκαν να τελειώνουν ή τελούσαν σε πορεία επίλυσης, όπως στο νότιο Σουδάν ή το Ιράκ, έχουν περιέλθει σε τέλμα. Ως εκ τούτου, η περασμένη χρονιά δεν ήταν καλή για τον εθελοντικό επαναπατρισμό. Στην πραγματικότητα, ήταν η χειρότερη των τελευταίων είκοσι ετών».
Η έκθεση της Υ.Α. δείχνει πως μόλις 251.000 πρόσφυγες επέστρεψαν στην πατρίδα τους το 2009, ο χαμηλότερος αριθμός από το 1990. Την τελευταία δεκαετία είχε γίνει λίγο-πολύ κανόνας να επαναπατρίζονται περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι κάθε χρόνο.
«Η πλειοψηφία των προσφύγων του κόσμου ζουν ήδη ως πρόσφυγες εδώ και πέντε χρόνια, ή και περισσότερο. Αναπόφευκτα, η αναλογία αυτή θα αυξηθεί –αφού λιγότεροι πρόσφυγες κατορθώνουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους», πρόσθεσε ο Γκουτέρες, αναφερόμενους στους περισσότερους από 5,5 εκατομμύρια πρόσφυγες υπό την εντολή της Υ.Α. σε παρατεταμένη προσφυγική κατάσταση.
Ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας τους εξαιτίας συρράξεων αυξήθηκε κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας τα 27,1 εκατομμύρια στα τέλη του 2009. Για την αύξηση αυτή στον συνολικό αριθμό ευθύνονται κατά κύριο λόγο οι επίμονες συρράξεις στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Πακιστάν και τη Σομαλία.
Στη νέα έκθεση σημειώνεται επίσης πως ολοένα και περισσότεροι πρόσφυγες ζουν σε πόλεις, ιδιαίτερα στον αναπτυσσόμενο κόσμο, σε πείσμα της αντίληψης ότι οι πρόσφυγες κατακλύζουν τα βιομηχανικά ανεπτυγμένα έθνη.
Ο αριθμός των αιτούντων άσυλο ανά τον κόσμο έφτασε σχεδόν στο ένα εκατομμύριο, με τη Νότια Αφρική να δέχεται πέρυσι περισσότερες από 222.000 νέες αιτήσεις, αριθμός που την καθιστά τον μεγαλύτερο αποδέκτη αιτήσεων ασύλου παγκοσμίως.
Η ετήσια έκθεση «Παγκόσμιες Τάσεις 2009», που ανασκοπεί στατιστικές τάσεις και μοτίβα των εκτοπισμών που συνδέονται με συρράξεις, καλύπτει και τους ανιθαγενείς. Ο αριθμός των καταγεγραμμένων ανιθαγενών στα τέλη του 2009 ήταν 6,6 εκατομμύρια, παρότι ανεπίσημες εκτιμήσεις κάνουν λόγο έως και για 12 εκατομμύρια.
Η Υ.Α. προστατεύει, βοηθά και αναζητεί λύσεις για τους πρόσφυγες. Η επιμονή των συρράξεων καθιστά την εθελοντική επιστροφή στις χώρες καταγωγής -τη λύση που προτιμούν τόσο οι χώρες υποδοχής όσο και οι πρόσφυγες- περισσότερο δύσκολη.
Σε ό,τι αφορά τη μετεγκατάσταση –μέσω της οποίας οι πρόσφυγες που φιλοξενούνται σε ένα κράτος ασύλου, συνήθως στον αναπτυσσόμενο κόσμο, μετεγκαθίστανται μόνιμα σε κάποιο άλλο κράτος, συνήθως στον ανεπτυγμένο κόσμο- η Υ.Α. υπέβαλε έναν αριθμό ρεκόρ 128.000 αιτήσεων για μετεγκατάσταση σε τρίτες χώρες, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 ετών.
Στα τέλη του 2009, 112.400 πρόσφυγες έγιναν δεκτοί για μετεγκατάσταση σε 19 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ (79.900), του Καναδά (12.500), της Αυστραλίας (11.100), της Γερμανίας (2.100), της Σουηδίας (1.900) και της Νορβηγίας (1.400).
Οι κύριες προσφυγικές ομάδες που μετεγκαταστάθηκαν το 2009 προέρχονταν από τη Μυανμάρ (24.800), το Ιράκ (23.000), το Μπουτάν (17.500), τη Σομαλία (5.500), την Ερυθραία (2.500) και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (2.500).
Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, τουλάχιστον 1,3 εκατ. πρόσφυγες πολιτογραφήθηκαν –οι περισσότεροι από τους μισούς στις ΗΠΑ.
Όροι που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το Δελτίο Τύπου
* Οι όροι Πρόσφυγες και Αιτούντες Άσυλο αφορούν ανθρώπους που έχουν τραπεί σε φυγή διασχίζοντας διεθνή σύνορα
* Πρόσφυγας είναι ένας άνθρωπος ο οποίος έχει τραπεί σε φυγή από τη χώρα του εξαιτίας δικαιολογημένου φόβου δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, εθνικής καταγωγής, πολιτικών πεποιθήσεων ή συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα, και δεν μπορεί, ή εξαιτίας του φόβου αυτού δεν επιθυμεί να υπαχθεί στην προστασία της χώρας αυτής. Η εντολή της Υ.Α. επεκτείνεται σε κάθε άνθρωπο που βρίσκεται εκτός της χώρας καταγωγής του και αδυνατεί να επιστρέψει σε αυτήν λόγω σοβαρών και αδιάκριτων απειλών για τη ζωή, τη σωματική ακεραιότητα ή την ελευθερία του, που προκύπτουν από γενικευμένη βία ή γεγονότα τα οποία διαταράσσουν σοβαρά τη δημόσια τάξη.
* Εσωτερικά εκτοπισμένος ονομάζεται κάθε άνθρωπος που έχει υποχρεωθεί να εγκαταλείψει την εστία του ή την περιοχή της συνήθους διαμονής του αλλά δεν έχει διασχίσει διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα.
* Αιτών άσυλο ονομάζεται κάθε άνθρωπος που επιζητεί διεθνή προστασία.
* Ανιθαγενείς είναι οι άνθρωποι που δεν θεωρούνται υπήκοοι από κανένα κράτος βάσει της νομοθεσίας του, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων εκείνων με ανεξακρίβωτη υπηκοότητα.
* Υ.Α. είναι η συντομογραφία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
ΟΤΑΝ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΠΑΥΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΣΥΛΟ
Ανακοίνωση του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥΜ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ για την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων
Το 2001 ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από την υπογραφή της Σύμβασης της Γενεύης, που αφορά στο νομικό καθεστώς των προσφύγων, ανακήρυξε την 20η Ιουνίου “Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων”. Σκοπός της ημέρας αυτής είναι η ενημέρωση σχετικά με την ιδιότητα του πρόσφυγα καθώς και η ευαισθητοποίηση για τα προβλήματα, που αντιμετωπίζει αυτή η ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα συνανθρώπων μας.
Το στοιχείο που οδηγεί έναν πρόσφυγα να εγκαταλείψει την πατρίδα του, είναι αυτό του φόβου δίωξης. Ο πρόσφυγας δεν αναζητά μια καλύτερη ζωή κάπου αλλού. Ο πρόσφυγας αναγκάζεται από ειδικές συνθήκες (πόλεμος, πολιτική, θρησκευτική ή κοινωνική δίωξη) να ξεριζωθεί από τον τόπο του για να σώσει τη ζωή και τη σωματική του ακεραιότητα.. Γι’ αυτό και το Διεθνές Δίκαιο προβλέπει τρόπους για την υποδοχή και την μεταχείριση των προσφύγων και ορίζει πως τα δικαιώματα που τους παρέχονται είναι ίδια με αυτά που δικαιούνται οι πολίτες του κράτους υποδοχής.
Δυστυχώς στην Ελλάδα η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική, αφού ο τρόπος που χειρίζεται το ζήτημα των προσφύγων δεν ανταποκρίνεται ούτε στο ελάχιστο στις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στα σημεία εισόδου δεν υπάρχουν κέντρα υποδοχής αλλά χώροι σαν κελιά, που μέσα στοιβάζονται δεκάδες άνθρωποι χωρίς τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις. Η διαδικασία αίτησης κατά μέσο όρο διαρκεί 5-6 χρόνια, ενώ 55.000 αιτήσεις για άσυλο βρίσκονται σε αναμονή και οι Επιτροπές Ασύλου τον τελευταίο χρόνο ουσιαστικά δεν λειτουργούν. Κατάλληλος μεταφραστής σπανίως υπάρχει κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ενώ άσυλο στην πράξη δεν υπάρχει, αφού το 2009, σε 15.928 αιτήσεις, το πήραν τελικά μόνο 36 άτομα! Για τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών που δεν τα κατάφεραν δεν υπάρχει πρόβλεψη από την πολιτεία, αλλά αφήνονται να ζουν εγκλωβισμένοι, χωρίς χαρτιά, χωρίς τη δυνατότητα να εργαστούν νόμιμα και χωρίς να μπορούν να φύγουν για κάποια άλλη χώρα.
Στην Ελλάδα, πολύ συχνά οι πρόσφυγες ονομάζονται απαξιωτικά «λαθρομετανάστες». Αυτό γίνεται σκόπιμα από την πολιτεία, ώστε να στραφεί η ελληνική κοινωνία αδιακρίτως ενάντια σε κάθε ξένο που περνάει τα σύνορα. Η κοινή γνώμη δεν γνωρίζει τους λόγους που οδήγησαν τους πρόσφυγες μακριά από την πατρίδα τους και τους θεωρεί ως μια ομάδα αλλοδαπών, που επιβαρύνει τη χώρα. Για το λόγο αυτό σιωπά βλέποντας να καταπατώνται τα δικαιώματά τους και δεν πιέζει για να δοθούν λύσεις στο τόσο ιδιαίτερο ζήτημα της υποδοχής και της παροχής ασύλου.
Φέτος, για πρώτη φορά, το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων, με τη συμπαράσταση πολλών οργανώσεων, διοργανώνει αυτή τη “γιορτή” αφιερωμένη στην Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων. Βασικός στόχος της εκδήλωσης είναι να έρθει σε επαφή η ελληνική κοινωνία με το ζήτημα των προσφύγων, να γνωρίσει τις συνήθειες και τον πολιτισμό τους, να κατανοήσει τα προβλήματα και τις ανάγκες της ιδιαίτερης αυτής κοινωνικής ομάδας, και τέλος, να ριζωθεί μια και καλή στη συνείδηση όλων ότι:
ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ, ΟΧΙ «ΛΑΘΡΟΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ»! ΕΛΑΤΕ ΝΑ ΜΑΣ ΓΝΩΡΙΣΕΤΕ!
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)