10.000€ αποζημίωση για sms υποψηφίων χωρίς συγκατάθεση

Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο http://elawyer.blogspot.com

Πολλά γράφονται αυτές τις μέρες για το κατά πόσον επιτρέπεται ή όχι η αποστολή sms από υποψήφιους κατά την προεκλογική περίοδο. Όταν με ρωτούν σχετικά, πάντα απαντάω ότι στον τομέα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων επιτρέπονται (σχεδόν) τα πάντα, εφόσον τηρηθούν συγκεκριμένοι όροι και προϋποθέσεις.

Για την γενική περίπτωση της άμεσης επικοινωνίας υποψηφίων με τους εκλογείς, υπάρχει η απόφαση 11/2001 της Αρχής Προστασίας Δεδομένων, η οποία αναφέρει ότι επειδή «η επεξεργασία είναι απολύτως αναγκαία για τις ανάγκες του δημοκρατικού πολιτεύματος (επικοινωνία μεταξύ υποκειμένων του ενεργητικού και του παθητικού εκλογικού δικαιώματος), δεν απαιτείται συγκατάθεση του υποκειμένου των προσωπικών δεδομένων», ενώ «ευνόητο είναι ότι η συλλογή των ως άνω προσωπικών δεδομένων μπορεί να γίνεται μόνο από δημόσια προσβάσιμες πηγές και ότι απαγορεύεται η διάθεση σε τρίτους των εν λόγω αρχείων των βουλευτών και των υποψηφίων για το βουλευτικό αξίωμα.». Στην ίδια απόφαση, όμως, η Αρχή αναφέρει ότι επιβάλλεται οι υποψήφιοι να έχουν γνωστοποιήσει τα αρχεία τους προηγουμένως στην Αρχή, όπως επιβάλλει το άρθρο 6. [Σημειωτέον, ότι τα πολιτικά κόμματα δεν απαιτείται να γνωστοποιήσουν αρχείο για τα δεδομένα των μελών τους, όταν τα έχουν λάβει με συγκατάθεσή τους – άρθρο 7Α§1 περ. γ Ν.2472/1997].

Πιο πρόσφατα, μετά την ευρεία τροποποίηση του δικαίου προστασίας προσωπικών δεδομένων στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών με το Ν.3471/2006, όταν ο Ελεύθερος Τύπος (4.9.2007, σελ. 33) ρώτησε αν οι περιορισμοί που ισχύουν για την άμεση διαφήμιση προϊόντων και υπηρεσιών –που θέτουν πιο αυστηρές προϋποθέσεις, ιδίως για την αποστολή μηνυμάτων με ηλεκτρονικά μέσα- ισχύουν και για την πολιτική επικοινωνία, η Αρχή απάντησε στη εφημερίδα «από το περιεχόμενο του εγγράφου ερωτήματος που μας υποβάλατε σχετικά με τη μαζική αποστολή sms από υποψήφιους βουλευτές και τις τηλεφωνικές κλήσεις στα σπίτια ψηφοφόρων, προκύπτει ότι διατελείτε εν γνώσει τόσο του περιεχομένου των ρυθμίσεων του Ν.3471/2006 [...] όσο και τις θέσεις που έχει λάβει στο παρελθόν η Αρχή. Κατόπιν τούτου, δεν κρίνεται απαραίτητη οποιαδήποτε άλλη διευκρίνιση». Δηλαδή: ήξεις αφήξεις ουκ εν τω πολέμω θνήξεις. Συγχαρητήρια στην Αρχή - Πυθία.

Ενώ η εφημερίδα ρώτησε αν οι γενικοί περιορισμοί για την άμεση εμπορική μη ζητηθείσα τηλεπικοινωνιακή διαφήμιση προϊόντων ισχύουν και στην πολιτική επικοινωνία με sms, η Αρχή ουσιαστικά δ ε ν απαντά.

Ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε εμείς.

Πρώτ’ απ’ όλα, είναι κρίμα που η Αρχή μάλλον δεν γνωρίζει (γιατί αλλιώς θα το ανέφερε στην απάντησή της στον Ελεύθερο Τύπο) ότι το ζήτημα έχει απασχολήσει το 27ο Διεθνές Συνέδριο Επιτρόπων Προστασίας Δεδομένων και Ιδιωτικότητας του 2005. Σε αυτή τη συνδιάσκεψη, οι Αρχές Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων από όλο τον κόσμο εξέδωσαν μια άκρως διαφωτιστική Διακήρυξη για το θέμα της άμεσης πολιτικής επικοινωνίας (Resolution on the Use of Personal Data for Political Communication) και τους όρους που επιτρέπεται η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων σε αυτό το πλαίσιο .

[Σ.σ. η ελληνική Αρχή δεν θεωρεί σκόπιμο να συμμετέχει σε τέτοια διεθνή συνέδρια και να συνδιαμορφώνει ρυθμίσεις. Η συγκεκριμένη Διακήρυξη ήταν Πρωτοβουλία της Ιταλικής Επιτροπής Προστασίας Δεδομένων με την υποστήριξη της Ομοσπονδιακού Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων της Ελβετίας, του Ομοσπονδιακού Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων της Γερμανίας, της Γενικής Επιθεωρητή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων της Πολωνίας και του Επίτροπου Προστασίας Δεδομένων του Βερολίνου. Πέρσι πήγα στο Διεθνές Συνέδριο για τις Διεθνείς Διαβιβάσεις Προσωπικών Δεδομένων στις Βρυξέλλες και ενώ εκπροσωπούνταν οι πάντες ήμουν ο μόνος έλληνας – ιδιώτης, φυσικά. Υπήρχαν οι Αρχές από όλο τον κόσμο – αλλά όχι και η ελληνική.]

Πιο κάτω, μεταφράζω στα ελληνικά αυτή τη Διακήρυξη:



27ο Διεθνές Συνέδριο
των Επιτρόπων Προστασίας Δεδομένων και Ιδιωτικότητας



Montreaux (Ελβετίας), 14-16 Σεπτεμβρίου 2005


Διακήρυξη για τη Χρήση Προσωπικών Δεδομένων στην Πολιτική Επικοινωνία

Το Συνέδριο

Επειδή η πολιτική επικοινωνία είναι θεμελιώδης συνιστώσα της συμμετοχής των πολιτών, των πολιτικών δυνάμεων και των υποψηφίων στο δημοκρατικό βίο και η σημασία του ελεύθερου πολιτικού λόγου αναγνωρίζεται ως ένα θεμελιώδες δικαίωμα.

Επειδή η ιδιότητα του πολίτη προϋποθέτει το δικαίωμα των πολιτών να συλλέγουν πληροφορίες και να ενημερώνονται ικανοποιητικά κατά τη διάρκεια πολιτικών και [αυτό]διοικητικών εκλογικών εκστρατειών. επειδή αυτά τα δικαιώματα αφορούν επίσης άλλα ζητήματα, γεγονότα και πολιτικές θέσεις χρήσιμες για την συνειδητή επιλογή σε άλλες περιστάσεις της πολιτικής ζωής –δημοψηφίσματα, επιλογή υποψηφίων, πρόσβαση στις πληροφορίες των πολιτικών οργανισμών ή των εκλεγμένων αντιπροσώπων .

Επειδή οι πολιτικές δυνάμεις και γενικά οι πολιτικοί οργανισμοί, όπως και οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι χρησιμοποιούν ποικίλα μέσα επικοινωνίας και χρηματοδότησης, πηγές πληροφοριών και νέες τεχνολογίες, προκειμένου να επιτύχουν ευθεία και προσωπική επαφή με ευρείς κατηγορίες υποκειμένων δεδομένων.

Επειδή σε έναν αυξανόμενο αριθμό χωρών υπάρχει μία τάση για την αύξηση της θεσμικής επικοινωνίας από εκλεγμένους υποψήφιους και φορείς, συμπεριλαμβανομένων αυτών που διεξάγονται σε τοπικό επίπεδο ή μέσω ηλεκτρονικής διακυβέρνησης,. καθώς αυτή η δραστηριότητα ορισμένες φορές, προϋποθέτοντας την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, αντιστοιχεί σε δικαιώματα των πολιτών για ενημέρωση για την δραστηριότητα των παραπάνω εκλεγμένων .

Επειδή σε αυτό το πλαίσιο, συλλέγεται διαρκώς μεγάλη ποσότητα προσωπικών δεδομένων από πολιτικούς οργανισμούς και σε μερικές περιπτώσεις αυτά τυγχάνουν επεξεργασίας με επιθετικές μεθόδους, με εφαρμογή ποικίλων τεχνικών, συμπεριλαμβανομένων των ερωτηματολογίων, συλλογών διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μέσω λογισμικών / μηχανών αναζήτησης, αστικής κλίμακας σφυγμομετρήσεων ή τύπους διαμόρφωσης πολιτικών αποφάσεων μέσω διαδραστικής τηλεόρασης, αρχείων προσδιορισμού ψηφοφόρος. επειδή αυτά τα δεδομένα μερικές φορές περιλαμβάνουν (πέραν των ταχυδρομικών διευθύνσεων, των αριθμών τηλεφώνων, των λογαριασμών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των πληροφοριών σχετικών με επαγγελματικές δραστηριότητες και οικογενειακές σχέσεις) ευαίσθητα δεδομένα σχετικά με αληθείς ή υποτιθέμενες δεοντικές και πολιτικές πεποιθήσεις ή δραστηριότητες, ή με εκλογικές δραστηριότητες.
Επειδή διεξάγεται επιθετική καταγραφή χαρακτηριστικών από πολλά πρόσωπα που κατηγοριοποιούνται –μερικές φορές ανακριβώς ή στη βάση μιας επιφανειακής επαφής- ως συμπαθούντες, υποστηρικτές, οπαδοί ή μέλη κομμάτων, προκειμένου να ενισχυθεί η προσωπική επικοινωνία με ομάδες πολιτών.

Επειδή αυτές οι δραστηριότητες πρέπει να διεξάγονται με νόμιμο και ορθό τρόπο .

Επειδή είναι απαραίτητο να προστατευθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ελευθερίες των υποκειμένων των δεδομένων και να προληφθούν, με κατάλληλα μέτρα, μη δικαιολογημένες επεμβάσεις, βλάβες και έξοδα για τα υποκείμενα των δεδομένων, ιδιαίτερα αρνητικά αποτελέσματα και πιθανές διακρίσεις στην προσωπική τους σφαίρα, όπως επίσης και η αποχή τους από κάποιους τύπους πολιτικής συμμετοχής.

Επειδή ο σκοπός της προστασίας μπορεί να επιτευχθεί αν ληφθούν υπόψη τα σχετικά δημόσια συμφέροντα που αναφέρονται σε κάποιες πολιτικές επικοινωνιακές δραστηριότητας, όπως επίσης και οι επαρκείς μέθοδοι και διασφαλίσεις για τις εσωτερικές επικοινωνίες που απευθύνονται σε μέλη κομμάτων ή σε απλούς πολίτες .

Επειδή με αυτήν την προοπτική, η υπεύθυνη προώθηση μπορεί να ενθαρρυνθεί χωρίς περιορισμό της διακίνησης των ιδεών και των πολιτικών προτάσεων και, παρόλο που η πολιτική επικοινωνία μερικές φορές έχει πολλά κοινά με τη διαφημιστική δραστηριότητα, έχει ορισμένα χαρακτηριστικά που την διαχωρίζουν από την εμπορική προώθηση.

Επειδή το δίκαιο της προστασίας δεδομένων εφαρμόζεται ήδη στην πολιτική επικοινωνία σε πολλές δικαιοδοσίες.

Επειδή υπάρχει ανάγκη να διασφαλιστεί ο σεβασμός των αρχών της προστασίας δεδομένων και να αναπτυχθεί ένα διεθνές ελάχιστο πρότυπο που θα μπορούσε να συμβάλει στην εναρμόνιση των επιπέδων της προστασίας των υποκειμένων των δεδομένων, με τη χρήση εθνικών και διεθνών κωδίκων συμπεριφοράς ως μια βάση και λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένες λύσεις και κανόνες που έχουν παρατηρηθεί σε διάφορες χώρες.

Επειδή η οι υπάρχοντες επίτροποι προστασίας δεδομένων και ιδιωτικότητας μπορούν να παίξουν αυξανόμενα σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό συντονισμένων ενεργειών σε συνεργασία με άλλες εποπτικές αρχές που είναι αρμόδιες στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, της πληροφορίας, των δημοσκοπήσεων και των εκλογικών δραστηριοτήτων.

θεσπίζει
την ακόλουθη διακήρυξη

Κάθε πολιτική επικοινωνιακή δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που δεν σχετίζονται με εκλογικές εκστρατείες, η οποία προϋποθέτει την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, πρέπει να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των ενδιαφερομένων προσώπων, καθώς και το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και θα πρέπει να ακολουθεί τις καθιερωμένες αρχές προστασίας προσωπικών δεδομένων και ειδικά:

Aρχή της ελαχιστοποίησης των δεδομένων

Τα προσωπικά δεδομένα θα πρέπει να τυγχάνουν επεξεργασίας μόνον όταν είναι απαραίτητα για τους σκοπούς που έχουν συλλεχθεί ειδικώς.

Νόμιμη και θεμιτή συλλογή

Τα προσωπικά δεδομένα πρέπει να συλλέγονται νόμιμα από γνώριμες πηγές και πρέπει να τυγχάνουν θεμιτής επεξεργασίας. Θα πρέπει να επιβεβαιώνεται ότι, σύμφωνα με το νόμο, μερικές πηγές είναι δημόσια προσβάσιμες ή μπορεί να χρησιμοποιηθούν για ειδικούς σκοπούς ή με συγκεκριμένους όρους ή για περιορισμένες περιστάσεις ή χρονικές περιόδους.

Ειδική προσοχή πρέπει να δοθεί στην περίπτωση των επιθετικών τακτικών επαφής με τα υποκείμενα των δεδομένων.

Ποιότητα των δεδομένων

Κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας θα πρέπει να γίνονται σεβαστές και οι άλλες αρχές για την ποιότητα των δεδομένων. Ειδικότερα, τα δεδομένα θα πρέπει να είναι ακριβή, σχετικά, όχι υπερβολικά και επικαιροποιημένα σε συνάρτηση με τους ειδικούς σκοπούς για τους οποίους έχουν συλλεχθεί, ιδιαίτερα όταν η πληροφορία σχετίζεται με τις κοινωνικές ή πολιτικές ή δεοντικές πεποιθήσεις του υποκειμένου των δεδομένων.

Αρχή του σκοπού

Προσωπικά δεδομένα που έχουν εξαχθεί από ιδιωτικές ή δημόσιες πηγές γνώσης, οργανισμούς ή ενώσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολιτική επικοινωνία όταν η περαιτέρω επεξεργασία τους είναι συμβατή με τους σκοπούς για τους οποίους έχουν συλλεχθεί και είναι εκ των προτέρων γνωστή στα υποκείμενα των δεδομένων, ιδιαίτερα όταν τα δεδομένα είναι ευαίσθητα. Οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι πρέπει να σέβονται αυτές τις αρχές όταν χρησιμοποιούν για πολιτική επικοινωνία προσωπικά δεδομένα που έχουν συλλεχθεί κατά την ενάσκηση των θεσμικών τους λειτουργιών.

Προσωπικά δεδομένα που αρχικά συλλέχθηκαν για δραστηριότητες προώθησης με ενημερωμένη συγκατάθεση μπορούν να χρησιμοποιηθούν, εάν ο σκοπός της πολιτικής επικοινωνίας έχει αναφερθεί ειδικώς στην διακήρυξη της συγκατάθεσης.

Αναλογικότητα

Τα προσωπικά δεδομένα μπορούν να τύχουν επεξεργασίας μόνο με μεθόδους και ενέργειες που βρίσκονται σε αρμονία με τους σκοπούς, ιδίως στην περίπτωση που τα δεδομένα αφορούν πιθανούς ψηφοφόρους ή στην περίπτωση συσχέτισης δεδομένων που έχουν εξαχθεί από διαφορετικά αρχεία ή τράπεζες δεδομένων.

Τα προσωπικά δεδομένα, ιδιαίτερα αυτά που έχουν αποθηκευθεί ύστερα από την ευκαιρία με την οποία συλλέχθησαν, μπορούν να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας εάν οι σκοποί πολιτικής επικοινωνίας περιλαμβάνονται στο πλαίσιο στο οποίο αποκτήθηκαν.

Ενημέρωση των Υποκειμένων των Δεδομένων

Πριν τη συλλογή των δεδομένων από το υποκείμενο, πρέπει να παρέχεται στους αποδέκτες έγγραφη ενημέρωση, αντίστοιχη με το επιλεχθέν μέσο επικοινωνίας, αναφέροντας την ταυτότητα του υπεύθυνου επεξεργασίας (μεμονωμένοι υποψήφιοι. εξωτερικός διαχειριστής εκστρατείας. τοπική ομάδα υποστηρικτών ή τοπικοί ή περιφερειακοί σύλλογοι . το κόμμα ως σύνολο κλπ) και τα είδη των ροών δεδομένων που θα πρέπει να είναι αναμενόμενα από τέτοιους φορείς.

Το υποκείμενο των δεδομένων θα πρέπει να είναι ενημερωμένο, όταν τα δεδομένα δεν έχουν αποκτηθεί από αυτό, τουλάχιστον σε περίπτωση που τα δεδομένα δεν είναι αποθηκευμένα μόνο σε προσωρινή βάση.

Συγκατάθεση

Θα πρέπει να εξακριβώνεται ότι η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων βασίζεται στην συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων ή σε άλλη νόμιμη βάση που προβλέπεται από το δίκαιο. Η επεξεργασία θα πρέπει να σέβεται συγκεκριμένους κανόνες που ισχύουν σε κάθε χώρα, ανάλογα με τις πηγές ή τα μέσα επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται, ιδιαίτερα στην περίπτωση των διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των αριθμών τηλεομοιοτυπίας, των σύντομων μηνυμάτων κινητής τηλεφωνίας ή άλλων μηνυμάτων κειμένου/εικόνας/κινούμενης εικόνας και προ-μαγνητοφωνημένων τηλεφωνικών μηνυμάτων.

Αποθήκευση των δεδομένων και μέτρα ασφαλείας

Κάθε υπεύθυνος επεξεργασίας – πολιτικός φορέας ή μεμονωμένος υποψήφιος – πρέπει να λαμβάνει όλα τα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα ασφαλείας για να εξασφαλίζει την ακεραιότητα των συλλεχθέντων πληροφοριών και να αποτρέψει την απώλεια και/ή την χρήση των δεδομένων από μη εξουσιοδοτημένα πρόσωπα ή φορείς.

Δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων

Τα υποκείμενα των δεδομένων θα πρέπει να απολαμβάνουν τα δικαιώματα πρόσβασης, διόρθωσης, κλειδώματος ή/και διαγραφής καθώς και το δικαίωμα αντίταξης σε ανεπιθύμητη επικοινωνία και να ζητούν την -ανέξοδη και με απλά μέσα- μη λήψη επιπλέον μηνυμάτων στο μέλλον. Η ύπαρξη αυτών των δικαιωμάτων θα πρέπει να αναφέρεται στην γραπτή ενημέρωση των υποκειμένων των δεδομένων.

Σε περίπτωση παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων θα πρέπει να προβλέπονται κατάλληλες προσφυγές και κυρώσεις.


Σύμφωνα, λοιπόν με αυτή τη Διεθνή Διακήρυξη δεν υπάρχει γενική απαγόρευση για την πολιτική επικοινωνία με τη χρήση sms, αν ακολουθηθούν οι προϋποθέσεις που αναφέρονται σε αυτή και οι οποίες αντιστοιχούν στο γενικό δίκαιο για την προστασία προσωπικών δεδομένων.

Θα πρέπει, ωστόσο, να εξεταστούν και οι εθνικές διατάξεις για την άμεση διαφήμιση με τηλεπικοινωνιακά μέσα. Ας δούμε, λοιπόν, τι λέει ο περίφημος Ν. 3471/2006.

Άρθρο 11
Μη ζητηθείσα επικοινωνία

1. Η χρησιμοποίηση αυτόματων συστημάτων κλήσης, ιδίως με χρήση συσκευών τηλεομοιοτυπίας (φαξ) ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και γενικότερα η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με οποιοδήποτε μέσο ηλεκτρονικής επικοινωνίας, με ή χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, επιτρέπεται μόνο αν ο συνδρομητής συγκατατεθεί εκ των προτέρων ρητώς.

2. Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών για τους ανωτέρω σκοπούς, εφόσον ο συνδρομητής έχει δηλώσει προς τον φορέα παροχής διαθεσίμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών ότι δεν επιθυμεί γενικώς να δέχεται τέτοιες επικοινωνίες. Ο φορέας υποχρεούται να καταχωρίζει δωρεάν τις δηλώσεις αυτές σε ειδικό κατάλογο συνδρομητών, ο οποίος είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου.

3. Τα στοιχεία επαφής ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποκτήθηκαν νομίμως, στο πλαίσιο της πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών ή άλλης συναλλαγής, μπορούν να χρησιμοποιούνται για την απευθείας προώθηση παρόμοιων προϊόντων ή υπηρεσιών του προμηθευτή ή για την εξυπηρέτηση παρόμοιων σκοπών, ακόμη και όταν ο αποδέκτης του μηνύματος δεν έχει δώσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεσή του, υπό την προϋπόθεση ότι του παρέχεται κατά τρόπο σαφή και ευδιάκριτο η δυνατότητα να αντιτάσσεται, με εύκολο τρόπο και δωρεάν, στη συλλογή και χρησιμοποίηση των ηλεκτρονικών του στοιχείων, και αυτό σε κάθε μήνυμα σε περίπτωση που ο χρήστης αρχικά δεν είχε διαφωνήσει σε αυτή τη χρήση.

4. Απαγορεύεται η αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που έχουν σκοπό την άμεση εμπορική προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών, όταν δεν αναφέρεται ευδιάκριτα και σαφώς η ταυτότητα του αποστολέα ή του προσώπου προς όφελος του οποίου αποστέλλεται το μήνυμα, καθώς επίσης και η έγκυρη διεύθυνση στην οποία ο αποδέκτης του μηνύματος μπορεί να ζητεί τον τερματισμό της επικοινωνίας.

5. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις ισχύουν και για τους συνδρομητές που είναι νομικά πρόσωπα.


Είναι σαφές ότι το άρθρο δεν έχει σχεδιαστεί λαμβάνοντας ρητά υπόψη την πολιτική επικοινωνία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η άμεση τηλεπικοινωνιακή πολιτική επικοινωνία δεν μπορεί να ενταχθεί σε ορισμένες διατάξεις του. Άλλωστε δεν αναφέρεται μόνο στην «εμπορική» διαφήμιση (προώθηση προϊόντων/υπηρεσιών), αλλά σε «κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς». Άρα και στην πολιτική διαφήμιση. Είναι αμφίβολο, επομένως, κατά πόσο η απόφαση 11/2001 της Αρχής, κατά την οποία δεν απαιτείται προηγούμενη συγκατάθεση του υποκειμένου, μπορεί να αφορά και τα πολιτικά sms, γιατί το άρθρο 11 του Ν.3471/2006 εκτοπίζει ως ειδικό το άρθρο 5§2 (ε) του (γενικού) Ν.2472/1997, στο οποίο είναι βασισμένη εκείνη η απόφαση. Αυτό το συμπέρασμα δεν βρίσκεται σε αντίθεση με την Διακήρυξη του Montreaux, γιατί η Διακήρυξη παραπέμπει στην εθνική νομοθεσία στο κεφάλαιο «Συγκατάθεση», όταν πρόκειται για τηλεπικοινωνιακά μηνύματα.


Το σίγουρο είναι ότι οι «κάθε είδους διαφημιστικοί σκοποί» σαφώς περιλαμβάνουν και τα πολιτικά τηλεπικοινωνιακά μηνύματα. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τους γενικούς όρους «προώθηση προϊόντων ή υπηρεσιών». Άρα η §4 δεν δεσμεύει τους προωθούντες ηλεκτρονικώς μηνύματα πολιτικής επικοινωνίας.

Η επικοινωνία μέσω e-mail, εφόσον η διεύθυνση έχει αποκτηθεί από νόμιμη προηγούμενη επικοινωνία με τον διαφημιζόμενο πολιτικό («άλλη συναλλαγή») και δίνεται στον πολίτη το δικαίωμα να αντιταχθεί, επιτρέπεται χωρίς συγκατάθεση του πολίτη (για τα e-mail εφαρμόζεται η §3). Η ρύθμιση όμως της §3 είναι ειδική και δεν ισχύει και για τα sms. Στην περίπτωση των sms απαιτείται προηγούμενη ειδική και ρητή συγκατάθεση (§1, βλ. και Αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου). Αν ο πολίτης έχει κάνει τη γενική δήλωση ότι δεν επιθυμεί γενικώς τη μη ζητηθείσα επικοινωνία, καταχωρείται σε ειδικό μητρώο που οφείλει να λαμβάνει υπόψη ο διαφημιζόμενος ώστε να μην τον ενοχλεί καν για την λήψη συγκατάθεσης.

