Παρασκευή 25 Ιουνίου 2010

Ελευθέριος Βενιζέλος και χώροι "υποδοχής": συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης

Αναδημοσίευση από εφημερίδα "ΕΘΝΟΣ" (19/06/10)
Αποκαρδιωτική είναι η εικόνα στα κέντρα κράτησης προσφύγων. Οσοι γλιτώ­νουν από τα αγριεμένα νερά του ποταμού, συνωστίζονται για μέρες κατά εκατοντάδες σε κελιά που σχεδιάστηκαν για να φιλοξενούν το πολύ 10 άτομα
Αποθήκες ανθρώπων που θυμίζουν περιγραφές από το «Ανθρωποι και Ποντίκια» του συγγραφέα Τζον Στάινμπεκ. Φυλακές-κολαστήρια που οι κρατούμενοι στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλον. Μηδενικά ποσοστά αναγνώρισης ασύλου για ανθρώπους που στις χώρες τους κινδυνεύουν. Παγκόσμια Μέρα Προσφύγων σήμερα και η εικόνα στα τρία κέντρα κράτησης, στην Παγανή της Λέσβου, στη Βέννα της Ροδόπης και στο Φυλάκιο του Εβρου είναι αποκαρδιωτική.
Εκεί όμως που η εικόνα ξεπερνά κάθε όριο είναι στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) που επισκέφτηκε το αστυνομικό τμήμα του αεροδρομίου πριν από ένα μήνα κατέγραψε εικόνες φρίκης! Περίπου 300 μετανάστες χωρίς έγγραφα και αιτούντες άσυλο βρίσκονταν συνωστισμένοι μέσα σε εξαιρετικά μικρούς θαλάμους, χωρίς εξαερισμό, χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, χωρίς διερμηνείς και ενημέρωση για νομικά θέματα, για ένα χρονικό διάστημα που ξεπερνούσε και τις 40 μέρες?



Οπως αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο κ. Απόστολος Βεΐζης, υπεύθυνος υποστήριξης προγραμμάτων των ΓΧΣ και μέλος της ομάδας που βρέθηκε εκεί, στα κρατητήρια ήταν περίπου 300 άτομα, μεταξύ αυτών 21 παιδιά από 3 έως 12 ετών, τέσσερα βρέφη, καθώς και δύο έγκυες γυναίκες.

O ένας πάνω στον άλλον
«Σε έναν από τους χώρους κράτησης που αποτελείται από 9 κελιά, το καθένα χωρητικότητας τριών ατόμων, είδαμε 130 άνδρες, οι οποίοι ήταν ο ένας πάνω στον άλλο λόγω της έλλειψης χώρου», μας λέει ο κ. Βεΐζης. «Αναγκάζονταν να κοιμούνται σε κουβέρτες στο πάτωμα, εάν και εφόσον υπήρχε χώρος για να ξαπλώσουν.

Σε δύο άλλους χώρους του αστυνομικού τμήματος, όπου κρατούνται οι αιτούντες άσυλο, οι υπό απέλαση μετανάστες και οι οικογένειες με τα παιδιά, οι συνθήκες ήταν εξίσου δύσκολες για τους κρατούμενους». Στον... μεγαλύτερο χώρο, που χρησιμοποιείται για τις οικογένειες, σε τρία δωμάτια χωρητικότητας 8 - 12 ατόμων, κρατούνταν 155 άτομα(!).

Παρά τις τόσο άσχημες συνθήκες υγιεινής οι μετανάστες δεν έχουν πρόσβαση σε είδη πρώτης ανάγκης και προσωπικής υγιεινής, όπως σαπούνια, απορρυπαντικά, βρεφικές πάνες, γεγονός που επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την ήδη δυσμενή κατάσταση.

