ΜΝΗΜΟΝΙΟ vs ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Η Εθνική Επιτροπή για τα ΔΙκαιώματα του Ανθρώπου, θεσμικό όργανο της πολιτείας, σε απόφασή της (από 10/6/2010) διατυπώνει την αντίθεση του μνημονίου στα ανθρώπινα δικαιώματα και ενδυναμώνει κατ' αυτόν τον τρόπο όσους θιγόμενους αποφασίσουν να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη κατά των ρυθμίσεων που τους πλήττουν. Συνοπτικά: η στρατηγική εξόδου από την οικονομική κρίση δεν μπορεί να μη σεβαστεί τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου.
Ακολουθεί η σχετική απόφαση, αναδημοσιευμένη από τον ιστοχώρο της ΕΕΔΑ http://www.nchr.gr/

"ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Νεοφύτου Βάμβα 6 (3ος όροφος), 10674 Αθήνα, τηλ: 210 7233221-2; 210 7233216; φαξ: 210 7233217;
e-mail: info@nchr.gr, website: www.nchr.gr


Απόφαση της ΕΕΔΑ για την ανάγκη διαρκούς σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την άσκηση της στρατηγικής εξόδου της οικονομίας και της κοινωνίας από την κρίση του εξωτερικού χρέους



Η ΕΕΔΑ στο πλαίσιο του θεσμικού της ρόλου ως συμβουλευτικού οργάνου της Πολιτείας σε θέματα προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Ι. Λαμβάνοντας υπ’όψιν:
Α. Αφενός:
1) τις ραγδαίες και βαρυσήμαντες εξελίξεις στην εθνική οικονομία, οι οποίες αποδεικνύεται ότι είναι κρίκος μιας αλυσίδας κλονισμού όλων πλέον των εθνικών οικονομιών, καθώς και την ενεργοποίηση, την εφαρμογή και τις δεσμεύσεις του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη μέλη της Ζώνης του Ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
2) την ευρεία εξουσιοδότηση που παρέχεται από το Ν. 3845/2010 για την περαιτέρω ρύθμιση, κυρίως μέσω προεδρικών διαταγμάτων, σημαντικών ζητημάτων, που άπτονται θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων
3) ότι το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της κρίσης δανεισμού δεν είναι αποκλειστικά οικονομικό, αλλά έχει σοβαρές πολιτικές, νομικές, κοινωνικές και ηθικές διαστάσεις
4) ότι η τρέχουσα οικονομική κρίση έχει ήδη και θα συνεχίσει να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό, οδηγώντας σε επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και απειλώντας ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού με πλήρη κοινωνικό αποκλεισμό.

Β. Αφετέρου τη δέσμευση της Πολιτείας από:
1) το συνταγματικό πλαίσιο για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου,
2) τη διεθνή και κοινοτική κατοχύρωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και τις θεμελιώδεις αρχές που δεσμεύουν την Ελλάδα, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΗΕ,
3) τη νομολογιακή ασπίδα που έχει διαμορφωθεί σε εθνικό, αλλά και σε οικουμενικό επίπεδο, όπως και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπέρ της πλήρους και ισότιμης απόλαυσης όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επιβάλλουν:
i) τον απαρέγκλιτο σεβασμό της αρχής της αναλογικότητας κατά τη λήψη μέτρων που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, ακόμα και όταν οι συνθήκες εν καιρώ ειρήνης είναι ιδιαιτέρως δυσχερείς ή/και έκτακτες, ώστε τα μέτρα, να μην είναι μονομερή, άνισα και δυσανάλογα επαχθή σε βάρος μερίδας του πληθυσμού και ειδικότερα των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, με σοβαρό και μόνιμο αντίκτυπο στην απόλαυση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων (άρθρο 25 § 1 Συντάγματος),
ii) το σεβασμό της αρχής της αναγκαιότητας και της προσφορότητας του μέτρου σε μία δημοκρατική κοινωνία που σέβεται και θωρακίζει την ανθρώπινη αξία και αξιοπρέπεια και δεν παρεκκλίνει από την αρχή της ισότητας, ούτε από την αρχή συμβολής κάθε πολίτη στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του (άρθρο 4 §§ 1 και 5 Συντάγματος),
iii) τη προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης κατά την άσκηση της οικονομικής πολιτικής με όρους διαφάνειας και μέσω του διαρκούς σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την έγκαιρη παρέμβαση της Πολιτείας για τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης και της κοινωνικής συνοχής (άρθρο 25 § 4 Συντάγματος).
iv) το σεβασμό της αρχής της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη Δημόσια Διοίκηση, που αποτελεί συνισταμένη των αρχών του κοινωνικού κράτους δικαίου, της αναλογικότητας και της συντεταγμένης διακυβέρνησης (άρθρα 1 και 25 § 1 Συντάγματος),
v) την υποχρέωση του κράτους τόσο με δικές του προσπάθειες όσο και με τη διεθνή βοήθεια και συνεργασία, να εξασφαλίζει προοδευτικά, με όλα τα διαθέσιμα μέσα, την πλήρη άσκηση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων (άρθρο 2 § 1 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα – Ν. 1532/1985),
vi) την υλοποίηση, μέσω της διεθνούς συνεργασίας, των αμοιβαία αλληλοεξαρτώμενων στόχων για ειρήνη, ασφάλεια, ανάπτυξη και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

ΙΙ. Υπενθυμίζοντας τις θέσεις που έχει ήδη διατυπώσει για:
1) την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων θωράκισης των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης με τη δημιουργία συνθηκών οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, συλλογικής αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και κοινωνικής εμπιστοσύνης με όρους οικονομικής ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης,
2) το καθολικό αίτημα της κοινωνίας των πολιτών στη σύγχρονη κοινωνικοοικονομική συγκυρία για σεβασμό με όρους ισότητας των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως της ανθρώπινης αξίας και αξιοπρέπειας (άρθρο 2 § 1 Συντάγματος), του δικαιώματος ισότιμης πρόσβασης στην υγεία (άρθρο 21 § 3 Συντάγματος) και την παιδεία (άρθρο 16 § 2 Συντάγματος), του δικαιώματος σε πλήρη και σταθερή εργασία με κοινωνική ασφάλιση αναδιανεμητικού χαρακτήρα (άρθρο 22 Συντάγματος), της συνδικαλιστικής ελευθερίας (άρθρο 23 Συντάγματος).

ΙΙΙ. Διατυπώνει προς την Πολιτεία :
1) την έντονη ανησυχία της, η οποία έχει ήδη διατυπωθεί σε προγενέστερες αποφάσεις της, ότι οι εξελίξεις στο εθνικό οικονομικό περιβάλλον, όπως επιτείνονται από τις διεθνείς οικονομικές πιέσεις και την απροθυμία των διεθνών πιστωτών να βρεθούν σταθερές και μακροχρόνιες λύσεις στην κρίση χρέους, οδηγούν πλέον σε υπαρκτή διατάραξη των κοινωνικών ισορροπιών σε βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με πολλαπλές, αλυσιδωτές και παράλληλες επιπτώσεις στην εγγύηση απόλαυσης των κοινωνικών δικαιωμάτων μέσω της διακινδύνευσης των ατομικών δικαιωμάτων και το αντίστροφο•
2) τη σταθερότητα της θέσης της ότι η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων δεν πρέπει να τυγχάνει περιθωριακής ή ανύπαρκτης προσοχής στις διαδικασίες που αφορούν την στρατηγική εξόδου από την κρίση δανεισμού, πολύ περισσότερο αφού είναι θεμιτή και νομιμοποιημένη η πραγματική επίδραση και ωφέλεια των μέτρων υπέρ του κοινωνικού συνόλου και η εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος με όρους οικονομικής βιωσιμότητας, κοινωνικής αποτελεσματικότητας και αειφορίας, που θα εγγυώνται την ανάκαμψη και την ανάπτυξη υπό όρους ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης•
3) την πεποίθησή της ότι οι διεθνείς υποχρεώσεις που βαρύνουν τη χώρα στο πεδίο της προστασίας των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων οφείλουν, ειδικά μέσα στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία, να τηρούνται στο ακέραιο, σύμφωνα και με την επιταγή του Συντάγματος περί της υπεροχής των κυρούμενων με νόμο διεθνών Συνθηκών έναντι κάθε αντίθετου προς αυτές εθνικού νόμου (άρθρο 28 § 1 Συντάγματος). Η τήρηση των υποχρεώσεων αυτών από την Πολιτεία επιβάλλεται, επίσης, και για λόγους συμμετρίας προς τις υποχρεώσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών με τους οποίους η χώρα μας συνεργάζεται για την έξοδό της από την κρίση του εξωτερικού χρέους, να σέβονται, και αυτοί, τα διεθνώς κατοχυρωμένα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα (Έκθεση του Ανεξάρτητου Εμπειρογνώμονα των Ηνωμένων Εθνών για τις επιπτώσεις του εξωτερικού χρέους και των διεθνών οικονομικών υποχρεώσεων των κρατών στο σύνολο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, 12 Αυγούστου 2009, § 30).
4) Για την ΕΕΔΑ, ο σεβασμός από την Πολιτεία των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την άσκηση των εξουσιών των οργάνων της στο πεδίο της εξόδου από την κρίση του εξωτερικού χρέους, είναι επιτακτικά επιβεβλημένος από :
i) το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, όπως ερμηνεύεται από την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών που εποπτεύει την εφαρμογή του, σύμφωνα με την οποία σε περιόδους δραματικής μείωσης των οικονομικών πόρων λόγω οικονομικής ύφεσης κάθε κράτος πρέπει να προσπαθεί με όλες τις δυνάμεις του να διασφαλίζει την ευρύτερη δυνατή απόλαυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και να προστατεύει τα ευάλωτα μέλη της κοινωνίας με στοχευμένα προγράμματα σχετικά χαμηλού κόστους (Γενικό Σχόλιο υπ’ αριθμό 3 της Επιτροπής, §§ 11-12) •
ii) τις Συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αρ. 87 (Ν. 4204/1961) και αρ. 98 (Ν. 4205/1961) και τη νομολογία της Επιτροπής Συνδικαλιστικής Ελευθερίας, σύμφωνα με την οποία στις περιπτώσεις που μία κυβέρνηση θεωρεί, στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικής οικονομικής σταθεροποίησης, ότι οι μισθοί δεν μπορούν να καθορίζονται ελεύθερα μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, θα πρέπει ο περιορισμός να επιβάλλεται ως εξαιρετικό μέτρο, στο βαθμό του απολύτως αναγκαίου και για εύλογο χρονικό διάστημα, καθώς και να συνοδεύεται από κατάλληλες εγγυήσεις προστασίας του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων (Συλλογή αποφάσεων της Επιτροπής, 2006, § 1024).
iii) την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1950 (ΝΔ 53/1974) και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, από την οποία μεταξύ άλλων προκύπτει ότι μια δραστική μείωση κοινωνικής παροχής, συνδεδεμένη με την τροποποίηση των κανόνων βάσει των οποίων η παροχή είχε υπολογιστεί, ενδέχεται να στοιχειοθετεί παράβαση των διατάξεων της Σύμβασης (αποφάσεις του Δικαστηρίου στις υποθέσεις Kjartan Asmundsson κατά Ισλανδίας της 12.10.2004, Goudswaard-Van der Lans κατά Κάτω-Χωρών της 22.9.2005 και Buchheit & Meiberg κατά Γερμανίας της 2.2.2006) •
iv) τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του 1961 (Ν. 1426/1984) και τη νομολογία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων, από την οποία μεταξύ άλλων προκύπτει ότι όταν ένα κράτος οφείλει να σταθμίσει αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα προκειμένου να διαθέσει κατά προτεραιότητα δημόσιους πόρους, τα μέτρα που πράγματι λαμβάνει θα πρέπει, σε αναφορά με τις επικρατούσες κοινωνικές συνθήκες, να πληρούν απαραιτήτως τρία κριτήρια : να ισχύουν για εύλογο χρονικό διάστημα, να συμβάλλουν με μετρήσιμο τρόπο στην πρόοδο και να χρησιμοποιούν αριστοποιημένα τους δημόσιους πόρους που διατίθενται (αποφάσεις της Επιτροπής στις προσφυγές 13/2002 της 4.11.2003, § 53 και 31/2005 της 18.10.2006, § 35).

Αθήνα, 10 Ιουνίου 2010"

Ακολούθως της παραπάνω απόφασης, δημοσιεύτηκε άρθρο στην Ελευθεροτυπία της 18ης/6/10 που έχει ως εξής:

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Το Μνημόνιο παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ
Σοβαρό νομικό πλήγμα στα σκληρά αντιασφαλιστικά και αντεργατικά μέτρα της κυβέρνησης που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο επιφέρει η απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΕΔΑ).
Η επιτροπή, που αποτελεί συμβουλευτικό όργανο της κυβέρνησης, δείχνει να διαφωνεί με τη ρύθμιση τόσο σοβαρών ζητημάτων μέσω προεδρικών διαταγμάτων, ενώ τονίζει ότι οι διεθνείς συνθήκες που κυρώθηκαν με νόμο υπερισχύουν κάθε άλλου αντίθετου νόμου και επιβάλλουν πλήρη προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Είναι η πρώτη φορά που η Επιτροπή ασχολείται ειδικά με τα μέτρα που υιοθετήσαμε στο μνημόνιο, ανοίγοντας με την ιστορική αυτή γνωμοδότησή της τον δρόμο για δικαστική προσφυγή και ανατροπή των απαράδεκτων ρυθμίσεων στο Ασφαλιστικό και τα εργασιακά δικαιώματα.
Επικαλούμενη πληθώρα συνταγματικών διατάξεων, αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και διεθνείς συμβάσεις (ευρωπαϊκές και του ΟΗΕ), η ΕΕΔΑ:
* Επικρίνει εμμέσως την κυβέρνηση για την ευρεία εξουσιοδότηση που παρέχει ο νόμος 3845/2010, ο οποίος επικυρώνει το γνωστό μνημόνιο για τη ρύθμιση μέσω προεδρικών διαταγμάτων σημαντικών ζητημάτων που άπτονται θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
* Διατυπώνει τη θέση ότι η προστασία των δικαιωμάτων αυτών δεν πρέπει να έχει περιθωριακή ή ανύπαρκτη σημασία στη στρατηγική εξόδου από την κρίση δανεισμού. Αντίθετα, σημειώνει πως οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ειδικά στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία, πρέπει να τηρούνται στο ακέραιο, σύμφωνα με την επιταγή του Συντάγματος και των σχετικών διεθνών συνθηκών που υπερέχουν νομοθετικά έναντι κάθε αντιθέτου προς αυτές εθνικού νόμου (άρθρο 28, παρ. 1 του Συντάγματος).
* Κάνει αναφορά σε έκθεση του ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ για τις επιπτώσεις του εξωτερικού χρέους και των διεθνών οικονομικών υποχρεώσεων των κρατών στα δικαιώματα του ανθρώπου, σύμφωνα με την οποία η τήρηση των υποχρεώσεων αυτών από την πολιτεία επιβάλλεται και για λόγους συμμετρίας προς τις υποχρεώσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών να σέβονται και αυτοί τα διεθνώς κατοχυρωμένα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.
* Επισημαίνει ότι το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της κρίσης δανεισμού αποτελεί κρίκο μιας αλυσίδας κλονισμού όλων πλέον των εθνικών οικονομιών με σοβαρές πολιτικές, νομικές, κοινωνικές και ηθικές διαστάσεις.
* Διαπιστώνει ότι η τρέχουσα κρίση θα συνεχίσει να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό, οδηγώντας σε επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και απειλώντας ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού με πλήρη κοινωνικό αποκλεισμό.
Ποιες αρχές παραβιάζουν τα μέτρα και επικαλείται η επιτροπή
1 Τον απαρέγκλιτο σεβασμό στην αρχή της αναλογικότητας στη λήψη έκτακτων μέτρων εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος.
Τα μέτρα δεν πρέπει να είναι μονομερή, άνισα και δυσανάλογα επαχθή, ιδίως σε βάρος των πιο ευάλωτων ομάδων, με σοβαρό και μόνιμο αντίκτυπο στα δικαιώματά τους (άρθρο 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος).
2 Την αρχή της αναγκαιότητας και της προσφορότητας του μέτρου σε μια δημοκρατική κοινωνία που σέβεται και θωρακίζει την ανθρώπινη αξία και αξιοπρέπεια και δεν παρεκκλίνει από την αρχή της ισότητας. Το ίδιο ισχύει και για την αρχή της συμβολής κάθε πολίτη στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του (άρθρο 4 παράγραφοι 1 και 5 του Συντάγματος).
3 Την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής, με όρους διαφάνειας και έγκαιρη παρέμβαση της πολιτείας για τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης και συνοχής (άρθρο 25 παράγραφος 5 του Συντάγματος).
4 Την αρχή της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη Δημόσια Διοίκηση, που αποτελεί συνισταμένη των αρχών του κοινωνικού κράτους δικαίου (άρθρα 1 και 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος).
5 Τις θέσεις της για ισότιμη απόλαυση των θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που προκύπτουν από τις διατάξεις για προστασία της ανθρώπινης αξίας (άρθρο 2 του Συντάγματος), ισότιμη πρόσβαση στην Υγεία (21 παρ. 3 Συντάγματος) και την Παιδεία (16 παρ. 2 Συντάγματος), το δικαίωμα πλήρους και σταθερής εργασίας με κοινωνική ασφάλιση διανεμητικού χαρακτήρα (22 του Συντάγματος), της συνδικαλιστικής ελευθερίας (23 του Συντάγματος).
6 Την υποχρέωση του κράτους να εξασφαλίζει προοδευτικά με όλα τα διαθέσιμα μέτρα την πλήρη άσκηση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων (άρθρο 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα-Ν. 1532/1985).
7 Τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αρ. 87 (Ν. 4204/1961) και αρ. 98 (Ν.4205/1961), καθώς και τη νομολογία της Επιτροπής Συνδικαλιστικής Ελευθερίας. Σύμφωνα με αυτές, όταν μια κυβέρνηση θεωρεί στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικής οικονομικής σταθεροποίησης, ότι οι μισθοί δεν μπορούν να καθορίζονται ελεύθερα μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, ο περιορισμός αυτός θα πρέπει να αποτελεί εξαιρετικό μέτρο, στο βαθμό του απολύτως αναγκαίου και για εύλογο διάστημα.
8 Την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ν.Δ. 53/1974) και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, από τις οποίες προκύπτει ότι μια δραστική μείωση κοινωνικής παροχής ενδέχεται να στοιχειοθετεί παράβαση των διατάξεων της σύμβασης.
9 Τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του 1961 (Ν. 1426/ 1984) και τη νομολογία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Σύμφωνα μ' αυτές, όταν ένα κράτος οφείλει να σταθμίσει αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα για να διαθέσει δημόσιους πόρους, τα μέτρα πρέπει απαραιτήτως να ισχύουν για εύλογο διάστημα και να συμβάλλουν με μετρήσιμο τρόπο στην πρόοδο.