Ας δούμε τώρα κι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο του ίδιου νόμου :

Άρθρο 14
Αστική ευθύνη
1. Φυσικό ή νομικό πρόσωπο που, κατά παράβαση του νόμου αυτού, προκαλεί περιουσιακή βλάβη υποχρεούται σε πλήρη αποζημίωση. Αν προκάλεσε ηθική βλάβη, υποχρεούται σε χρηματική ικανοποίηση.
2. Η κατά το άρθρο 932 Α.Κ. χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης για παράβαση του παρόντος νόμου ορίζεται, κατ’ ελάχιστο, στο ποσό των δέκα χιλιάδων ευρώ (10.000 €), εκτός αν ζητηθεί από τον ενάγοντα μικρότερο ποσό. Η χρηματική ικανοποίηση επιδικάζεται ανεξάρτητα από την αιτούμενη αποζημίωση για περιουσιακή βλάβη. (…)


Βέβαια, για να μην ανοίγουν «ορέξεις», το minimum 10.000 που αναφέρει ο Νόμος μπορεί να ελεγχθεί από το Δικαστήριο για το κατά πόσον είναι σύμφωνο με την αρχή της αναλογικότητας (άρθρο 25§1 του Συντάγματος) και, αν κριθεί υπερβολικό σε σχέση με την ηθική βλάβη και την οικονομική επιφάνεια του δράστη, να μειωθεί η αποζημίωση από το δικαστή. Πάντως, σε αντίστοιχες περιπτώσεις για παράνομη ταχυδρομική αποστολή διαφημιστικού υλικού επιδικάστηκε το minimum των 6.000 ευρώ που αναφέρει ο Ν.2472/1997.
Πέρα όμως από τα δικαιώματα αποζημίωσης υπάρχει άλλη μια ενδιαφέρουσα διάταξη στο νέο Ν.3471/2006:
Άρθρο 13
Αρμοδιότητες της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Αρχής Διασφάλισης
του Απορρήτου των Επικοινωνιών

1. Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έχει και ως προς την τήρηση των διατάξεων του παρόντος νόμου τις αρμοδιότητες που προβλέπονται από το ν. 2472/1997, όπως εκάστοτε ισχύει.
[...]
4. Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων των άρθρων 1 έως 17 του παρόντος νόμου, για την τήρηση των οποίων αρμόδια είναι η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, αυτή επιβάλλει τις προβλεπόμενες από το άρθρο 21 του ν. 2472/1997 διοικητικές
κυρώσεις.
Κατά το άρθρο 21 του Ν.2472/1997 ("Κυρώσεις"¨)
1. Η Αρχή επιβάλλει στους υπεύθυνους επεξεργασίας ή στους τυχόν εκπροσώπους τους τις ακόλουθες διοικητικές κυρώσεις, για παράβαση των υποχρεώσεών τους που απορρέουν από τον παρόντα νόμο και από κάθε άλλη ρύθμιση που αφορά την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα :
α) Προειδοποίηση, με αποκλειστική προθεσμία για άρση της παράβασης.
β) Πρόστιμο ποσού από τριακόσιες χιλιάδες (300.000) έως πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) δραχμές.
γ) Προσωρινή ανάκληση άδειας.
δ) Οριστική ανάκληση άδειας.
ε) Καταστροφή αρχείου ή διακοπή επεξεργασίας και καταστροφή, επιστροφή ή κλείδωμα (δέσμευση) των σχετικών δεδομένων.
[...]
Για να δούμε, λοιπόν, θα επιβάλει η Αρχή κυρώσεις σε πολιτικούς που στέλνουν sms χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση των υποκειμένων των δεδομένων;
Θα επιβεβαιώσει η Αρχή την ανεξαρτησία της και αυτή τη φορά;