«Η ομάδα μας διένειμε σε όλους τους κρατούμενους είδη προσωπικής υγιεινής (σαπούνια, οδοντόκρεμες και οδοντόβουρτσες). Οι ιατρικές ανάγκες που κατέγραψε ήταν εξίσου μεγάλες και άμεσες, καθώς δεν υπάρχει γιατρός που να επισκέπτεται σε καθημερινή βάση τα κρατητήρια, ύστερα από τη λήξη της δίμηνης ιατρικής παρέμβασης που υλοποίησε το ΚΕΕΛΠΝΟ τους προηγούμενους μήνες», επισημαίνει ο κ. Βεΐζης.

«Τα αρμόδια υπουργεία πρέπει να αναλάβουν άμεσα δράση, ώστε να βρεθεί λύση στο πρόβλημα του συνωστισμού, της απουσίας βασικών ειδών προσωπικής υγιεινής και ιατρικής περίθαλψης, γενικότερα στους χώρους κράτησης μεταναστών και ειδικότερα στα κρατητήρια του αεροδρομίου».

«Από τους 50, μόνο 13 καταφέραμε να περάσουμε απέναντι»

«Με έβαλαν στη βάρκα μαζί με πολλούς ακόμα. Η βάρκα δεν ισορροπούσε, την έσπρωχναν αλλά ήμασταν πολλά άτομα μέσα. Κάποιοι δεν ήξεραν κολύμπι και χάθηκαν, δεν ξέρουμε αν βρέθηκαν. Ημασταν 50 άνθρωποι, αλλά μόνο 13 περάσαμε απέναντι. Δεν το πιστεύαμε όταν καταφέραμε να φτάσουμε ζωντανοί στην αντίπερα όχθη». Η περιγραφή του Μιλάντ από την Παλαιστίνη είναι ίδια για πολλούς ακόμη μετανάστες που προσπαθούν να διασχίσουν τα ελληνοτουρκικά σύνορα.

Ο ίδιος ήταν τυχερός -κατάφερε να φτάσει σώος στο κέντρο κράτησης Ορεστιάδας και λίγο τον στενοχωρούν πια οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. Κατά την επίσκεψη της αντιπροσωπείας της Υπατης Αρμοστίας στην περιοχή, τρία πτώματα ξεβράστηκαν από τον Εβρο. «Ηταν η συγκλονιστικότερη στιγμή της αποστολής μας... Τρεις νέοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τόσο άδικα...», συμφωνούν.

«Η οικονομική κρίση που πλήττει την Ελλάδα έχει επηρεάσει και τις τοπικές αρχές που παλεύουν να διαχειριστούν τις ροές των μεταναστών», τονίζει η Καίτη Κεχαγιόγλου, υπεύθυνη ενημέρωσης της Υπατης Αρμοστίας. «Κατά την παραμονή μας εκεί, μας έκαναν παράπονα για τις συνθήκες υγιεινής, για το φαγητό, καθώς και για τον γιατρό που αν και υπάρχει δεν τους βλέπει, όπως μας είπαν».

Στα κρατητήρια του Εβρου, ο μέσος όρος παραμονής είναι οι δέκα μέρες. Από εκεί γίνονται οι πρώτες αιτήσεις για νόμιμα χαρτιά. «Λίγοι δηλώνουν πρόσφυγες γιατί οι διαδικασίες είναι αργές και με αυτές μένουν περισσότερο στο κρατητήριο. Ακόμη και παιδιά δηλώνουν ενήλικοι για να μπορέσουν να φύγουν γρηγορότερα», εξηγεί η Στέλλα Νάνου από το UNHCR. Υστερα από αυτήν τη διαδικασία, οι περισσότεροι φεύγουν για Θεσσαλονίκη ή Αθήνα. Για να αντιμετωπίσουν σύντομα τις ουρές στην Π. Ράλλη, τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης στις πολυκατοικίες του κέντρου, τον φόβο απέναντι στις Αρχές και ατέρμονες διεργασίες χωρίς αποτέλεσμα...

Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής
Οδύσσεια η διαδικασία για απόκτηση ασύλου

Δαιδαλώδεις διαδικασίες, επιτροπές που χρειάζονται απαρτία για να συζητήσουν και δεν συνεδριάζουν ποτέ, αιτήσεις για άσυλο μία φορά την εβδομάδα... Για την ανάγκη ριζικής αναδιάρθρωσης της διαδικασίας ασύλου, με αφαίρεση των σχετικών αρμοδιοτήτων από την Αστυνομία και μεταβίβασή τους σε νέο αυτοτελές πολιτικό όργανο, με επαρκές και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, προτείνει η Υπατη Αρμοστία του ΟΗΕ.

Σύμφωνα με το UNHCR, η κατάσταση για τους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο και τα ασυνόδευτα παιδιά στη χώρα μας παραμένει χαώδης. Σε ορισμένα θέματα μάλιστα έχει χειροτερέψει, όπως η πρόσβαση στην Πέτρου Ράλλη, ο χρόνος λήψης των συνεντεύξεων, τα ποσοστά αναγνώρισης προσφύγων, τα ζητήματα στέγης και κοινωνικής πρόνοιας.

«Και θα συνεχίσει να παραμένει στάσιμη ή να χειροτερεύει, όσο οι προσπάθειες για θεσμικές αλλαγές που έχουν δρομολογηθεί και θα πάρουν χρόνο δεν συνοδεύονται με άμεσα μέτρα αντιμετώπισης των προβλημάτων στην πράξη», λέει ο επικεφαλής του ελληνικού γραφείου της Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Γιώργος Τσαρμπόπουλος. Η Υ.Α. Θεωρεί ότι καταλληλότερος φορέας υπαγωγής της νέας Υπηρεσίας Ασύλου είναι το υπουργείο Εσωτερικών.

«Μέχρι να συγκροτηθούν και να στελεχωθούν οι νέες δομές, κλειδί στη διαδικασία είναι η άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης στη Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής. Σήμερα, η πρόσβαση δεν είναι δυνατή για την πλειοψηφία των αιτούντων άσυλο», εξηγεί ο κ. Τσαρμπόπουλος.

«Χρειάζεται η ενίσχυση σε προσωπικό και διερμηνεία, η παραλαβή και καταγραφή όλων των αιτημάτων, οι συνεντεύξεις να γίνονται σε σύντομο διάστημα, να δίνονται δίκαιες πρωτοβάθμιες αποφάσεις με επαρκή αιτιολογία, να υπάρξει σημαντική αύξηση των ποσοστών χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος και επικουρικής προστασίας».

Κέντρα υποδοχής
Δραματική η κατάσταση

Στη βασική πύλη εισόδου για σχεδόν 10.000 πρόσφυγες και μετανάστες από τον Ιανουάριο μέχρι σήμερα, στον Εβρο, βρέθηκε αντιπροσωπεία της Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). «Ο αριθμός είναι τετραπλάσιος σε σύγκριση με πέρυσι» λέει η Καίτη Κεχαγιόγλου, υπεύθυνη επικοινωνίας της UNHCR. «Επισκεφθήκαμε το φυλάκιο Εβρου και το κέντρο κράτησης Ορεστιάδας, την Αγιάσο Λέσβου όπου υπάρχει κέντρο υποδοχής και την Πέτρου Ράλλη εδώ στην Αθήνα.

Η χειρότερη κατάσταση ήταν στην πρωτεύουσα. Τίποτα δεν λειτουργεί σε σχέση με τον πρόσφυγα». Παρά τους κινδύνους, εκατοντάδες Αφγανοί, Ιρακινοί, Γεωργιανοί, Σομαλοί, Παλαιστίνιοι και Ερυθραίοι καταφθάνουν στην Ελλάδα. Σε αντίθεση με τον Εβρο που ο αριθμός αυξάνεται, ο αριθμός αυτών που εισέρχονται στα νησιά από τις τουρκικές ακτές έχει -σύμφωνα με το Λιμενικό- μειωθεί.

ΜΑΡΙΝΑ ΖΙΩΖΙΟΥ - ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου